'Mộc bản Trường học Phúc Giang'- Di sản tư liệu ký ức thế giới

Các đại biểu tham quan Mộc bản Trường học Phúc Giang.

Tham dự buổi lễ có Phó trưởng ban thường trực Ban tổ chức Trung ương Nguyễn Thanh Bình, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam Nguyễn Thế Kỷ cùng đại diện các ban, bộ, ngành trung ương; về phía UNESCO có bà Susan Vize - Quyền Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, đại sứ Phạm Sanh Châu - Tổng thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO của Việt Nam.

Mộc bản Trường học Phúc Giang là bộ ván khắc chữ Hán ngược dùng để in sách phục vụ dạy và học, được hình thành trong quá trình hoạt động của dòng họ Nguyễn Huy tại làng Trường Lưu (nay là xã Trường Lộc – Can Lộc – Hà Tĩnh).

Mộc bản Trường học Phúc Giang khắc lưu giữ các bút tích, ấn triện, gia huy, dấu khẳng định bản quyền của 5 nhà giáo, nhà văn, nhà thơ trong một gia đình ba thế hệ của dòng họ Nguyễn Huy ở thế kỷ 18.

Tư liệu trên các mộc bản là các tác phẩm có chọn lọc với thời gian, địa điểm cụ thể, hình thức phong phú, tinh xảo, chữ viết đẹp, chứa nhiều thông tin về lịch sử, chính trị - xã hội, tư tưởng – văn hóa, ban giáo, tiếp thu và phát triển Nho giáo.

Toàn bộ Mộc bản Trường học Phúc Giang hiện được lưu giữ, bảo quản tại tư gia ở làng Trường Lưu (xã Trường Lộc – Can Lộc). Đây là khối mộc bản duy nhất, cổ nhất về giáo dục của một dòng họ còn được lưu giữ ở Việt Nam.

Bà Susan Vize và Đại sứ Phạm Sanh Châu trao Bằng chứng nhận cho
đại diện tỉnh Hà Tĩnh và dòng họ Nguyễn Huy.

Ngày 19/5 vừa qua, Mộc bản trường học Phúc Giang đã được Ủy ban chương trình Ký ức thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (MOWCAP) nhất trí bỏ phiếu công nhận là Di sản tư liệu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Tại buổi lễ nhận bằng công nhận “Mộc bản Trường học Phúc Giang” là Di sản tư liệu ký ức thế giới của UNESCO khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, ông Đặng Quốc Khánh – Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh khẳng định: “Sự kiện có ý nghĩa quan trọng này là dịp để tri ân công lao của các bậc tiền nhân, tự hào về giá trị văn hóa – lịch sử mà người xưa để lại; đồng thời, giúp các thế hệ hôm nay nhận thức rõ hơn về trách nhiệm đối với việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa.

Thời gian tới, tỉnh sẽ chỉ đạo nghiên cứu, lựa chọn phương pháp và vật liệu để bảo quản nhằm kéo dài tuổi thọ cho mộc bản, xây dựng và triển khai quy hoạch làng văn hóa du lịch Trường Lưu, trong đó có giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản”.

Bà Susan Vize - Quyền trưởng Đại diện văn phòng UNESCO Việt Nam cũng nhấn mạnh: Các tư liệu được khắc trong bộ sưu tập độc đáo phản ánh lịch sử, chính trị, văn hóa, giáo dục, kinh tế, xã hội, tư tưởng và sự tương tác giữa các dòng họ khác nhau. Các tư liệu được khắc bằng tay trên các bản gỗ, được bảo quản bởi dòng họ Nguyễn Huy, được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác và nay được giới thiệu tới người dân Việt Nam cũng như khu vực châu Á và Thái Bình Dương.

Đại sứ Phạm Sanh Châu - Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam trong phát biểu của mình đã nhấn mạnh tới công tác bảo tồn, quản lý, quảng bá và phát huy giá trị của di sản “Mộc bản Trường học Phúc Giang” ra ngoài khu vực Châu Á – Thái Bình Dương để đến với thế giới.

“Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam và Bộ Ngoại giao Việt Nam đã, đang và sẽ luôn sát cánh với Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh trong các nỗ lực nhằm thực hiện cam kết với UNESCO và giữ gìn các di sản vô giá của dân tộc cho các thế hệ mai sau”, Đại sứ Phạm Sanh Châu nói.