Nhà trường được trao quyền lựa chọn sách giáo khoa

Theo Thông tư 27 Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa ban hành, người làm SGK không được tham gia hội đồng chọn SGK. Cụ thể, hội đồng lựa chọn SGK của cơ sở giáo dục sẽ do hiệu trưởng (hoặc người đứng đầu) thành lập. Hội đồng này gồm các thành phần: người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu, tổ trưởng tổ chuyên môn, đại diện giáo viên và đại diện ban đại diện cha mẹ học sinh. Số lượng thành viên hội đồng là số lẻ, tối thiểu 11 người. Đối với cơ sở giáo dục có quy mô dưới 10 lớp, số lượng thành viên hội đồng tối thiểu 5 người. Mỗi cơ sở giáo dục có 1 hội đồng. Đối với cơ sở giáo dục có nhiều cấp học, mỗi cấp học thành lập 1 hội đồng.

Đặc biệt, Thông tư 27 quy định rõ, người đã tham gia biên soạn SGK hoặc tham gia chỉ đạo biên soạn, xuất bản, in, phát hành SGK không được tham gia hội đồng. Cùng đó cha, mẹ, cha mẹ vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; anh, chị, em ruột và anh, chị, em vợ hoặc chồng của người đã tham gia biên soạn SGK hoặc tham gia chỉ đạo biên soạn, xuất bản, in, phát hành SGK; người làm việc ở các nhà xuất bản, các tổ chức có SGK không được tham gia hội đồng.

Nhiệm vụ của hội đồng là tổ chức thẩm định biên bản các cuộc họp của tổ chuyên môn; các phiếu nhận xét, đánh giá SGK của giáo viên; danh mục SGK do các tổ chuyên môn lựa chọn. Chủ tịch Hội đồng sẽ phải chịu trách nhiệm về hoạt động của hội đồng, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch làm việc của hội đồng. Cùng đó, chịu trách nhiệm giải trình về việc lựa chọn SGK của cơ sở.

Cũng theo quy định trên, việc lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phải đảm bảo nguyên tắc lựa chọn SGK trong danh mục SGK đã được Bộ trưởng Bộ GDĐT phê duyệt để sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục. Mỗi khối lớp lựa chọn 1 SGK cho mỗi môn học, hoạt động giáo dục (bao gồm các nội dung, chuyên đề học tập lựa chọn nếu có) được thực hiện ở cơ sở giáo dục (gọi chung là môn học). Việc lựa chọn SGK bảo đảm thực hiện dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch, vì quyền lợi của học sinh.

SGK được lựa chọn bảo đảm có từ 1/2 số giáo viên môn học trở lên bỏ phiếu lựa chọn. Trường hợp không có SGK nào đạt từ 1/2 số giáo viên môn học trở lên bỏ phiếu lựa chọn thì tổ chuyên môn phải thảo luận, bỏ phiếu lựa chọn lại; SGK được lựa chọn là SGK có số giáo viên môn học bỏ phiếu lựa chọn cao nhất trong lần bỏ phiếu thứ hai. Trong cả 2 lần bỏ phiếu, nếu có từ 2 SGK có số giáo viên môn học bỏ phiếu lựa chọn cao nhất bằng nhau thì tổ trưởng tổ chuyên môn quyết định lựa chọn một trong số SGK có số giáo viên môn học bỏ phiếu lựa chọn cao nhất…

Cũng theo Thông tư 27, UBND cấp tỉnh đăng tải công khai danh mục SGK được phê duyệt để sử dụng trong cơ sở giáo dục tại địa phương. Đồng thời, các cơ sở giáo dục phải thông báo danh mục này đến giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh trước ngày 30/4 hàng năm.

Như vậy, bắt đầu từ năm học 2024 - 2025, việc lựa chọn SGK được Bộ GDĐT trả về cho các trường. Trước đó, theo quy định tại Thông tư số 25 năm 2020, quyền lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phổ thông thuộc về UBND cấp tỉnh.

Theo PGS.TS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng Bộ GDĐT, việc thay đổi hội đồng lựa chọn SGK phổ thông đến nay đã qua 3 lần thay đổi, việc này là cần thiết. Ông Nhĩ cho rằng khi giao việc chọn SGK về nhà trường, mỗi giáo viên sẽ chịu trách nhiệm giám sát hiệu trưởng và ông tin điều đó hiệu quả.

“

Trước đó, vào tháng 1/2023, Bộ GDĐT thông báo kết luận thanh tra trong việc lựa chọn và quy trình lựa chọn SGK ở 6 tỉnh: Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi, Khánh Hòa với hàng loạt sai phạm. Theo kết luận này, việc lập các hội đồng lựa chọn SGK ở một số tỉnh trên chưa bảo đảm thành phần theo quy định; chưa ban hành nghị quyết về mức chi cho việc lựa chọn SGK; không xây dựng báo cáo UBND tỉnh về quá trình thực hiện nhiệm vụ và tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học theo quy định…