Mở lối cho nông nghiệp đô thị phát triển hiệu quả

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị, cho biết trong gần hai thập kỷ qua, tốc độ đô thị hóa của Việt Nam diễn ra nhanh và mạnh mẽ. Tỷ lệ dân số đô thị tăng nhanh, kéo theo những sức ép ngày càng lớn về không gian sống, môi trường, giao thông, hạ tầng kỹ thuật, chất lượng đời sống của cư dân. Nhiều đô thị lớn đang đối mặt với sự thu hẹp không gian xanh, ô nhiễm không khí tăng cao và tác động rõ rệt của biến đổi khí hậu.

Trong bức tranh ấy, nông nghiệp đô thị (NNĐT) nổi lên như một hướng đi chiến lược, vừa đáp ứng nhu cầu thực phẩm an toàn, vừa bổ sung không gian xanh, cải thiện môi trường sinh thái, đồng thời lan tỏa lối sống bền vững, nâng cao ý thức của cộng đồng đô thị.

Nhiều mô hình thành công trên thế giới như Singapore với mục tiêu tự chủ 30% nguồn thực phẩm vào năm 2030 nhờ nông nghiệp công nghệ cao trên mái nhà, Nhật Bản với "nông trại trong nhà" ứng dụng AI và IoT, hay Hà Lan với công nghệ nhà kính tiên tiến.

“Ở Việt Nam, nhiều mô hình NNĐT như vườn trên mái, thủy canh đã xuất hiện và tạo giá trị. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn hiện hữu như chính sách chưa hoàn thiện, công nghệ cao chưa dễ tiếp cận, kết nối cung - cầu hạn chế và thiếu hệ sinh thái giữa quản lý, khoa học, doanh nghiệp và người dân, khiến nhiều mô hình kém bền vững”, ông Lợi nói, đồng thời ông khẳng định rằng, phát triển đô thị hiện đại cần chuyển dịch từ cách tiếp cận truyền thống sang tư duy đô thị bền vững, thông minh, lấy chất lượng sống, cân bằng môi trường làm trọng tâm.

Tại hội thảo, các đại biểu, nhà khoa học, chuyên gia đã tập trung thảo luận thực trạng, chia sẻ mô hình hiệu quả và đề xuất giải pháp thúc đẩy NNĐT gắn với mục tiêu mở rộng không gian xanh và phát triển đô thị bền vững. Trong đó, ý kiến của các đại biểu tập trung vào 3 mục tiêu chính để thúc đẩy NNĐT tại Việt Nam:

Phát triển mô hình kinh tế và cộng đồng xanh trong các đô thị: hướng đến tạo ra giá trị cộng đồng như không gian xanh, giảm nhiệt đô thị, giáo dục môi trường, phát triển kinh tế hộ gia đình, đồng thời giải quyết thách thức về sự kết nối hạn chế giữa cư dân, chính quyền và doanh nghiệp.

Ứng dụng công nghệ, mô hình sản xuất mới, giải pháp kỹ thuật phù hợp đô thị, nhằm khắc phục những hạn chế về diện tích, giá đất cao, yêu cầu vệ sinh an toàn nghiêm ngặt bằng cách ứng dụng công nghệ cao, giá thể sạch, phân bón an toàn và phương pháp tối ưu không gian.

Hoàn thiện chính sách và quy hoạch, thúc đẩy phát triển NNĐT, giải quyết tình trạng thiếu khung chính sách cụ thể, thiếu tiêu chí quy hoạch đất đai, không gian, hạ tầng, tạo hành lang pháp lý cho các chủ thể đầu tư dài hạn.

Ban tổ chức kỳ vọng, hội thảo góp phần vào việc định hướng, thúc đẩy phát triển NNĐT tại Việt Nam trong thời gian tới. Bên cạnh đó, Hội thảo cũng là dịp để kết nối các nhà khoa học với nhà quản lý, doanh nghiệp với những mô hình sản xuất và người dân, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ lẫn nhau trong phát triển NNĐT.