Ngành tài chính phải góp phần khơi dậy nguồn lực đất nước

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2020, kế hoạch triển khai nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước năm 2021 diễn ra vào sáng ngày 8/1, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nói, năm 2021 còn nhiều khó khăn, thách thức với dịch bệnh còn khó lường, đó cũng là thách thức với ngành Tài chính.

Tài chính phải lấy sản xuất làm gốc, phải để sản xuất kinh doanh phát triển, tài chính phải góp phần khơi dậy nguồn lực đất nước.

Đảm bảo huyết mạch cho nền kinh tế thông suốt

Theo Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, chưa bao giờ đất nước có cơ đồ, tiềm lực vị thế như hiện nay. Trong khi nhiều nước chìm trong khủng hoảng do đại dịch, nền kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát kiểm soát ở mức thấp. Cộng đồng quốc tế cũng đánh giá Việt Nam là ví dụ thành công đặc biệt trong phòng chống dịch và phục hồi kinh tế.

Hãng định giá thương hiệu nổi tiếng của Anh đánh giá Việt Nam nổi lên là thiên đường sản xuất mới tại Đông Nam Á với giá trị quốc gia mạnh nhất thế giới đi ngược xu hướng sụt giảm mạnh trên toàn cầu.

So với năm 2019, giá trị thương hiệu của Việt Nam nay đã tăng 29% đạt 319 tỷ USD, nhờ đó Việt Nam đã lên 9 bậc, đứng vị trí thứ 33 trong 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới trong năm 2020.

Về năm 2021, Thủ tướng nói: Năm 2021 còn nhiều khó khăn, thách thức với dịch bệnh còn khó lường, đó cũng là thách thức với ngành Tài chính. Toàn ngành tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật về tài chính, nâng cao hiệu lực hiệu quả, quyết tâm phấn đấu hoàn thành cao nhất mục tiêu, cơ cấu ngân sách nhà nước, phát triển ngân sách quốc gia an toàn, bền vững.

Ngoài nhiệm vụ thu, chi, quản lý ngân sách nhà nước, ngành Tài chính phải góp phần khơi dậy và giải phóng nhiều nguồn lực đất nước.

Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu ngành Tài chính chủ động phối hợp các cấp, địa phương thực hiện tốt hơn sứ mệnh là bảo đảm huyết mạch nền kinh tế thông suốt, an toàn, tạo nền tảng, điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, không ai bị bỏ lại phía sau.

“Trong năm 2021, toàn ngành phải chủ động, tích cực, năng động, sáng tạo hơn và đạt kết quả tổng thể cao hơn năm 2020”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao 9 nhiệm vụ trọng tâm cho ngành Tài chính. Trong đó, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Đầu tư, Công Thương điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách thuộc lĩnh vực tài chính ngân sách để môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, ngành tài chính phải đi đầu về kinh tế số, tài chính số; làm tốt quản lý thu ngân sách nhà nước, thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh, tăng cường chống thất thu, chuyển giá, gian lân thương mại, phấn đấu thu ngân sách tăng tối thiểu 3% so với dự toán; điều hành chi ngân sách nhà nước chặt chẽ, hiệu quả,...

Chốt thu ngân sách năm 2020 đạt 1507,1 nghìn tỷ đồng

Nhìn lại năm 2020 cho biết tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.507,1 nghìn tỷ đồng, bằng 98% dự toán (giảm 31,9 nghìn tỷ đồng), tăng gần 184 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10, 11/2020).

Bên cạnh đó, tỷ lệ động viên vào ngân sách Nhà nước đạt khoảng 23,9% GDP, huy động từ thuế và phí đạt khoảng 19,1% GDP; trong đó: thu nội địa đạt xấp xỉ 100% dự toán; thu từ dầu thô đạt 98,3% dự toán (giảm 602 tỷ đồng); thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 93,8% dự toán, thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu (sau khi trừ hoàn thuế giá trị gia tăng) đạt 86,2% dự toán (giảm 28,6 nghìn tỷ đồng).

Theo phân cấp quản lý, thu ngân sách Trung ương bằng khoảng 90%, giảm khoảng 89 nghìn tỷ đồng so dự toán; thu ngân sách địa phương đạt 108,6%, vượt 56,8 nghìn tỷ đồng so dự toán.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, tính chung cả giai đoạn 2016-2020, tổng thu ngân sách thu sách đạt 6,89 triệu tỷ đồng, hoàn thành vượt kế hoạch đề ra (100,4%), mức rất tích cực trong điều kiện thu ngân sách nhà nước năm 2020 khó khăn, tăng trưởng kinh tế thấp hơn rất nhiều so dự kiến.

“Cơ cấu thu ngân sách nhà nước bền vững hơn, tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu tăng từ 68% bình quân giai đoạn 2011-2015 lên 85,5% năm 2020 (kế hoạch là 84-85%), tỷ trọng thu dầu thô và thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu giảm từ 30% bình quân giai đoạn 2011-2015 xuống còn khoảng 14,2% năm 2020”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết.

Chi ngân sách năm 2020 đã hoàn thành mục tiêu đề ra, với tổng số chi ngân sách ước khoảng 1.781,4 nghìn tỷ đồng, đáp ứng kịp thời, đầy đủ các nhiệm vụ chi phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Ngân sách nhà nứơc đã chi trên 18 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân vượt qua tác động của đại dịch Covid-19 theo các Nghị quyết của Chính phủ số 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 và số 37/NQ-CP của Chính phủ về một số chế độ đặc thù trong phòng, chống dịch Covid-19.

Ngân sách Trung ương đã sử dụng khoảng 12,4 nghìn tỷ đồng dự phòng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả bão, mưa lũ và khôi phục sản xuất sau thiên tai, dịch bệnh; xuất cấp gần 37 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai và giáp hạt đầu năm.

Bộ Tài chính cho biết, các địa phương cũng chủ động sử dụng khoảng 8,2 nghìn tỷ đồng dự phòng ngân sách địa phương và nguồn lực tại chỗ để chi cho công tác phòng chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất, cơ sở hạ tầng thiết yếu và hỗ trợ đời sống nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội ở địa phương.

Điểm sáng trong tổ chức thực hiện chi ngân sách năm 2020 là tiến độ giải ngân vốn đầu tư phát triển tiến bộ hơn so với năm trước, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương.

Ước tính đến ngày 31/12/2020 chi đầu tư phát triển đạt 82,8% dự toán (cùng kỳ đạt 62,9% kế hoạch); phấn đấu đến hết thời điểm khóa sổ kế toán năm 2020 (ngày 31/01/2021) đạt 92-93% dự toán.