Nhà thơ của 'Khoảng trời và hố bom' Lâm Thị Mỹ Dạ qua đời

Gia đình nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ - tác giả bài thơ "Khoảng trời và hố bom" xác nhận, nữ thi sĩ đã qua đời sáng ngày 6/7, tại nhà riêng, sau thời gian mắc bệnh Alzheimer.

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ sinh ngày 18/9/1949 tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Bà học Trường viết văn Nguyễn Du những năm 1978 - 1983.

Bà Lâm Thị Mỹ Dạ từng làm phóng viên, biên tập viên Tạp chí Sông Hương, là ủy viên Ban chấp hành Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên - Huế, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa III, ủy viên Hội đồng thơ Hội Nhà văn Việt Nam khóa V.

Năm 1978 đến 1983, bà học Trường viết văn Nguyễn Du. Sau bà làm phóng viên, biên tập viên Tạp chí Sông Hương của Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên - Huế.

Từ đầu những năm 1970, thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ xuất hiện trên thi đàn Việt Nam với những biên độ cảm xúc mở rộng hơn, với nhiều tứ thơ mạnh mẽ, mang âm hưởng cuộc chiến đấu lớn lao của dân tộc. Chùm thơ "Khoảng trời hố bom", "Gặt đêm", "Đường ở Thủ đô" giành giải Nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ năm 1973 do nhà thơ Xuân Diệu làm chủ khảo đã khẳng định tài năng của bà. "Khoảng trời hố bom" được đánh giá là một trong những bài thơ hay nhất viết về cuộc chiến tranh chống Mỹ, được đưa vào chương trình giảng dạy trong nhà trường.

Ở tuổi đôi mươi, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ nổi tiếng trên thi đàn từ năm 1971, sau khi đoạt giải nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ với bài “Khoảng trời và hố bom”. Tác phẩm từng được đưa vào giảng dạy trong chương trình ngữ văn cấp ba.

Trong sự nghiệp của mình, bà cũng giành Giải thưởng Văn học Hội Nhà văn Việt Nam cho tập thơ “Bài thơ không năm tháng”; Giải A thơ của Ủy ban toàn quốc các Hội Liên hiệp VHNT Việt Nam năm 1999; Giải A thơ Giải thưởng văn học Nghệ thuật Cố đô (1998-2004) của UBND tỉnh và Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên - Huế.

Năm 2007, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ được Chủ tịch nước tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật với 3 tập thơ: Trái tim sinh nở (1974), Bài thơ không năm tháng (1983), Đề tặng một giấc mơ (1988). Năm 2005, tập thơ Cốm non (Green rice) của bà được dịch ra tiếng Anh, in và phát hành tại Mỹ.

Hay tin nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ qua đời, trên trang cá nhân, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều viết: “Từ mấy chục năm trước, tôi đã gọi chị là một Thiên thần bay xuống trần gian bởi gương mặt chị đẹp và thánh thiện, bởi tâm hồn chị trong sáng vô ngần và bởi những câu thơ của chị luôn vang lên như những khúc ca của yêu thương, dịu dàng và mang một đẹp mong manh nhưng đầy lan toả.

Hình như chị xuống thế gian này chỉ để hiển hiện một gương mặt đẹp, một tâm hồn trong sáng và để vang lên những câu thơ của yêu thương và che chở. Ngay cả những câu thơ chị viết về những mất mát trong chiến tranh cũng vang lên vẻ đẹp ấy. Trong bài thơ nổi tiếng "Khoảng trời và hố bom", chị viết:

"Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em

Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ

Đất nước mình nhân hậu

Có nước trời xoa dịu vết thương đau"

Lúc này, tôi mang cảm giác mọi bông hoa đang nở trong mùa hạ đều mang vẻ đẹp của gương mặt chị, của tâm hồn chị và của thơ ca chị.

Xin cúi đầu tưởng nhớ chị và xin ngước mắt nhìn phía ánh sáng nơi chị bay về”, ông Nguyễn Quang Thiều viết lời từ biệt.