Mỹ công bố ảnh chụp vệ tinh cơ sở hạt nhân của Iran

Bức ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy
một số hoạt động ở khu phức hợp Parchin của Iran.

Nguồn: ISIS

Các bức hình chụp từ vệ tinh này có bối cảnh khu phức hợp quân sự Parchin, nơi mà Chính phủ các nước phương Tây nghi ngờ rằng Iran đã thực hiện vô số các cuộc thí nghiệm trong quá trình phát triển họng súng hạt nhân của mình. Những bức ảnh này đều chỉ ra các hoạt động ở khu vực cơ sở Parchin diễn ra trong nhiều tuần kể từ sau khi Thỏa thuận hạt nhân đạt được ở Vienna.

Một bức ảnh chụp từ hôm 26/6 và được phân tích bởi Viện Khoa học và An ninh quốc tế (ISIS) của Mỹ đã chụp được hình ảnh một chiếc xe ủi tại cơ sở quân sự Parchin cùng nhiều vết dầu loang, cho thấy khả năng chính quyền Tehran đang triển khai nhiều máy móc hạng nặng tới khu vực này.

“Chúng tôi chưa biết rõ là đang có hoạt động gì diễn ra ở đó” - Serena Kelleher-Vergantini, chuyên gia phân tích của ISIS, cho hay - “Tuy nhiên, dường như Iran đang cố gắng xóa sạch mọi chứng cứ về các cuộc thử nghiệm hạt nhân trước đây”.

Parchin là một khu phức hợp quân sự được quản lý nghiêm ngặt bậc nhất của Iran, nơi mà phương Tây và Mỹ ngờ rằng chính quyền Tehran có một khu vực nhỏ chuyên thử nghiệm hạt nhân. Việc tiếp cận vào cơ sở này cũng từng là một trong số các vấn đề gai góc nhất trên bàn đàm phán hạt nhân ở Vienna, Áo vừa qua.

Các điều khoản liên quan tới việc các thanh tra viên đến từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) được quyền tiếp cận cơ sở Parchin cho đến nay vẫn chưa được công bố và chỉ được ghi trong một biên bản bí mật giữa IAEA và Iran.

Ngay cả Mỹ và 5 cường quốc từng tham dự các vòng đàm phán hạt nhân với Iran cũng không có quyền được xem bản thỏa thuận bí mật trên, và điều này đã dẫn tới việc Quốc hội Mỹ phản ứng, chỉ trích Thỏa thuận trên là “Thỏa thuận một chiều”.

Các bức ảnh mới nhất về khu phức hợp Parchin có khả năng sẽ tiếp tục reo rắc nỗi lo trong Quốc hội Mỹ về việc Iran sẽ khôn khéo tìm cách lách luật đối với các điều khoản tiếp cận Parchin, hoặc rũ bỏ sạch chứng cứ về việc họ từng thử nghiệm hạt nhân trước khi các thanh tra viên tới được hiện trường để điều tra.

Giám đốc IAEA, Yukiya Amano, đã đến Quốc hội Mỹ hôm 6-8 trong nỗ lực kiềm chế sự quan ngại gia tăng, tuy nhiên vẫn khẳng định rằng cơ quan này không thể công khai chi tiết các điều khoản có trong tài liệu bí mật ký kết với phía Iran.

“Cam kết hợp pháp của tôi là phải bảo vệ sự an toàn cho tài liệu bí mật này” – ông Amano nói, thêm rằng ông cũng sẽ không bao giờ công bố với phía Mỹ các chi tiết trong tài liệu ký kết.

Nhưng nỗ lực của ông Amano dường như không có hiệu quả, khi nhiều nghị sỹ Quốc hội Mỹ vẫn tỏ ý quan ngại về việc Iran có thể xóa bỏ Thỏa thuận hạt nhân. Bob Corker, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện, nói rằng cuộc họp với Giám đốc IAEA là vô ích và “không có gì đảm bảo”.

Hiện nay, khái niệm “Thỏa thuận một chiều” đang lan tràn như một thứ bệnh dịch trong giới nghị sỹ Đảng Dân chủ ở nước Mỹ, những người đang day dứt giữa việc chỉ trích Thỏa thuận Vienna và giữ vững lòng trung thành với chính quyền Tổng thống Barack Obama.

Quốc hội Mỹ dự kiến sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu nhằm thông qua Thỏa thuận hạt nhân trong tháng tới, trong khi các nghị sỹ Đảng Cộng hòa đang tìm cách thông qua một nghị quyết để bác bỏ nó.

Tổng thống Mỹ Obama hôm 6/8 cũng khẳng định sẽ dùng quyền phủ quyết của mình đối với nghị quyết của các nghị sỹ Đảng Cộng hòa, châm ngòi cho một cuộc chiến nảy lửa trong Quốc hội. Để vượt qua quyền phủ quyết của Tổng thống, nghị quyết của Đảng Cộng hòa cần phải nhận được sự ủng hộ của 2/3 nghị sỹ ở cả hai Viện.