Mức vay đối với HSSV: Đề xuất tăng lên 4 triệu đồng/tháng

Điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn

Mức tăng nói trên được đưa ra trong dự thảo sửa đổi, bổ sung quyết định số 157/2007 của Thủ tướng về tín dụng đối với học sinh, sinh viên.

Ông Bùi Văn Linh - Vụ trưởng Vụ Giáo dục chính trị và Công tác học sinh, sinh viên - Bộ GDĐT cho biết, chương trình tín dụng đối với HSSV được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lần đầu tiên tại Quyết định 157 từ năm 2007 với mức vay 800.000 đồng/HSSV.

Mục tiêu của chương trình là sử dụng nguồn lực của Nhà nước để cung cấp tín dụng ưu đãi cho HSSV có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập, thực hiện công bằng xã hội, bảo đảm không để HSSV nào phải bỏ học vì khó khăn về kinh tế.

Ở thời điểm hiện tại, mức vay của HSSV là 2,5 triệu đồng/tháng (theo Quyết định số 1656/QĐ-TTg ngày 19/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ).

Bộ Tài chính cho hay, đề xuất tăng mức cho HSSV vay tối đa lên 4 triệu đồng mỗi tháng dựa theo kiến nghị của Bộ GDĐT và Ngân hàng Chính sách xã hội. Theo đánh giá của Bộ GDĐT, mức chi phí học tập (học phí và chi phí sinh hoạt) của một HSSV là khoảng 6,5 đến 9,5 triệu đồng/tháng (tính với mức học phí cao nhất).

Mức cho vay hiện hành (2,5 triệu đồng/tháng) mới chỉ đáp ứng 49% học phí của nhóm ngành có học phí cao nhất và 38,5% nhu cầu chi phí học tập cho học sinh, sinh viên. Trong thời gian qua, Bộ GDĐT đã có Tờ trình Chính phủ số 375/TTr-BGDĐT ngày 9/4/2021 về dự thảo Nghị định quy định cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; về chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục đào tạo.

Theo đó, dự kiến từ năm học 2022-2023, mức học phí sẽ được điều chỉnh tăng thêm. Vì vậy, Bộ GDĐT đề xuất nâng mức cho vay theo hướng đáp ứng 60% mức sinh hoạt của HSSV tương ứng từ 4,55 đến 6,65 triệu đồng/tháng.

Phía Ngân hàng Chính sách xã hội cũng cho biết, tại thời điểm ban hành Quyết định 157, mức cho vay tối đa là 800.000 đồng/tháng, đáp ứng khoảng trên 60% tổng chi phí học tập của HSSV. Tới thời điểm năm 2019, mức cho vay 2,5 triệu đồng/tháng đáp ứng khoảng 60% chi phí học tập.

Tuy nhiên, đến nay, mức này chỉ đáp ứng được 37% tổng chi phí học tập do tình hình lạm phát, chi phí sinh hoạt gia tăng và dự kiến tiếp tục tăng học phí của các cơ sở đào tạo. Do đó, Ngân hàng Chính sách xã hội cho rằng mức cho vay 2,5 triệu đồng/tháng hiện nay khó đảm bảo cho HSSV học tập.

Dựa trên đề xuất của Bộ GDĐT và Ngân hàng Chính sách xã hội, Bộ Tài chính thấy rằng, mức vay tối đa cần được điều chỉnh để phù hợp với lộ trình tăng học phí, khả năng huy động vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội, khả năng cấp bù chênh lệch lãi suất và phí quản lý của ngân sách nhà nước.

Do đó, Bộ Tài chính trình Thủ tướng xem xét quyết định nâng mức cho vay tối đa lên mức 4 triệu đồng/tháng (bằng 61% mức chi phí học tập tối thiểu và 42% mức chi phí học tập tối đa của HSSV).

Tạo điều kiện cho HSSV nghèo được đi học

Theo Ngân hàng Chính sách xã hội và Bộ GDĐT, qua hơn 14 năm thực hiện Quyết định 157, tổng số cho vay đến hết năm 2020 đạt 66.011 tỷ đồng. Tổng số thu nợ đạt 55.674 tỷ đồng. Số HSSV được hỗ trợ vay vốn là trên 3,6 triệu người.

Tỷ lệ HSSV có nhu cầu vay vốn từ 10%-15% số lượng nhập trường hàng năm. Tổng số HSSV có việc làm sau khi ra trường, chiếm tỷ lệ 68%, mức thu nhập trung bình là 6 triệu đồng/tháng.

Việc đề xuất điều chỉnh mức cho vay để đi học với HSSV là một bước điều chỉnh khá mạnh trong 14 năm qua. Mặc dù vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu của HSSV và mức học phí hiện hành, nhưng đã thể hiện được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ nói riêng và các Bộ, ngành liên quan đối với chương trình này.

Ngân hàng Chính sách xã hội cũng cho hay, những đối tượng thụ hưởng chương trình tín dụng với HSSV hiện nay bao gồm: Đối tượng hộ nghèo; hộ gia đình có mức thu nhập bình quân đầu người tối đa bằng 150% mức thu nhập bình quân đầu người của hộ nghèo; HSSV mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh;…

Tất cả đối tượng nêu trên việc tiếp cận với nguồn vốn tín dụng khá đơn giản. Hằng năm, Bộ GDĐT đều có văn bản yêu cầu các cơ sở đào tạo tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chính sách đến toàn bộ các HSSV, trên cơ sở đó tổng hợp nhu cầu và ký các giấy tờ xác nhận để HSSV được vay vốn.

Nếu dự thảo được thông qua, quy định mới sẽ áp dụng ngay trong năm nay. Đây sẽ là lần thứ 9, Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh tăng mức cho vay với HSSV khó khăn. Theo đó, với các hợp đồng tín dụng HSSV đã ký trước thời điểm quyết định trên có hiệu lực vẫn áp dụng theo hợp đồng đã ký. Riêng hạn mức vay được điều chỉnh tăng theo quy định mới,với phần vốn vay giải ngân khi quy định trên có hiệu lực.