Ngày 23/7, Đoàn Thanh tra của Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) do ông Hoàng Văn Vy làm Trưởng đoàn đã bất ngờ có mặt tại Nhà máy Sô-đa Chu Lai (thuộc Khu Kinh tế mở Chu Lai, Quảng Nam) để thanh tra công tác bảo vệ môi trường tại đây, sau khi nhận được tin báo của người dân.
Người dân sinh sống gần nhà máy sô-đa không chịu nổi mùi hôi thối mong được di dời đi nơi khác.
Theo đó, tin báo của người dân cho biết, Nhà máy Sô-đa Chu Lai xả thải ra ngoài môi trường không qua xử lý, gây ra hiện tượng cá chết tại khu vực mương thoát nước của nhà máy. Theo ghi nhận của Đoàn thanh tra vào lúc 9 h30 ngày 23/7, tại khu vực kênh cạnh tường rào nhà máy có màu đen sẫm, cá chết nổi nhiều trên mặt nước.
Qua xem xét hiện trường, kênh này chỉ tiếp nhận nguồn nước thải từ nhà máy. Kiểm tra, Đoàn xác định, hai cửa xả từ cống thoát nước mưa có lẫn cặn than cám xả ra mương vừa bị lấp gạch. Đoàn lấy mẫu tại mương và tại cửa xả thải. Kết quả kiểm tra nhanh cho thấy nồng độ PH tại cửa xả và tại đầu mương thoát nước có nồng độ PH tương đồng và bằng 9,5.
Nhiều con cá trọng lượng 5-6kg trong hồ cá người dân bị chết.
Kết luận ban đầu của Đoàn công tác về Công ty Sô-đa Chu Lai: “Không thực hiện đầy đủ các nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường (chôn lấp xỉ vôi, nhà máy nhiệt điện, hồ không lót đáy); không thu gom triệt để chất nguy hại (thùng cặn dầu, sơn để ngoài trời, đổ tràn chất thải nguy hại (CTNH) ra ngoài môi trường); Kho lưu giữ CTNH chưa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật theo quy định. Ngoài ra Công ty chưa có giấy phép xả nước thải ra ngoài môi trường.
Đoàn yêu cầu Công ty Sô-đa Chu Lai phải khắc phục những tồn tại nói trên và phải thu gom toàn bộ nước vệ sinh công nghiệp để xử lý trước khi xả thải ra môi trường. Đoàn đã yêu cầu: “Công ty chỉ được vận hành trở lại khi được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra việc khắc phục hậu quả, cấp giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường”.
Ngoài ra, Đoàn thanh tra còn yêu cầu Công ty Sô-đa Chu Lai chấp hành nghiêm quyết định xử phạt của Tổng cục Môi trường trước đó. Cụ thể, ngày 8/2/2016, Tổng cục Môi trường ban hành kết luận xử phạt bổ sung Công ty Sô-đa Chu Lai hơn 731 triệu đồng. Nhưng đến nay Công ty này chỉ nộp phạt 200 triệu đồng.
Ngoài phạt tiền, quyết định trên còn yêu cầu Công ty Sô-đa Chu Lai dừng hoạt động có phát sinh nước thải vượt quy chuẩn trong ba tháng kể từ ngày 8/2/2016. Tuy nhiên, gần một tháng sau Công ty này có thông báo hoạt động trở lại và xảy ra tình trạng nước thải tràn ra đường của khu công nghiệp. Người dân còn phát hiện Công ty xả nước thải gây ô nhiễm sông Bến Ván nên họ bức xúc, lấp miệng cống của Công ty này.
Trước đó, Đại Đoàn Kết đã liên tục đưa tin phản ánh về việc người dân kêu trời vì nhà máy Sô-đa gây ô nhiễm môi trường làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bà con trong khu vực.