Nam Định: Trước giờ vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Trước đó, như các địa phương trên cả nước, hệ thống chính trị ở tỉnh Nam Định đã triển khai quyết liệt các chủ trương của Trung ương liên quan đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, trong đó có chủ trương dừng hoạt động của đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, sáp nhập ĐVHC cấp tỉnh, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đảm bảo theo đúng kế hoạch, tiến độ.

Trong đó, tỉnh đã hoàn thành sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của các cơ quan Đảng, của UBND tỉnh, UBND cấp huyện, đảm bảo hoạt động liên tục, không gián đoạn, không ảnh hưởng đến các hoạt động của tổ chức, cơ quan, đơn vị, người dân và doanh nghiệp.

Đồng thời, tỉnh tập trung triển khai thực hiện Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính (ĐVHC) các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, vào ngày 27/4, HĐND tỉnh Nam Định đã thông qua chủ trương sắp xếp ĐVHC cấp xã của tỉnh, thực hiện sắp xếp 175 xã, phường, thị trấn hiện có ở tỉnh thành 57 xã, phường mới (8 phường, 49 xã); giảm 118 đơn vị (6 phường, 97 xã, 15 thị trấn), tỷ lệ giảm 67,43%.

Đến thời điểm này tỉnh cũng đã hoàn thành việc bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức cấp xã, theo hướng chuyển cơ bản biên chế cấp huyện ở 8 huyện và TP Nam Định hiện nay về công tác ở 57 phường, xã sau sắp xếp. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay cơ bản được bố trí làm nòng cốt tại các đơn vị cấp xã mới. Đặc biệt, một số cán bộ là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, lãnh đạo sở ngành ở tỉnh cũng được bố trí về nhiều xã, phường làm cán bộ chủ chốt.

Tỉnh cũng đã sắp xếp, bố trí lại trụ sở làm việc của 57 xã, phường mới sau sáp nhập. Theo đó, tỉnh sử dụng 127/196 trụ sở của các phường, xã trước đây làm trụ sở mới cho 57 phường xã mới, theo hướng sử dụng 1 trụ sở cho Đảng ủy cấp xã mới, 1 trụ sở cho HĐND và UBND cấp xã mới. Các trụ sở còn lại bố trí làm trụ sở của các đơn vị sự nghiệp thuộc UBND cấp xã, ưu tiên cho các đơn vị sự nghiệp thuộc ngành giáo dục và y tế. Các đơn vị sự nghiệp trực thuộc cấp xã dự kiến được thành lập sau khi xã mới đi vào hoạt động, thuộc một số lĩnh vực như văn hóa, thể thao, dịch vụ nông nghiệp, ban quản lý. Đối với 69 trụ sở dôi dư, tỉnh dự kiến giải quyết theo lộ trình: năm 2026 giải quyết 49 trụ sở; năm 2027 giải quyết 6 trụ sở; năm 2028 giải quyết 12 trụ sở; năm 2029 giải quyết 2 trụ sở.

Đối với trụ sở TP Nam Định và 8 huyện khác, tỉnh xử lý theo hướng: trụ sở TP Nam Định hiện tại sử dụng làm trụ sở 1/8 phường mới được thành lập, trụ sở 8 huyện sử dụng làm trụ sở cho 1 trong số các xã mới được thành lập ở mỗi huyện hiện tại.

Bên cạnh đó, tỉnh đã thành lập 9 Tổ bàn giao và 57 Tổ tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế, tài chính, tài sản, cơ sở vật chất, tài liệu và nhiệm vụ chuyên môn tại 9 huyện, thành phố hiện tại và 57 xã, phường mới. Các Tổ bàn giao, Tổ tiếp nhận có nhiệm vụ tiến hành rà soát, thống kê, bàn giao và tiếp nhận: Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế, nhân sự các cơ quan, đơn vị, các tổ chức tự quản, dân cư. Cơ sở vật chất, tài chính, tài sản (bao gồm trụ sở, cơ sở vật chất, trang thiết bị của các cơ quan, đơn vị nằm trên địa bàn xã, phường mới). Toàn bộ hồ sơ cán bộ; hồ sơ tài liệu liên quan đến thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh đang thực hiện; hồ sơ, tài liệu lưu trữ theo quy định bảo quản có niên hạn và vĩnh viễn. Các nhiệm vụ chuyên môn theo chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cấp xã và theo phân cấp, ủy quyền của UBND tỉnh.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng, hiện các Tổ bàn giao, Tổ tiếp nhận đang tích cực thực hiện nhiệm vụ được giao, đảm bảo ký biên bản bàn giao trước ngày 30/6.

Đặc biệt, để chuẩn bị cho việc chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7, trong ngày 25/6 tỉnh Nam Định đã chỉ đạo tổ chức vận hành thử nghiệm mô hình tổ chức bộ máy chính quyền địa phương tại phường Nam Định (hợp nhất từ 7 phường, 1 xã; là một trong 8 phường mới và là 1 trong 57 xã, phường mới được thành lập ở tỉnh Nam Định) nhằm kiểm tra tính khả thi, đồng bộ, hiệu quả của hệ thống tổ chức bộ máy, cơ chế phối hợp, quy trình xử lý công việc giữa các cơ quan trong điều kiện thực tiễn. Buổi vận hành thử nghiệm được kết nối trực tuyến đến 56 điểm cầu là các xã, phường mới thành lập khác của tỉnh Nam Định.

Theo đó, phường Nam Định đã tổ chức 4 nội dung, gồm: vận hành thử nghiệm hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ phường; vận hành thử nghiệm kỳ họp thứ nhất HĐND phường; vận hành thử nghiệm tổ chức phiên họp đầu tiên của UBND phường; vận hành thử nghiệm hoạt động Trung tâm Phục vụ hành chính công phường.

Cụ thể, tại hội nghị BCH Đảng bộ phường (thử nghiệm), hội nghị đã công bố Quyết định về việc thành lập Đảng bộ; Quyết định chỉ định Thường trực Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy, BCH Đảng bộ phường; Quyết định thành lập cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Đảng ủy và thành lập tổ chức Đảng các cơ quan hành chính trực thuộc; thông qua quy chế làm việc, chương trình công tác của BCH Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng ủy, Thường trực Đảng ủy phường; phân công nhiệm vụ đối với các đồng chí Ủy viên BCH Đảng bộ, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy phường.

Tại kỳ họp thứ nhất của HĐND phường (thử nghiệm), HĐND phường đã công bố các nghị quyết của Thường trực HĐND tỉnh, Thường trực HĐND phường chỉ định các chức danh chủ chốt của phường; thành lập các Ban của HĐND và cơ quan chuyên môn của UBND phường.

Phiên họp đầu tiên của UBND phường (thử nghiệm) đã xem xét thông qua quy chế làm việc; chương trình công tác năm 2025 và nhiều nội dung công việc khác liên quan.

Trong khi đó, khi vận hành thử nghiệm, Trung tâm Phục vụ hành chính công phường đã chạy phần mềm tiếp nhận, chuyển giao văn bản đi và đến trong hệ thống chính trị; vận hành việc tiếp nhận, giải quyết một số thủ tục hành chính cơ bản của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn…

Việc vận hành thử nghiệm được tỉnh đánh giá đúng kịch bản, yêu cầu và mục đích đề ra. Qua đó đánh giá được mức độ sẵn sàng, tính hiệu quả trong vận hành, điều hành và phối hợp công tác giữa các đơn vị hành chính của hệ thống chính trị; những vướng mắc, bất cập cần tháo gỡ về tổ chức bộ máy, nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và công nghệ thông tin hỗ trợ quản lý Nhà nước.

Đặc biệt, thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Nam Định và các cơ quan liên quan trong hệ thống chính trị ở tỉnh Nam Định đã tích cực phối hợp với các cơ quan của các tỉnh Ninh Bình, Hà Nam thực hiện nhiều nội dung, phần việc qua đó đã hoàn thành các công tác chuẩn bị hợp nhất 3 tỉnh thành ĐVHC cấp tỉnh mới. Trong đó, đã phối hợp với 2 tỉnh Ninh Bình, Hà Nam xây dựng xây dựng Đề án hợp nhất 3 tỉnh, trình và được HĐND 3 tỉnh và cấp có thẩm quyền thông qua theo quy định.

Kết quả, sau hợp nhất tỉnh Ninh Bình mới rộng 3.942,6 km2, quy mô dân số hơn 4.412 nghìn người; có 129 ĐVHC cấp xã trực thuộc (gồm 97 xã, 32 phường). Trung tâm chính trị - hành chính đặt tại TP Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình hiện nay.

Thực hiện Đề án hợp nhất 3 tỉnh, thời gian qua tỉnh Nam Định đã tích cực phối hợp với 2 tỉnh Hà Nam, Ninh Bình thực hiện nhiều nội dung, phần việc, trong đó phối hợp thực hiện phương án sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ hưu trước tuổi, thôi việc khi 3 tỉnh hợp nhất theo các chủ trương, hướng dẫn của Trung ương.

Phối hợp thực hiện phương án sắp xếp trụ sở làm việc, cơ sở vật chất đảm bảo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả và tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, đơn vị trong công tác chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ được giao.

Trong đó, trụ sở Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Đoàn Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh; các sở và tương đương sau sắp xếp đặt tại thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình trên cơ sở sử dụng trụ sở các cơ quan, tổ chức, đơn vị của tỉnh Ninh Bình hiện nay. Các cơ sở hoạt động sự nghiệp thuộc các lĩnh vực y tế, giáo dục trước mắt giữ nguyên.

Các đơn vị thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến người dân và doanh nghiệp (thủ tục hành chính, tiếp công dân, đất đai, môi trường, đảm bảo an ninh, trật tự…) được bố trí tỷ lệ hợp lý số lượng cán bộ công chức, viên chức, người làm việc đồng thời tại các cơ sở và sử dụng trụ sở làm việc hiện tại của các tỉnh Nam Định, Hà Nam (trước sắp xếp).

Sau khi hoàn thành hợp nhất 3 tỉnh, UBND tỉnh mới sẽ trình HĐND tỉnh mới ban hành Nghị quyết để hỗ trợ phương tiện đi lại, chi phí lưu trú cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản hướng dẫn để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

“Vừa chạy vừa xếp hàng”, ở thời điểm trước khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chính thức đi vào hoạt động, tỉnh Nam Định đã cơ bản hoàn thành công tác chuẩn bị, sẵn sàng vận hành, thiết thực cùng cả nước thực hiện thắng lợi chủ trương lớn, có ý nghĩa chiến lược của Đảng và Nhà nước, đó là đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tập trung nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên mới.