Theo một nghiên cứu dựa trên dữ liệu vệ tinh toàn quốc được công bố ngày 19/4, gần một nửa số thành phố lớn của Trung Quốc đang bị sụt lún ở mức độ “từ trung bình đến nghiêm trọng”, khiến hàng triệu người có nguy cơ bị lũ lụt, đặc biệt là khi mực nước biển dâng cao.
Các tác giả của bài báo được đăng trên tạp chí Khoa học nhận thấy, 45% đất đô thị của Trung Quốc đang chìm nhanh hơn 3mm mỗi năm, với 16% ở mức hơn 10mm mỗi năm, không chỉ do mực nước ngầm giảm mà còn do sức nặng của môi trường xây dựng.
Với dân số đô thị của Trung Quốc đã vượt quá 900 triệu người, "ngay cả một phần nhỏ đất sụt lún ở Trung Quốc cũng có thể trở thành mối đe dọa đáng kể đối với cuộc sống đô thị", nhóm nghiên cứu do ông Ao Zurui thuộc Đại học Sư phạm Nam Trung Quốc dẫn đầu cho biết.
Sụt lún đã khiến Trung Quốc thiệt hại hơn 7,5 tỷ nhân dân tệ (1,04 tỷ USD) hàng năm và trong thế kỷ tới, gần 1/4 đất ven biển có thể thực sự thấp hơn mực nước biển, khiến hàng trăm triệu người có nguy cơ bị ngập lụt cao hơn.
Ông Robert Nicholls từ Trung tâm Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu Tyndall tại Đại học East Anglia cho biết: “Điều này thực sự cho thấy rằng đây là một vấn đề quốc gia đối với Trung Quốc chứ không phải vấn đề chỉ ở 1 hoặc 2 nơi. Đồng thời, đây cũng là một mô hình thu nhỏ của những gì đang xảy ra trên khắp thế giới”.
Thực chất là vấn đề không chỉ giới hạn ở Trung Quốc. Một nghiên cứu riêng biệt được công bố vào tháng 2 năm nay cho biết, khoảng 6,3 triệu km2 đất trên toàn cầu đang gặp nguy cơ. Một trong số những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất là Indonesia, với phần lớn thủ đô Jakarta hiện ở dưới mực nước biển.
Theo ông Nicholls, các thành phố dễ bị tổn thương có thể học bài học từ Tokyo - nơi bị chìm khoảng 5m cho đến khi cấm khai thác nước ngầm vào những năm 1970. “Việc giảm thiểu sụt lún cần được xem xét rất nghiêm túc, nhưng chúng ta không thể dừng tất cả việc đó lại, vì vậy, việc thích ứng và xây dựng đê điều là điều cần thiết” - ông Nicholls nói.
Theo một nghiên cứu năm 2022 của Singapore, trong số 44 thành phố lớn ven biển gặp phải vấn đề này thì có tới 30 thành phố ở châu Á.