Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh thử thách với tác phẩm mới

Thách thức không chỉ cho chính bản thân nhà văn, mà còn thách thức với cả bạn đọc. “Tôi nghĩ tác phẩm lần này không chỉ thử thách thói quen viết của người viết mà còn thử thách thói quen đọc của người đọc. Đây là tác phẩm "3 trong 1" mà tôi muốn thực hiện từ lâu, dù biết cấu trúc kiểu này dễ ngắt mạch cảm xúc” - nhà văn Nguyễn Nhật Ánh chia sẻ trong buổi ra mắt “Tiệm sách của nàng” tại TPHCM.

Tác phẩm "3 trong 1" được diễn giải là 3 câu chuyện cùng được kể song song “Tiệm sách của nàng”, “Trước tuổi mười lăm” và “Bên kia đồi Quạ”, với kết cấu “truyện trong truyện”. Độc giả sẽ theo dõi cùng lúc 3 câu chuyện với bối cảnh khác nhau, nhân vật ở những đoạn thời gian khác nhau.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cho biết, cấu trúc “truyện trong truyện” ông từng thử sức trong các tác phẩm trước đây như “Lá nằm trong lá” hay “Cảm ơn người lớn”. Ở tác phẩm thứ nhất, ông đã lồng câu chuyện “Chàng chăn ngựa của nhà vua” trong mạch truyện chính. Ở tác phẩm thứ hai, ông kể chuyện “Con dê Tuyết Trắng và con cọp Tai Tròn” song song với truyện “Cảm ơn người lớn”. Nhưng cấu trúc “3 trong 1” phức tạp hơn “2 trong 1”, chưa kể ở tác phẩm này, nhân vật Quyến tham dự trong cả 3 câu chuyện, như một chất keo dán để kết nối cả 3 tuyến lại với nhau trong một mạch thống nhất.

Vì vậy, khi viết “Tiệm sách của nàng”, nhà văn phải dụng công và vất vả hơn nhiều tác phẩm khác. Mỗi câu chuyện có bút pháp, văn phong riêng, đồng thời phải nhuần nhuyễn tạo thành một mạch tổng thể hợp lý. "Tuy vậy trong cuốn sách này, tôi vẫn cố gắng dung hòa cả 2 lối viết và bạn đọc vẫn có thể nhận ra "dấu tay" của tác giả trên từng trang sách" - nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cho hay.

Ở tuổi 70, đặt ra một thử thách và ép mình phải vượt qua, là một sự cố gắng lớn không phải người viết nào cũng làm được. Nguyễn Nhật Ánh nói, ông lựa chọn này phát xuất từ nhu cầu làm mới mình, khám phá giới hạn bản thân của người viết.

Tuy vậy, theo nhà văn, ở tác phẩm mới này, độc giả vẫn bắt gặp một “đặc trưng” xuyên suốt những tác phẩm của ông, đó là tinh thần đề cao sự tử tế và tính nhân văn. Trong cuốn sách này, những nhân vật, vốn là những người bình thường như bao người, không tránh được mắc phải lầm lỗi. Nhưng sau cùng, họ luôn biết nhìn lại, hối cải. Hình ảnh những người mẹ tảo tần hi sinh cũng được tác giả khéo léo lồng ghép trong câu chuyện. Chính nhờ tình yêu thương và lòng bao dung của những người xung quanh mà mỗi người có thể mở lòng và hòa nhập lại với cuộc sống sau những tổn thương, biến cố.

Theo nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, ông không để thời gian đuổi kịp mình, không có chuyện nghỉ hưu với một nhà văn. Bản thân ông luôn cọ xát chữ nghĩa, tắm mình trong chữ nghĩa, đây là thói quen và niềm vui lao động của nhà văn. “Nếu đó là công việc mình hứng thú, yêu thích thì sẽ không còn là nghĩa vụ, mà trở thành thói quen lao động” - nhà văn nhấn mạnh.

Qua tác phẩm này, tác giả mong muốn khơi gợi tình yêu đọc sách và tinh thần sáng tác văn thơ nơi độc giả. Ông nhớ lại ngày bé, những tác phẩm như truyện loài vật của Tô Hoài, “Những người khốn khổ”, “Không gia đình”… đã truyền cảm hứng, nhen nhóm trong ông ước mơ lớn lên trở thành nhà văn để viết được những câu chuyện hay, hoặc ít nhất là làm chủ một hiệu sách.

Nguyễn Nhật Ánh tự nhận: "Không làm nhà văn thì tôi cũng không làm được nghề gì khác, sẽ thất nghiệp". Vì lẽ đó, suốt những năm qua ông luôn duy trì nhịp sáng tác đều đặn, hầu như mỗi năm đều có tác phẩm mới trình làng.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sinh năm 1955, quê tại Thăng Bình, Quảng Nam. Từ năm 1973, nhà văn vào Nam sống, theo học ngành Sư phạm, tốt nghiệp năm 1976. Bên cạnh 5 tập thơ, hơn 30 tập truyện tranh, 12 tập kịch bản phim, Nguyễn Nhật Ánh đã xuất bản hơn 100 tác phẩm văn xuôi đề tài thanh thiếu niên, tuổi mới lớn và thiếu nhi. Ông được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là nhà văn viết cho thanh thiếu niên nhiều nhất nước. Nhiều tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh đã được dựng thành phim. Mới đây là “Mắt biếc”, “Ngày xưa có một chuyện tình”…

Trước thềm Giáng sinh năm nay, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra mắt “Tiệm sách của nàng”. Cuốn sách được in đợt đầu 80.000 bản, bao gồm 60.000 bản bìa mềm và 20.000 bản bìa cứng. Đây là con số kỷ lục của thị trường xuất bản Việt Nam năm 2024.

"Tiệm sách của nàng" gồm 272 trang do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành. Mỗi trang sách là những ký ức ngập tràn về tuổi thơ ở một vùng quê miền Trung, cũng chính là bối cảnh sở trường của nhà văn. Miền quê không phải lúc nào cũng êm ả, tuổi thơ không phải lúc nào cũng tươi vui: Có những chuyện khốc liệt, vô trách nhiệm, ích kỷ của chính người lớn đã bắt trẻ con phải gánh chịu. Sự vô tình của con người nhiều khi mang tính ác, nhất là khi dưới vỏ bọc những câu chọc ghẹo trêu đùa dai dẳng, mà có thể khiến cả cuộc đời một con người rơi vào bóng tối.