Ông Giàng A Tông, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Yên Bái cho biết: Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là hủ tục lạc hậu, xảy ra chủ yếu ở vùng cao, nơi đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống. Đây là vấn nạn xã hội cần sớm được ngăn chặn tiến tới từng bước loại bỏ tình trạng này.
Với nhiều nỗ lực, tình trạng tảo hôn đã giảm.
Theo ông Giàng A Tông, nhiều lý do dẫn tới tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là thiếu hiểu biết về sức khỏe sinh sản vị thành niên; vẫn tồn tại nhiều phong tục, tập quán, quan niệm lạc hậu, ảnh hưởng sâu trong nhận thức của người dân. Công tác tuyên truyền pháp luật tại địa phương còn hạn chế và hiệu quả chưa cao. Mặt khác, do tác động của những mặt trái trong đời sống hiện đại, các phương tiện thông tin phát triển mạnh, giới trẻ tiếp cận dễ dàng với các phim ảnh không lành mạnh, dẫn đến quan hệ tình dục sớm... Nhưng nguyên nhân chủ yếu là do đồng bào chưa nhận thức được rõ hành vi vi phạm pháp luật của mình.
Để giải quyết được tình trạng này, Yên Bái đang nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền; đưa nội dung của đề án vào nghị quyết của Đảng, hội đồng nhân dân, kế hoạch công tác hàng năm của UBND các cấp và vào hương ước làng, thôn, bản văn hóa, tiêu chuẩn gia đình văn hóa và được triển khai khá hiệu quả trong thực tiễn. Huyện phát động, xây dựng các mô hình tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; nâng cao nhận thức cho học sinh và thanh niên.
Hiện tại, trong sinh hoạt đảng của chi bộ, họp tổ dân phố, thôn, bản, các hoạt động ngoại khóa ở trường học... Yên Bái đã lồng ghép công tác tuyên truyền vận động nhân xây dựng mô hình gia đình, dòng họ không có con, em tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Các địa phương tổ chức gặp mặt thường niên già làng, trưởng bản, người có uy tín trong thôn bản để họ tuyên truyền, vận động, thuyết phục đồng bào thực hiện nếp sống văn minh, gia đình văn hóa. Bên cạnh đó, các trường hợp tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong 3 năm gần đây được rà soát và thống kê đầy đủ để đánh giá thực trạng, lấy đó làm căn cứ xác định các nội dung tuyên truyền...
Để tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống giảm thiểu một cách bền vững, thời gian tới, các đơn vị thành viên như: Tỉnh Đoàn, Ban Dân tộc tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế, Công an tỉnh… đảm nhiệm phần việc cụ thể nhằm nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, MTTQ, đoàn thể chính trị - xã hội, đoàn viên, hội viên, các tầng lớp nhân dân; phát huy tốt hơn nữa vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của đồng bào dân tộc thiểu số về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống…
* Theo thống kê của Ban Dân tộc tỉnh Yên Bái, năm 2018, tỉnh có trên 380 trường hợp tảo hôn và 5 cặp hôn nhân cận huyết thống. Tình trạng tảo hôn tập trung ở huyện Mù Cang Chải và huyện Trạm Tấu. Còn tại huyện Văn Chấn có 4 trường hợp.