Nguy cơ cao từ đái tháo đường

Nam bệnh nhân L.Q.S. (nam 66 tuổi, trú tại huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ) được người nhà đưa tới Bệnh viện Nội tiết trung ương trong tình trạng sốt cao, da, niêm mạc kém hồng, đường huyết tăng.

Bệnh nhân S. được chẩn đoán mắc đái tháo đường hơn 8 năm và đang được điều trị thuốc. Tuy nhiên, trước khi vào viện khoảng 6 tuần, bệnh nhân xuất hiện sốt rét run, từng cơn, khoảng 2 - 3 cơn/ngày, nhiệt độ cao nhất 40 độ C, phải dùng thuốc hạ sốt. Ngoài ra, bệnh nhân còn kèm mệt mỏi nhiều, ăn uống kém, gầy sút nhanh (4 kg/6 tuần). Mặc dù được điều trị nhưng tình trạng không cải thiện do vậy đã được chuyển lên Bệnh viện Nội tiết trung ương.

Tại khoa Điều trị tích cực, thông qua các kết quả kiểm tra cận lâm sàng, bệnh nhân được chẩn đoán áp xe gan – đái tháo đường type 2.

BS Nguyễn Đăng Quân - Phó Trưởng khoa Điều trị tích cực (Bệnh viện Nội tiết trung ương) cho biết, áp xe gan do biến chứng đái tháo đường nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại biến chứng nguy hiểm và tỷ lệ tử vong cao. Do vậy, việc điều trị sớm rất quan trọng để hạn chế nguy cơ tử vong cho người bệnh.

Một trường hợp khác, bệnh nhân nam (76 tuổi, trú tại Hải Phòng), mắc đái tháo đường type 2 kèm tăng huyết áp hơn 1 năm nay nhưng không điều trị thường xuyên. Tại thời điểm nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng sốt cao, thể trạng suy kiệt, gầy, bàn chân trái nhiễm trùng nặng. Bàn chân phải đã cắt 3/4 bàn chân (sát xương gót chân). Cả hai bàn chân đều xuất hiện hoại tử lan rộng, dịch mủ hôi thối, đau nhức. Nhập viện Nội tiết trung ương với kết quả xét nghiệm cho thấy bạch cầu tăng cao, chỉ số đường huyết vượt cao quá ngưỡng cho phép. Đáng lưu ý, bệnh nhân bị tổn thương ở bàn chân không có khả năng bảo tồn nên sau khi hội chẩn liên khoa, bệnh nhân được chỉ định cắt cụt cả 2 bàn chân để tránh nguy cơ nhiễm trùng lan rộng thêm, bảo toàn tính mạng.

Theo BS Nguyễn Ngọc Thiện - Phó Trưởng khoa Chăm sóc bàn chân (Bệnh viện Nội tiết trung ương) cho biết, đây là một trường hợp biến chứng rất nặng, do vậy sau phẫu thuật, diễn biến bệnh nhân còn phức tạp như tình trạng nhiễm trùng, nhiễm độc, thiếu máu nặng, cơ thể suy kiệt, mỏm cụt có nguy cơ hoại tử khó liền.

BS Thiện phân tích, người bệnh đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch, các mạch máu bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm lượng máu đến bàn chân làm các vết loét lâu lành. Đáng chú ý, với người bệnh đái tháo đường, biến chứng loét chân là nguyên nhân hàng đầu gây cắt cụt chi không phải do chấn thương. Đa số người bệnh chỉ đến khám khi bàn chân đã nhiễm trùng nặng hoặc hoại tử lan rộng, khi đó việc cứu bàn chân trở nên vô cùng khó khăn.

Theo số liệu từ Bệnh viện Nội tiết trung ương – bệnh viện chuyên khoa đầu ngành trong phát hiện, điều trị bệnh đái tháo đường và các biến chứng thì 5 - 7% số bệnh nhân đái tháo đường bị biến chứng loét bàn chân. Nguy cơ cắt cụt chân cao gấp 15 - 46 lần so với người không bị bệnh.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có khả năng gặp biến chứng xuất huyết võng mạc dẫn tới mù lòa, suy thận, xơ vữa động mạch, cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, bệnh da liễu, nhiễm toan ceton, bệnh gan mật, trầm cảm…

“

BS Lê Quang Toàn - Trưởng khoa Đái tháo đường (Bệnh viện Nội tiết trung ương) khuyến cáo, biến chứng đái tháo đường phần lớn do lượng đường trong máu tăng cao trong thời gian dài không kiểm soát. Từ đó gây tổn thương mạch máu nhỏ, mạch máu lớn. Một khi hệ thống mạch máu bị tổn thương sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng của các bộ phận khác như mắt, thận, thần kinh, tim… Do vậy, bất kỳ người bệnh đái tháo đường nào cũng cần kiểm soát tốt đường huyết bằng cách uống thuốc hoặc tiêm insulin đủ liều lượng, đúng thời gian mỗi ngày. Phòng tránh nhiễm khuẩn, chấn thương, stress sẽ giúp loại bỏ các yếu tố gây ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Ngoài ra còn chú ý đến chế độ ăn uống và vận động hợp lý, thường xuyên.