Tình hình thời tiết từ trung tuần tháng 5 đến nay cho thấy, năm 2022 là một năm thiên diễn biến phức tạp, khó lường. Theo Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai, tính đến ngày 31/5, Việt Nam đã chịu ảnh của 49 trận mưa lớn; 15 trận mưa dông, lốc, sét; 13 vụ sạt lở bờ sông; 17 trận động đất.
Từ ngày 10/5 đến sáng 15/5, tại khu vực miền núi phía Bắc như: Lạng Sơn, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hà Giang, Bắc Kạn, Thái Nguyên đã xảy ra mưa lớn từ 100-250mm, một số trạm có mưa rất lớn như: Đảo Cái Chiên (Quảng Ninh) 304mm, Dương Huy (Quảng Ninh) 303mm, Cẩm Phả (Quảng Ninh) 299mm, Lộc Bình (Lạng Sơn) 268mm, Thượng Quan (Bắc Kạn) 266mm, Đình Cả (Thái Nguyên) 237mm, Bình Liêu (Bắc Giang) 223mm.
Trung tuần tháng 5, mưa lớn đã gây lũ trên thượng lưu các sông suối, ngập lụt ven sông, sạt lở đất mái dốc, đường giao thông tại các địa phương, trong đó mực nước sông trên địa bàn các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Giang ở mức báo động 2, một số sông trên mức báo động 3.
Từ ngày 22-24/5, từ khu vực Bắc Bộ đến Nghệ An có mưa 100-300mm, riêng các tỉnh, thành phố Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang, Hòa Bình, Hà Nội, Thanh Hóa có mưa rất lớn từ 300-550mm. Đặc biệt, tại Tam Đảo (Vĩnh Phúc) mưa 925mm, tính riêng ngày 23/5 mưa 464 mm là lượng mưa ngày lớn nhất trong 60 năm qua; Quân Chu (Thái Nguyên) 675mm; Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) 505mm; Kiến Thiết (Tuyên Quang) 540mm; Việt Quang (Hà Giang) 542mm.
Mưa lớn đã gây ngập lụt cục bộ tại nhiều khu vực trũng thấp, sạt lở một số nhà dân, ách tắc đường giao thông, đặc biệt ngập úng tại các đô thị như Hà Nội, Vĩnh Yên và Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Bắc Ninh (Bắc Ninh).
Trong các ngày 29/5 đến sáng 31/5, tại Hà Nội và tỉnh Thái Nguyên đã xảy ra mưa với cường suất rất lớn, gây ngập lụt nghiêm trọng khu vực nội thành Hà Nội.
Cũng theo thông tin từ Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã xảy ra 70 trận mưa lớn, 74 trận dông lốc, 24 vụ sạt lở bờ sông, 107 trận động đất và 2 đợt rét đậm, rét hại.
Nhận định về diễn biến thời tiết trong thời gian tới, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho biết, trong năm 2022, do ảnh hưởng của La Nina nên nhiều nguy cơ thiên tai sẽ diễn ra phức tạp, khốc liệt và khó dự đoán hơn năm 2021, đặc biệt là mùa mưa bão sắp tới. Mưa lớn có thể tập trung nhiều ở những tháng cuối năm; nhiều cơn bão có khả năng có quỹ đạo và cường độ bất thường.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia nhận định, thời điểm này đang là thời kỳ bước vào mùa mưa ở các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ, do vậy trong thời gian tháng 6 và tháng 7/2022, mưa lớn ở các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ vẫn tiếp diễn. Chính quyền các cấp và người dân cần tiếp tục đề phòng nguy cơ mưa lũ, sạt lở đất, lũ quét, cần phải có những biện pháp chủ động ứng phó.
Để tiếp tục khắc phục và chủ động ứng phó với thiên tai trong thời gian tới, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai đề nghị các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm Chỉ thị số 09/CT-TTg ngày 1/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, trong đó tập trung vào việc thực hiện nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai, xác định công tác cứu hộ là “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình” và rà soát phương án phòng, chống lũ, giảm ngập lụt ở hạ du.
Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai chủ trì, phối hợp với Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tổ chức kiểm tra, đánh giá công tác chuẩn bị phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trước mùa mưa lũ của các ngành, địa phương; đánh giá công tác phòng, chống thiên tai cấp tỉnh thông qua Bộ chỉ số.
Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai, thiên tai trong tháng 5/2022 đã làm 35 người chết, mất tích, 15 người bị thương; 24 nhà sập, 738 nhà hư hỏng, tốc mái, 3.078 nhà ngập; 55.725 ha lúa, hoa màu, 49.434 con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi... Thiệt hại về kinh tế ước tính khoảng 483 tỷ đồng.