Mỹ, Iran đều không muốn lao vào chiến tranh

Tổng thống Mỹ Donald Trump không đưa ra kế hoạch trả đũa Iran. (Nguồn: Politico).

Không có kế hoạch trả đũa

Tổng thống Trump đã có bài phát biểu trên truyền hình quốc gia tại Nhà Trắng, nói rằng do đã có các biện pháp phòng ngừa và hệ thống cảnh báo sớm, nên không có thương vong về người và tổn thất cơ sở quân sự của Mỹ là ở mức rất nhỏ. Đồng thời, Iran dường như cũng đã nhượng bộ, điều này tốt cho tất cả các bên.

“Tôi rất vui thông báo với các bạn rằng, người dân Mỹ nên rất biết ơn và vui mừng vì không có người Mỹ nào bị hại trong cuộc tập kích của chính quyền Iran đêm qua. Chúng ta không có thương vong về người, tất cả binh lính của chúng ta đều an toàn; căn cứ quân sự của chúng ta chỉ bị phá hoại rất nhỏ” - ông Trump nói.

Lãnh đạo Mỹ cũng thêm rằng: “Khi chúng ta tiếp tục cân nhắc phản ứng trước sự xâm lược của Iran, Mỹ sẽ ngay lập tức áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế bổ sung đối với chính quyền Iran. Các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ này sẽ được tiếp tục cho đến khi Iran thay đổi hành vi của họ”.

Ông Trump một lần nữa biện hộ cho hành động sát hại tướng Iran Qasem Soleimani của quân đội Mỹ hôm 3/1, gọi Soleimani là “kẻ khủng bố số một thế giới” gây ra nội chiến đẫm máu ở Trung Đông, trực tiếp chịu trách nhiệm về thương vong của hàng ngàn người Mỹ và chỉ huy một cuộc tấn công gần đây vào nhân viên Mỹ ở Iraq, làm bị thương 4 quân nhân và làm chết một nhà thầu Mỹ.

Ông Trump bày tỏ, Iran phải từ bỏ tham vọng hạt nhân và ngừng hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố. Ông nói rằng hiện đã đến lúc Anh, Đức, Pháp, Nga và Trung Quốc phải nhận rõ tình hình thực tế và cần phải từ bỏ Thỏa thuận hạt nhân Iran. Ông Trump nhấn mạnh rằng tất cả các bên phải hợp tác để đạt được một hiệp định với Iran, biến thế giới thành một nơi an toàn hơn và tốt đẹp hơn.

Ông Trump cũng nói rằng quân đội và trang thiết bị của Mỹ rất mạnh, nhưng điều đó không có nghĩa là Hoa Kỳ sẽ sử dụng nó. “Chúng ta không muốn sử dụng nó. Cho dù đó là sức mạnh quân sự hay kinh tế của Mỹ, đều là sự răn đe tốt nhất” - ông nói.

Mỹ lý giải về vụ không kích

Cũng trong hôm 9/1, Mỹ đã trả lời trước trụ sở của Liên hợp quốc về vụ không kích sát hại tướng Iran Qasem Soleimani xảy ra hồi tuần trước, biện minh rằng đây là hành động tự vệ và tuyên bố sẽ có thêm hành động “cần thiết” ở Trung Đông để bảo vệ công dân cũng như các lợi ích của họ.

Trong một bức thư gửi Hội đồng Bảo an LHQ, Đại sứ Mỹ Kelly Craft nói rằng Mỹ “sẵn sàng tham gia vào các vòng đàm phán nghiêm túc với Iran mà không cần điều kiện gì, với mục tiêu là ngăn chặn khả năng gây tổn hại tới hòa bình và an ninh quốc tế”.

Theo bức thư mà Đại sứ Mỹ tại LHQ gửi đi, vụ sát hại tướng Soleimani ở Baghdad, Iraq hôm thứ Sáu tuần trước là phù hợp theo Điều 51 của Hiến chương LHQ, thêm rằng “Mỹ sẵn sàng có thêm nhiều hành động khác trong khu vực nếu cần thiết, để bảo vệ công dân cũng như các lợi ích của mình”.

Theo Điều 51 của Hiến chương LHQ, các quốc gia được yêu cầu “lập tức báo cáo” trước Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên về bất cứ biện pháp nào mà họ áp dụng trong lúc thực thi quyền tự vệ. Mỹ trước đây từng sử dụng Điều 51 để biện minh cho việc mở chiến dịch quân sự chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng của họ ở Syria vào năm 2014.

Bà Craft nói rằng cái chết của tướng Soleimani cùng các cuộc không kích mà Mỹ thực hiện ở Iraq và Syria vào ngày 29/12/2019 nhằm vào một nhóm vũ trang mà Iran hậu thuẫn “là nhằm phản ứng trước hàng loạt các vụ tấn công vũ trang trong những tháng qua mà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran và các nhóm vũ trang mà Iran hậu thuẫn thực hiện nhằm vào lực lượng, lợi ích của Mỹ ở Trung Đông”.

Bà nói mục tiêu của Mỹ là ngăn chặn Iran thực hiện hoặc hỗ trợ các cuộc tấn công, làm suy giảm khả năng thực hiện các vụ tấn công của Iran.

Phía Iran, trong khi đó, cũng biện minh cho hành động của mình dựa trên Điều 51 của Hiến chương LHQ trong một bức thư gửi tới Hội đồng Bảo an hôm thứ Tư vừa qua. Các nhà ngoại giao cho hay, bức thư của Iran được gửi tới trước bức thư của Mỹ.

Đại sứ Iran tại LHQ Majid Takht Ravanchi viết rằng Tehran “không tìm cách làm tăng căng thẳng hay một cuộc chiến” sau khi thực hiện quyền tự vệ của mình bằng việc thực hiện một “phản ứng quân sự phù hợp và có tính toán nhằm vào một căn cứ không quân Mỹ ở Iraq”.