Miền Bắc có nhiều ngày mưa lớn, đề phòng lũ quét, sạt lở đất

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia: Từ đêm 22/5 đến sáng 24/5, ở khu vực Bắc Bộ có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 70-150 mm, cục bộ có nơi trên 250 mm. Từ chiều tối và đêm 23/5 đến đêm 24/5, ở khu vực Bắc Trung Bộ có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 40-100 mm, cục bộ có nơi trên 150 mm.

Trong đó khu vực mưa lớn nhất khả năng xuất hiện ở các tỉnh Nam Sơn La, Hòa Bình, các tỉnh Việt Bắc và Đông Bắc (bao gồm các tỉnh như: Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Bắc Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hải Phòng,...) của Bắc Bộ.

Đáng chú ý cảnh báo trong đợt mưa này là mưa cường suất lớn trong 1-3 giờ có thể lên đến 100 mm, hoặc hơn 100 mm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguy cơ lũ quét và sạt lở đất. Dông lốc, sét, gió giật mạnh kèm theo mưa đá làm gãy đổ cây cối, cột điện, tốc mái nhà; sét đánh gây cháy nổ hoặc thương vong.

Nói về tình hình mưa trong tháng 5 năm nay tại khu vực miền Bắc, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho hay: Từ đầu tháng 5 đến nay, mặc dù chưa bước vào giai đoạn cao điểm của mùa mưa lũ ở Bắc Bộ, nhưng đã xuất hiện nhiều hình thái thời tiết nguy hiểm như mưa dông, lốc, sét, mưa đá, trong đó một số nơi đã ghi nhận các đợt mưa dông, mưa lớn cục bộ với lượng mưa phổ biến từ 100 - 200 mm, có nơi trên 300 mm.

Theo dự báo hiện tại, tổng lượng mưa tháng 5/2025 có thể cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 10-30%. Lượng mưa như này cũng chưa đáng kể so với tháng 5/2024 (mưa tháng 5/2024 cao hơn trung bình nhiều năm 30-60%). Điều đáng chú ý là sự xuất hiện của mưa cường suất lớn trong khoảng thời gian ngắn. Điều này cũng đã thường xuyên xảy ra những năm vừa qua.

Theo ông Khiêm: Những ngày tới hiện tượng mưa dông xuất hiện chủ yếu vào chiều tối và đêm. Dự báo từ nay đến khoảng ngày 25/5, ở khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có khả năng xảy ra đợt mưa lớn diện rộng ở Bắc Bộ, lượng mưa phổ biến từ 100 - 250 mm, có nơi trên 350 mm; có thể xuất hiện mưa cục bộ với cường suất lớn (trên 100 mm trong 3 giờ). Ngoài ra ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, những vùng đã bắt đầu vào mùa mưa nên các đợt mưa dông vào chiều tối và đêm cũng sẽ xuất hiện thường xuyên hơn.

Để chủ động ứng phó với các tình hình thiên tai, theo ông Khiêm có một số điểm cần lưu ý: Thứ nhất, đây đang là thời điểm giao mùa nên hiện tượng mưa dông mạnh có thể xuất hiện kèm theo lốc xoáy, sét và mưa đá, gió giật mạnh. Các nguy cơ này không chỉ đối với các tỉnh Bắc Bộ mà các địa phương ở Tây Nguyên và Nam Bộ.

Thứ 2, lũ quét, sạt lở đất là nguy cơ thường trực. Các tỉnh miền Bắc vừa trải qua một đợt mưa lớn nên tại các vùng đồi núi như: Bắc Kạn, Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang,… đất đá đã bão hòa nước nên nguy cơ trượt lở đất vẫn ở mức cao, người dân cần đề phòng với các hiện tượng trượt lở tránh gây thiệt hại về người và tài sản vật chất.

Thứ 3, với kịch bản mưa được dự báo như trên thì cần đề phòng nguy cơ từ ngày 22 - 25/5, trên thượng nguồn sông Thao, sông Lô và một số sông nhỏ ở Bắc Bộ, Thanh Hóa có khả năng xuất hiện một đợt lũ với biên độ lũ lên phổ biến từ 2-5 m.

Ngoài ra, mưa cường suất lớn xuất hiện ngày càng thường xuyên có thể gây ra ngập úng tại các vùng trũng thấp, khu đô thị, khu công nghiệp...