Nhà máy giấy Lee & Man gây ô nhiễm môi trường: Chủ trương bất nhất, ai chịu trách nhiệm?

Nhà máy giấy Lee & Man khởi công vào tháng 8/2007, dự kiến hoàn thành sau 14 tháng. Tuy nhiên, khởi công được một thời gian ngắn thì dừng lại. Lãnh đạo tỉnh Hậu Giang đốc thúc mãi, đến năm 2014, Lee & Man mới khởi động lại. Tuy nhiên việc đánh giá tác động môi trường của nhà máy không được tiến hành lại, gây ra bao nỗi lo lắng cho người dân.

Như chúng tôi đã nêu, đến giữa tháng 6/2016, Lee & Man chỉ mới xây dựng nhà máy xử lý nước thải NMXLNT giai đoạn 1 công suất 20.000 m3/ngày đêm. Ngày 21/6/2015, nhà máy giấy lại có công văn gửi UBND tỉnh Hậu Giang và Sở TN-MT tỉnh này xin điều chỉnh một số nội dung theo báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã được phê duyệt.

Cũng tháng 6/2016, ông Chung Wai Fu, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Giấy Lee & Man VN, cho biết chưa có đánh giá ĐTM tổng thể mà chỉ có báo cáo từng hạng mục và sẽ tiến hành gom lại thành một.

Ngoài ra, Tổng giám đốc Chung cũng cho biết là hệ thống ống xả thải của Lee & Man được thiết kế nổi và được đấu nối với Sở TN-MT Hậu Giang để giám sát việc xả thải.Thế nhưng, thực tế, không có việc đấu nối nào cả! Sở TN-MT Hậu Giang cũng chưa xây dựng trạm quan trắc tự xử lý nước của Lee & Man để theo dõi (?)

Trước tình hình này, Bộ Công thương cho rằng: Nếu nhà máy đi vào hoạt động, lượng hóa chất độc hại lớn sẽ thải ra sông Hậu nguy cơ “bức tử” sông Hậu là điều không thể tránh khỏi. Ngày 1/7/2016, Bộ Công thương có văn bản gửi đến Chính phủ đề nghị cho dừng hoạt động của Nhà máy giấy Lee & Man. Bộ TN-MT cũng đã có quyết định thanh tra toàn diện nhà máy.

Thế rồi, không hiểu vì động cơ gì mà vào những ngày cuối năm 2016, Tổng cục môi trường lại cho phép Nhà máy Lee & man vận hành thử nghiệm các công trình xử lý nước thải của Lee & Man. Đầu năm 2017, Bộ TN-MT lại có ý kiến tạm dừng vận hành thử nghiệm các công trình xử lý nước thải.

Nhà máy giấy Lee & Man- nguy cơ “bức tử” sông Hậu.

Ngày 7/3/2017, Tổng cục môi trường lại cho phép Lee & Man vận hành thử nghiệm tiếp. Nhà máy đã chạy hết công suất và gây ra mùi hôi thối và khó bụi nồng nặc và tiếng ốn làm cho người dân cả một vùng rộng lớn ở ấp Phú Xuân, huyện Châu Thành lãnh đủ.

Ngày 31/3/2017, chúng tôi vế ấp Phú Xuân tiếp xúc thêm với bà con. Ông Ngô Mộng Thu -người dân địa phương cho biết: Mùi hôi xuất hiện đến nay đã 24 ngày.Càng ngày, mùi hôi càng nặng mùi. Bụi, khói thì lúc đầu cũng ít, nhưng dần dà ngày càng nhiều.

Ông Nguyễn Ngọc Thu, sống bên này sông Mái Dầm, cách nhà máy khoảng 300 m cho biết: “Từ khi nhà máy vận hành thử nghiệm, bà con không dám xài nguồn nước ở đây. Mấy cái bè cá, giờ đây cũng “treo” hầm luôn. Khúc sông này, giờ cũng không còn thấy ai chài hoặc giăng lưới bắt cá gì hết!”.

Trong khi người dân kêu than, gửi đơn khiếu nại đến các cấp chính quyền và cơ quan chức năng về việc nhà máy giấy gây ô nhiễm môi trường thì ông Lê Quốc Việt, Phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh Hậu Giang, thành viên của tổ giám sát cho biết: Trong 22 thông số, nước thải cơ bản chuẩn. Chỉ có thông số chất thải rắn lơ lửng là chưa chuẩn. Phía công ty cho biết do thiết bị mới lắp đặt, đang hiệu chỉnh, hiện vẫn tiếp tục theo dõi thông số này.

Ông Việt lại còn cho rằng Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT) có thành lập tổ giám sát tại nhà máy này. Công ty này có lắp đặt 2 trạm quan trắc tự động, cứ 5 phút thu thập các dữ liệu gửi về Trung tâm quan trắc môi trường của tỉnh (?!). Ngoài ra, công ty đang lắp thiết bị thu mẫu tự động, khi các thông số truyền về bất thường thì cơ quan chức năng sẽ kích hoạt lấy mẫu nước tự động để kiểm tra.

Điều hết sức phi lý là trong khi ông Lê Quốc Việt, Phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh Hậu Giang nói về nhà máy hết sức tốt đẹp thì người dân ở ấp Phú Xuân sát nhà máy lại phản ánh những điều hết sức tồi tệ. Mọi thông số kỹ thuật của nhà máy trong việc xử lý nước thải đều bị bưng bít.