Nghiên cứu các xu hướng mới trong điều trị ung thư
Trong hai ngày 25-26/9, tại TP Cần Thơ, Hội Ung thư Việt Nam và Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ phối hợp tổ chức Hội thảo Khoa học Ung bướu. Thông điệp chủ đạo của Hội thảo là “Cá thể hóa và kết hợp đa mô thức: Xu hướng mới trong điều trị ung thư”.
Giáo
sư, Bác sĩ Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch danh dự Hội Ung thư Việt Nam cho biết,
cùng với sự phát triển khoa học công nghệ và những bước tiến dài trong ngành Y
tế nói chung, khoa học ung bướu về tầm soát và điều trị đã đạt được nhiều thành
tựu lớn. Trong 50 năm qua, từ khởi điểm với phương thức
Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ Võ Văn Kha nhấn mạnh: Quan điểm “một phác đồ cho tất cả” đã không còn phù hợp. Thay vào đó, y học cá thể hóa (precision medicine) - tức là dựa trên đặc điểm gen, biểu hiện phân tử, mô hình miễn dịch và sinh học của từng bệnh nhân - cho phép lựa chọn thuốc nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch hay điều chỉnh liều hóa trị, xạ trị sao cho hiệu quả cao, tác dụng phụ thấp hơn. Cùng với đó, kết hợp đa mô thức (multimodal therapy) - tức phối hợp phẫu thuật với hóa - xạ trị, cùng liệu pháp nhắm trúng đích và liệu pháp miễn dịch hoặc chăm sóc hỗ trợ - đã chứng minh là cách tiếp cận hiệu quả hơn, đặc biệt với các ca ung thư giai đoạn tiến triển hoặc đã di căn.
Cũng theo Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ Võ Văn Kha: Hơn nữa, xu hướng ứng dụng dữ liệu đa tầng (multi‑omics) và trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ ra quyết định lâm sàng cũng đang phát triển nhanh chóng. Hệ thống máy móc kết hợp công nghệ hiện đại giúp khai thác thông tin từ gen, phiên mã, biểu hiện protein, hình ảnh y khoa để đưa ra gợi ý cá thể hóa tối ưu cho từng ca bệnh. Tại Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng, cả nước nói chung, công tác sàng lọc và điều trị ung thư vẫn còn một số điểm nghẽn, đó là nhận thức và thói quen của cộng đồng, hạn chế về máy móc thiết bị hiện đại và nguồn nhân lực chất lượng cao…
Thông tin từ hội thảo dù công nghệ tốt đến đâu nhưng nếu người dân không chủ động đi tầm soát thì vẫn muộn. Khảo sát sơ bộ gần đây cho thấy, dù hơn 80% người dân đồng ý rằng phát hiện sớm sẽ giúp gia tăng cơ hội điều trị thành công cho bệnh nhân ung thư, tuy nhiên chưa đến 35% người dân có thói quen tầm soát sức khỏe định kỳ.
Giải pháp được đề xuất là thúc đẩy chiến dịch truyền thông y tế, triển khai sàng lọc trong cộng đồng, phối hợp y tế cơ sở, dùng mô hình xe di động, điểm tầm soát cố định tại trạm y tế, áp dụng công nghệ AI để giảm chi phí sàng lọc…
Về bài toán máy móc và nhân lực, các chuyên gia cũng đề xuất giải pháp xây dựng trung tâm ung bướu của vùng đặt tại Cần Thơ. Song song đó là mở rộng kết nối, chia sẻ dữ liệu vùng với các trung tâm ung bướu lớn trong nước để đào tạo đội ngũ nhân lực chuyên sâu trong lĩnh vực giải trình tự gen, chuyên gia Tin - Sinh học, cũng như gửi mẫu xét nghiệm gen, hội chẩn từ xa, chuyển giao kỹ thuật.
Bệnh viện Ung bướu thành phố Cần Thơ vừa khánh thành và đi vào hoạt động Đơn vị Tư vấn Di truyền Ung thư đầu tiên vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là cơ sở nền tảng quan trọng để ứng dụng y học cá thể hóa trong thực tiễn địa phương. Cũng thông qua Đơn vị Tư vấn Di truyền Ung thư các bác sĩ có thể định danh những người mang đột biến gen tăng nguy cơ, từ đó có kế hoạch theo dõi, tầm soát và điều trị dự phòng ung thư phù hợp với từng cá thể.
