Nghiện thuốc lá khiến nguy cơ mắc phổi tắc nghẽn mạn tính tăng cao
Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh nguy hiểm, trong đó bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Người nghiện thuốc lá bị phổi tắc nghẽn mạn tính gấp 10 lần so với người không hút thuốc. Thực tế cho thấy, 80-90% bệnh nhân phổi tắc nghẽn mạn tính có hút thuốc lá.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có tới 80-90% bệnh nhân mắc COPD có liên quan đến việc hút thuốc lá, bao gồm cả hút chủ động và thụ động. Đặc biệt, người nghiện thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh COPD cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc. Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân mắc COPD đang ngày càng gia tăng, đặc biệt ở nhóm người trên 40 tuổi, phần lớn trong số đó có tiền sử hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc thụ động.
Ghi nhận tại Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện 19-8 đang điều trị cho nhiều bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) cho thấy, phần lớn các bệnh nhân này có tiền sử hút thuốc lá hoặc hút thuốc lá thụ động.
Ông N.V.Q 67 tuổi cho biết, ông phát hiện bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính được 5 năm nay. Ông hút thuốc lá từ thời trẻ, có ngày ông hút hết 1 bao, nhiều lần ho dai dẳng. Người nhà khuyên ông bỏ thuốc nhiều lần nhưng ông không thực hiện được. Khi có dấu hiệu ho kéo dài, thở khò khè, tức ngực, mệt mỏi đi khám, ông được chẩn đoán mắc bệnh COPD.
Theo các bác sĩ, hút thuốc lá không những gây ung thư phổi mà còn gây ra nhiều bệnh phổi khác như: Bệnh COPD, hen phế quản, nhiễm trùng đường hô hấp... Những bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nếu kéo dài, thậm chí còn dẫn đến tử vong. Nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh COPD tính hiện nay là thuốc lá. Phổi người hút thuốc lá bị tổn thương nghiêm trọng, diện tích bề mặt phổi giảm, mao mạch phổi bị tổn thương khiến dòng máu lưu thông kém, từ đó giảm cung cấp oxy và dinh dưỡng cho cơ thể.
Các chất độc trong khói thuốc còn làm tăng tính kích thích, gây co thắt đường thở, dẫn đến khó thở và suy hô hấp. Trẻ nhỏ và thanh thiếu niên tiếp xúc với khói thuốc sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của phổi, khiến tốc độ tăng thông khí bị chậm lại.
Những người bắt đầu hút thuốc sớm có nguy cơ tổn thương phổi nhanh hơn và nặng hơn so với người hút muộn. Đặc biệt, người hút thuốc còn dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với ô nhiễm môi trường, vi khuẩn, virus, làm tăng nguy cơ bùng phát các bệnh đường hô hấp.
Số liệu nghiên cứu cho thấy có khoảng 15% người hút thuốc sẽ phát triển bệnh COPD với triệu chứng rõ rệt, đồng thời tỷ lệ tử vong do COPD ở người hút thuốc cao gấp 10 lần so với người không hút.
Theo WHO, việc hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 90% các ca tử vong vì ung thư phổi. Người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 20 lần so với người không hút, và nguy cơ này tăng theo thời gian và mức độ nghiện thuốc. Không chỉ những người hút thuốc mới đối mặt với nguy cơ này mà những người sống trong môi trường có khói thuốc thụ động cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng và có nguy cơ mắc các bệnh ung thư và phổi.
