Mỹ áp đòn trừng phạt nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ

Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bao vây thị trấn Ras al-Ain tại biên giới Đông Bắc Syria Ảnh: Metro.co.uk.

Nhằm vào đồng minh

Ông Trump cũng đã công bố sắc lệnh trên trong một tuyên bố đăng tải trên Twitter trong chiều ngày 14/10.

“Sắc lệnh này sẽ cho phép Mỹ áp đặt thêm các lệnh trừng phạt mạnh mẽ nhằm vào những người liên quan tới các hành vi lạm dụng nhân quyền nghiêm trọng, hủy hoại một lệnh ngừng bắn, cản trở những người lưu vong trở về nhà của họ, hồi hương những người tị nạn theo cách ép buộc, hay đe dọa hòa bình, an ninh, ổn định của Syria” - tuyên bố của ông Trump nêu rõ.

Các lệnh trừng phạt đáp trả xuất hiện sau khi ông Trump ra lệnh rút toàn bộ binh sĩ Mỹ khỏi khu vực biên giới phía Bắc của Syria với Thổ Nhĩ Kỳ khiến cho các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức chiến dịch tấn công nhằm vào lực lượng người Kurd đồng minh với Mỹ ở Syria.

Các nhóm vũ trang của Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd đã đấu đá lẫn nhau suốt nhiều năm, và Ankara mới đây đánh tín hiệu rằng họ sẽ thực hiện chiến dịch quét sạch người Kurd gần biên giới với Syria. Ngày 6/10, sau một cú điện đàm giữa ông Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, Nhà Trắng ra tuyên bố rằng họ sẽ rút binh sĩ Mỹ khỏi khu vực này.

Sự thay đổi bất ngờ trong chính sách ngoại giao của chính quyền Trump đã vấp phải làm sóng chỉ trích hiếm hoi của lưỡng đảng nhằm vào Tổng thống, trong đó có cả các đồng minh thân cận nhất với ông trong Quốc hội. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham đã công khai chỉ trích động thái của ông Trump và công bố kế hoạch hợp tác với Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi của đảng Dân chủ để đưa ra một nghị quyết chung đảo ngược động thái trên.

Các phát ngôn viên của người Kurd thì cáo buộc Mỹ “bỏ mặc họ bị người Thổ tàn sát”.

Sau đó, Tổng thống Trump lên mạng xã hội để tự vệ trước loạt chỉ trích. Ông chống lại những người mà ông cho là có tư tưởng diều hâu, viết rằng: “Những người từng đẩy chúng ta vào các cuộc chiến ở Trung Đông một cách sai lầm giờ vẫn muốn ép chúng ta chiến đấu”.

Chỉ ngay sau khi tuyên bố về các đòn trừng phạt và tăng thuế nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ, ông Trump đã tung hàng loạt đoạn tweet, nói rằng “Bất cứ ai muốn ủng hộ Syria trong việc bảo vệ người Kurd cũng được, dù là Nga, Trung Quốc hay Napoleon Bonaparte”. “Tôi hy vọng họ làm tốt điều đó” - ông Trump nói - “Chúng tôi ở cách đó tới 7.000 dặm”.

Trừng phạt kinh tế

Trong tháng 5, Mỹ chỉ áp dụng mức thuế đối với thép nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ ở mức 25%, nhưng vẫn làm ảnh hưởng tới hiện trạng thương mại ưu tiên với nước này. Được biết, đòn thuế nhằm vào thép và nhôm của Thổ Nhĩ Kỳ đã được chính quyền Trump áp dụng từ lâu nhằm gây sức ép để Ankara trả tự do cho mục sư Andrew Brunson - công dân Mỹ bị chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ do các cáo buộc liên quan tới khủng bố. Ông Brunson bác bỏ mọi cáo buộc, và đã được trả tự do hồi năm ngoái.

“Tôi nói rất rõ với Tổng thống Erdogan thế này: Hành động của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo và đặt ra tiền đề cho các tội ác chiến tranh” - ông Trump nói trong tuyên bố mới đưa ra.

Ông chủ Nhà Trắng cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ cần phải đảm bảo sự an toàn cho thường dân, bao gồm cả các nhóm thiểu số và tôn giáo; và ở hiện tại cũng như trong tương lai, cần phải chịu trách nhiệm giam giữ những kẻ khủng bố IS trong khu vực này. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ dường như không thể giảm thiểu được các ảnh hưởng nhân đạo gây ra do cuộc xâm lược của họ.

“Mỹ sẽ tăng cường sử dụng các lệnh trừng phạt kinh tế nhằm vào những người cho phép, kiến tạo và rót nguồn tài chính cho những hành động tàn ác ở Syria” - ông Trump nói - “Tôi sẵn sàng hủy diệt nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ nếu như giới lãnh đạo nước này tiếp tục đi theo con đường nguy hiểm và hủy diệt này”.

Trong khi đó, quân đội Syria tiếp tục triển khai tại phía Bắc nước này, đối đầu với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Tình hình chiến sự tại khu vực này vẫn rất nóng, kể từ ngày 8/10.