Lúc 12h ngày 7/10 (giờ Stockholm, tức 16h45 - giờ Hà Nội), đại diện Viện Hàn lâm Thụy Điển xướng tên nghiên cứu về microRNA và vai trò của nó trong điều hòa gene của hai nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun đoạt giải Nobel Y Sinh 2024.
Vào đầu thập niên 1990, Victor Ambros và Gary Ruvkun đã phát hiện ra microRNA, một lớp phân tử RNA nhỏ mới, đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa gene. Phát hiện mang tính đột phá của họ ở loài giun nhỏ C.elegans đã tiết lộ nguyên lý hoàn toàn mới về quá trình điều hòa gene.
Nguyên lý này rất cần thiết đối với các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người. Nó liên quan mật thiết đến cách các sinh vật trên thế giới vận động và phát triển.
“Phát hiện đột phá của họ tiết lộ một nguyên lý hoàn toàn mới về điều hòa gene, điều cần thiết cho các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người”, Hội đồng Nobel cho biết.
Victor Ambros sinh năm 1953 tại Hanover, New Hampshire, Mỹ. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) vào năm 1979. Đây cũng là nơi ông thực hiện nghiên cứu sau tiến sĩ từ năm 1979 đến năm 1985. Hiện ông là giáo sư tại Trường Y Đại học Massachusetts. Còn Gary Ruvkun sinh năm 1952 tại Berkeley, California, Mỹ. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Harvard năm 1982. Hiện ông là giáo sư Trường Y Harvard.
Người đoạt giải sẽ được trao chứng nhận Nobel, huân chương Nobel và tiền thưởng trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển (khoảng 989.000 USD), vào ngày 10/12. Các nhà khoa học thường phải đợi nhiều thập kỷ để công trình của họ được Hội đồng Giám khảo Nobel công nhận.
Năm 2023, Ủy ban Nobel xướng tên hai nhà khoa học Katalin Kariko và Drew Weissman cho công trình nghiên cứu về vaccine mRNA ngừa Covid-19. Được công bố năm 2005, khám phá của họ mở đường cho sự ra đời của vaccine Pfizer và Moderna ngừa Covid-19. Nghiên cứu này cũng cho thấy tiềm năng chống lại các loại bệnh khác như HIV, ung thư, tự miễn và bệnh di truyền.
Từ năm 1901 đến nay, Ủy ban đã trao giải Nobel Y Sinh cho tổng cộng 227 cá nhân có đóng góp quan trọng trong lĩnh vực. Người trẻ nhất từng đoạt giải là nhà khoa học Frederick G. Banting, được vinh danh khi mới 32 tuổi, vì đã khám phá ra insulin. Người cao tuổi nhất là Peyton Rous cho công trình phát hiện virus gây khối u. Ông được xướng tên năm 1966, ở tuổi 87.
Như vậy, mùa giải Nobel 2024 chính thức bắt đầu, hứa hẹn sẽ vinh danh những tên tuổi mới trong các lĩnh vực như Vật lý, Hóa học, Văn học, Hòa bình và Kinh tế, đồng thời tiếp tục khẳng định giá trị lâu đời của giải thưởng: tôn vinh những đóng góp to lớn vì lợi ích nhân loại. Sau lễ công bố giải Nobel Y Sinh vào ngày 7/10 tại Stockholm, các giải thưởng sẽ lần lượt được trao cho các lĩnh vực Vật lý (ngày 8/10), Hóa học (ngày 9/10), Văn học (ngày 10/10), Hòa bình (ngày 11/10) và Kinh tế (ngày 14/10).
Tuần lễ Nobel 2024 không chỉ là dịp để vinh danh “những khối óc xuất sắc”, mà còn là thời điểm nhìn lại những thành tựu đột phá trong lĩnh vực khoa học. Những khám phá mới không chỉ mang lại giải pháp cho các vấn đề hiện tại mà còn mở ra tương lai tươi sáng cho các thế hệ sau.