Nga sẽ vẫn là đối tác chính của các nước Trung Á trong những vấn đề hợp tác quân sự và kỹ thuật-quân sự, điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh sự bất ổn ở Afghanistan vẫn tiếp diễn.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (Ảnh: Sputnik).
Đây là nội dung bài viết của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trên Báo Nga ngày 4/10 mang tựa đề “Nga-Trung Á: đối tác được thử thách qua thời gian,” nhân dịp kỷ niệm 25 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Nga và các nước trong khu vực.
Trong bài báo trên, Ngoại trưởng Lavrov đã nhấn mạnh rằng với tư cách là đối tác chủ chốt trong lĩnh vực quân sự Nga hỗ trợ cho các nước Trung Á chống lại nhiều thách thức và đe dọa an ninh, trong đó có chủ nghĩa khủng bố, buôn bán ma túy, tội phạm có tổ chức.
Hợp tác trong những lĩnh vực này được phát triển theo con đường song phương, cũng như trong khuôn khổ Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (ODKB), Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG).
Việc đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh khi tình hình bất ổn tại Afghanistan vẫn chưa chấm dứt, chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng từ Syria và Iraq trở về.
Tuy nhiên, theo ông Lavrov, trong 1/4 thế kỷ qua, quan hệ hợp tác giữa hai bên, vốn được gắn chặt bởi sự gần gũi địa lý, lịch sử chung và số phận "quyện" vào nhau, gặt hái được rất nhiều thành quả quan trọng trong các lĩnh vực như kinh tế, giáo dục, văn hóa… Khối lượng đầu tư của hai bên đạt gần 20 tỷ USD.
Hơn 7.500 công ty của Nga hoặc liên doanh đang hoạt động rất hiệu quả tại Trung Á. Lao động di cư đang làm việc tại Nga hàng năm gửi về nước số tiền lớn, chỉ tính riêng trong giai đoạn 2013-2016 lên tới hơn 37 tỷ USD.
Bên cạnh đó, trong gần 10 năm qua, Nga đã hỗ trợ cho các nước Trung Á trên cơ sở song phương và đa phương với tổng số tiền hơn 6 tỷ USD.
Xóa nợ cho Kyrgyzxtan 488 triệu USD và Uzbekistan 865 triệu USD. Hiện có 150.000 sinh viên đến từ các nước Trung Á đang học tập tại Nga và trong số đó có gần 46.000 người được nhận học bổng từ Chính phủ Nga.
Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh đến nay, tất cả các nước Trung Á đã hội nhập đầy đủ vào đời sống quốc tế và đang góp phần quan trọng vào duy trì sự ổn định khu vực và toàn cầu. Lập trường của Nga và các nước Trung Á về những vấn đề chính của khu vực và chương trình nghị sự toàn cầu trùng hợp hoặc rất gần gũi.
Kinh nghiệm 25 năm hợp tác đã chứng minh được tính ưu việt của tiến trình hội nhập trong không gian hậu Xôviết.
Ông Lavrov bày tỏ tin tưởng rằng với vai trò “tiên phong” của Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) có 182 triệu người tiêu dùng và tổng sản phẩm nội vùng (GDP) hơn 2.200 tỷ USD, sẽ giúp các nước thành viên giảm thiểu tác động tiêu cực từ bên ngoài.
Nga coi EAEU như là một trong những nhân tố chính hiện thực hóa sáng kiến của Tổng thống Vladimir Putin về hình thành đối tối tác Á-Âu lớn, mô hình hội nhập nhiều cấp độ nhằm mục đích bảo đảm sự phát triển bền vừng của toàn châu lục, trong đó có Trung Á.
Đề cập đến triển vọng hợp tác, Ngoại trưởng Lavrov bày tỏ sự lạc quan về mối quan hệ được xây dựng dựa trên những nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, tính đến lợi ích của nhau này. Hai bên sẽ tiếp tục làm sâu sắc và mở rộng quan hệ hợp tác đáp ứng những lợi ích thiết yếu của người dân, thúc đẩy củng cố hòa bình, an ninh và ổn định.