Đề xuất "cấm nhà báo viết trái với quan điểm tờ báo" trên mạng xã hội đã không được đưa vào Luật báo chí sửa đổi sau nhiều tranh cãi.
Đại biểu bấm nút thông qua các nội dung ở phiên họp sáng 5/4. Ảnh: Giang Huy.
Sáng 5/4, Quốc hội đã nhất trí thông qua Luật báo chí (sửa đổi) với 442 đại biểu tán thành - chiếm 89%, một người không đồng ý và 2 người không biểu quyết.
Luật sửa đổi giữ nguyên 13 hành vi bị cấm như dự thảo và không đề cập nội dung cấm nhà báo không được "viết những điều trái với những gì mà tờ báo nơi làm việc tuyên truyền" trên mạng xã hội. "Đây là quyền tự do ngôn luận của công dân đã được hiến định nên không thể đưa nội dung này vào Luật", Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Thanh Hải lý giải. Theo bà Hải, các cơ quan báo chí có thể quy định điều này trong quy chế hoạt động của mình.
So với Luật cũ, Luật lần này quy định cụ thể hơn về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận. Theo đó, công dân có quyền góp ý, kiến nghị, phê bình trên báo chí với các tổ chức của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội; tổ chức chính trị - xã hội, nghề nghiệp... Cơ quan, tổ chức khi được góp ý, kiến nghị phải hồi âm biện pháp giải quyết trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận văn bản từ cơ quan báo chí.
Về quyền tác nghiệp, ngoài những quy định hiện hành, Luật sửa đổi đề cập cụ thể trách nhiệm cung cấp hoặc từ chối cung cấp thông tin của nhà báo với cơ quan, tổ chức. Để đảm bảo an toàn cho nhà báo cũng như nguồn tin, Luật đã giới hạn việc cơ quan báo chí, nhà báo chỉ phải tiết lộ người cung cấp thông tin khi có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng VKSND, Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.
Viện trưởng VKSND, Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên có trách nhiệm tổ chức bảo vệ người cung cấp thông tin sau khi tên của họ được tiết lộ; các cơ quan bảo vệ pháp luật có trách nhiệm phối hợp với Viện trưởng VKSND, Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương bảo vệ người cung cấp thông tin.
Việc thành lập cơ quan báo chí, ngoài các đối tượng hiện hành, Luật cho phép các cơ sở giáo dục, tổ chức khoa học và công nghệ tư thục, có đầu tư nước ngoài được phép ra tạp chí khoa học.
Quy định liên kết hoạt động báo chí được bổ sung, trong đó cơ quan báo chí được chủ động thực hiện, chịu trách nhiệm với nội dung liên kết mà không phải xin phép cơ quan quản lý nhà nước.
Luật Báo chí (sửa đổi) có hiệu lực thi hành từ 1/1/2017.
Luật báo chí năm 1989 gồm 7 chương, 31 điều; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật báo chí năm 1999 đã bổ sung 6 điều và bỏ 1 điều. Sau khi sửa đổi, bổ sung năm 1999, Luật báo chí có 36 điều.
Luật sửa đổi lần này gồm 6 chương với 61 điều (tăng 25 điều), trong đó có 32 điều xây dựng mới, 29 điều sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật hiện hành.
Những hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí: 1. Đăng, phát thông tin chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nội dung: a) Xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân; b) Bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân; c) Gây chiến tranh tâm lý. 2. Đăng, phát thông tin có nội dung: a) Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa nhân dân với chính quyền nhân dân, với lực lượng vũ trang nhân dân, với các tổ chức chính trị - xã hội; b) Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam; c) Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với các tổ chức chính trị - xã hội; xúc phạm niềm tin tín ngưỡng tôn giáo; d) Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế. 3. Đăng, phát thông tin có nội dung kích động chiến tranh xâm lược nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. 4. Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, anh hùng dân tộc. 5. Tiết lộ các thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật. 6. Thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan. Thông tin về những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng. 7. Kích động bạo lực; tuyên truyền lối sống đồi trụy; miêu tả tỉ mỉ những hành động dâm ô, hành vi tội ác; thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam. 8. Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; quy kết tội danh khi chưa có bản án của tòa án. 9. Thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em. 10. In, phát hành và truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, tác phẩm báo chí đã bị đình chỉ phát hành, thu hồi, tịch thu, cấm lưu hành, gỡ bỏ, tiêu hủy; nội dung thông tin trong tác phẩm báo chí vi phạm đã bị xử lý vi phạm hành chính. 11. Cản trở việc phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, sản phẩm thông tin có tính chất báo chí hợp pháp tới người đọc, người xem. 12. Đe doạ, uy hiếp tính mạng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phá huỷ, thu giữ phương tiện, tài liệu, cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật. 13. Đăng, phát trên sản phẩm thông tin có tính chất báo chí thông tin vi phạm các khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4, khoản 5, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều này. |