Mẩn ngứa, tê bì toàn thân sau khi bị cu li cắn

Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn cho biết, các bác sĩ vừa tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nam (31 tuổi, ở huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) vào viện do có biểu hiện phản vệ độ 2 và ngộ độc sau khi bị động vật lông vàng cắn.

Theo thông tin từ bệnh nhân, bệnh nhân đi rừng bắt gặp loài động vật nhỏ, lông vàng, mắt to tròn không rõ loài gì và không may bị cắn vào đầu ngón tay. Sau khi bị cắn khoảng vài phút, bệnh nhân thấy mẩn ngứa, tê bì, run toàn thân, da lạnh, tím tái các đầu ngón tay chân, đau bụng, tức ngực, khó thở, cứng lưỡi, đau buốt tại vết cắn.

Người bệnh được đưa vào khoa Cấp cứu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn. Tại đây, bệnh nhân được xử trí ngay theo phác đồ phản vệ và chuyển đến khoa Hồi sức tích cực - chống độc của bệnh viện để tiếp tục được theo dõi, điều trị.

Kết quả xét nghiệm, bệnh nhân đã có rối loạn đông máu, nhưng rất may đã vào viện sớm, được cấp cứu kịp thời và theo dõi sát. Sau khoảng 40 phút xử trí, các biểu hiện toàn thân của bệnh nhân đã dần thuyên giảm.

Theo bác sĩ Đào Thị Hồng Nhung, khoa Hồi sức tích cực - chống độc, qua thông tin từ người bệnh, nhận dạng hình ảnh, làm các xét nghiệm kiểm tra, tham khảo các tài liệu và xin ý kiến điều trị từ Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), các bác sĩ Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn khẳng định bệnh nhân bị phản vệ độ 2, nhiễm độc nọc độc sau khi bị cu li cắn.

Đây là một trong những trường hợp hiếm gặp. Tình trạng rối loạn đông máu của người bệnh này cũng là triệu chứng điển hình của nhiễm độc do cu li cắn.

Bác sĩ Nhung nêu rõ, hình ảnh nhận dạng cho thấy con cu li cắn bệnh nhân thuộc giống Nycticebus, họ cu li Lorisidae, bộ linh trưởng (Primate). Loài cu li này với vẻ bề ngoài hiền lành, mắt tròn to, lông vàng óng nên người dân thường hiểu lầm là vô hại. Nhưng thực chất, cu li có tuyến nọc độc ở mặt trong 2 khuỷu chân phía trước, có bản chất protein. Cu li dùng miệng liếm nọc độc từ tuyến nọc, sau đó chải lông. Nọc độc kết hợp với nước bọt gây nhiễm độc qua nhát cắn tự vệ.

Bác sĩ của khoa Hồi sức tích cực - chống độc, Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn cho biết, hiện có rất ít thông tin, tài liệu nghiên cứu thành phần tuyến nọc độc của cu li. Theo các thông tin hiện có, biểu hiện với người sau khi bị cu li cắn có thể gặp phải là: tê bì, rối loạn cảm giác, đau đầu, buồn nôn, run rẩy, mệt mỏi, khó chịu toàn thân, rối loạn các yếu tố đông máu, đau buốt, hoại tử, nhiễm trùng vết cắn. Ngoài ra, một số trường hợp biểu hiện dị ứng, thậm chí phản vệ, có thể dẫn đến tử vong.

Đây là ca bệnh thứ 2 ghi nhận cu li cắn tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn trong 2 năm gần đây.

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế về chẩn đoán, xử trí phản vệ, phản vệ là một phản ứng dị ứng, có thể xuất hiện ngay lập tức từ vài giây, vài phút đến vài giờ sau khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên gây ra các bệnh cảnh lâm sàng khác nhau, có thể nghiêm trọng dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Tất cả trường hợp phản vệ phải được phát hiện sớm, xử trí khẩn cấp, kịp thời ngay tại chỗ và theo dõi liên tục ít nhất trong vòng 24 giờ. Phản vệ độ 2 có thể nhanh chóng chuyển sang độ 3, độ 4 là cấp độ nguy kịch. Vì vậy, phải khẩn trương, xử trí đồng thời theo dõi diễn biến bệnh.

TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo mọi người cần thận trọng trong việc tiếp xúc với các sinh vật trong tự nhiên. Cần phải biết các nguy cơ có thể có với sức khỏe con người mà các động vật đem lại, bao gồm các bệnh lây truyền từ động vật, một số động vật có độc, kể cả động vật có vú cũng có độc. Tuyệt đối không bắt và nuôi cu li, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra. Khi đi rừng, nếu không may bị các loài vật hoang dã cắn, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.