Các trạm dừng nghỉ nằm trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai xuất hiện nhiều vi phạm theo như hợp đồng đã ký kết với VEC (Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam), như tự ý đào ao thả cá, làm sân bóng, xưởng sửa chữa bảo dưỡng xe, sân bãi, nhà tạm, nhà hàng cơm xe tải, xe khách... mở lối đi gây thất thoát doanh thu thu phí trên tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai. Vậy nhưng, đã nhiều tháng qua, thực trạng trên vẫn tiếp diễn.
Vi phạm nghiêm trọng
Cao tốc Nội Bài - Lào Cai có tổng chiều dài 265 km, là tuyến đường huyết mạch đi qua địa bàn 5 tỉnh, thành phố lớn là Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai và được khai thác quản lý bởi Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Cao tốc Nội Bài - Lào Cai được đưa vào khai thác từ năm 2014 với 5 trạm dừng nghỉ không thông qua đấu thầu (ký hợp đồng với nhà đầu tư).
Theo đó, trạm dừng nghỉ Km22+900 có hợp đồng được ký kết giữa VEC và Công ty TNHH Phước An. Trạm dừng nghỉ này được đưa vào sử dụng tháng 10/2015. Trạm dừng nghỉ Km57+500, với hợp đồng được ký kết giữa VEC và Công ty TNHH Tuấn Tú Phú Thọ. Trạm dừng nghỉ này được đưa vào khai thác tháng 4/2015 với tổng chi phí đầu tư hơn 80 tỉ đồng.
Trạm dừng nghỉ Km117+500 được ký kết hợp đồng giữa VEC và Công ty TNHH Phú Thịnh Phú Thọ. Công trình này được đưa vào khai thác tháng 4/2015; chi phí đầu tư giai đoạn 1 hơn 30 tỉ đồng. Trạm dừng nghỉ Km171+500 được VEC ký kết hợp đồng với Công ty Cổ phần 27/7 Thanh Xuân, đưa vào khai thác vào tháng 12/2015; chi phí đầu tư giai đoạn 1 hơn 50 tỉ đồng. Và cuối cùng là trạm dừng nghỉ Km236+940 được ký hợp đồng giữa VEC và Công ty TNHH Đầu tư dịch vụ Long Hải.
Liên quan tới 5 trạm dừng nghỉ kể trên, PV Báo Đại Đoàn Kết có thực hiện nhiều đợt khảo sát, ghi nhận thực tế. Theo đó, cả 5 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đều để xảy ra lỗi vi phạm. Như tại trạm dừng nghỉ Km22 + 900, phía bên phải tuyến, xảy ra tình trạng Công ty TNHH Phước An đào ao thả cá, sử dụng sai mục đích phần diện tích của trạm dừng nghỉ.
Đây là vi phạm nội dung hợp đồng đã ký kết giữa 2 bên, nhưng hiện phía nhà đầu tư vẫn chưa hoàn trả hiện trạng như ban đầu. Chưa hết, nhà đầu tư còn tự ý mở lối đi dẫn ra phía sau khu nhà trạm nghỉ. Đây là một trong những nguyên nhân gây thất thoát doanh thu thu phí trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Còn tại trạm dừng nghỉ Km57+500 (Công ty TNHH Tuấn Tú Phú Thọ là nhà đầu tư), khi chứng kiến cảnh tượng những chiếc xe chở hàng, đưa đón khách thản nhiên qua lại con đường thông, dẫn ra phía sau khu nhà trạm, ông Nguyễn Văn Quang (65 tuổi, một du khách từ Thái Bình) đã thẳng thắn chỉ ra rằng, đây không chỉ là nguyên nhân gây thất thoát doanh thu thu phí, mà còn tiềm ẩn gây mất an ninh trật tự trong khu vực. Cũng tại trạm dừng nghỉ này, Công ty TNHH Tuấn Tú Phú Thọ còn tự ý san gạt, xây dựng thêm công trình nhà vệ sinh công cộng và sử dụng diện tích đất của trạm dừng nghỉ làm sân bóng.
Tại trạm dừng nghỉ Km117 + 500, PV ghi nhận thực trạng nhà đầu tư tự ý xây dựng trạm sạc ô tô điện không đúng quy định. Các điểm tắm lợn trong khu vực trạm dừng nghỉ gần cây xăng bốc mùi hôi thối, gây mất vệ sinh. Tiếp đó, trạm dừng nghỉ Km171 + 500, ghi nhận phía nhà đầu tư tự ý xây dựng siêu thị với diện tích khoảng 1.500m2; tự ý xây dựng khu vực dành cho xưởng sửa chữa bảo dưỡng xe, sân bãi, nhà tạm, nhà hàng cơm xe tải, xe khách...
Đáng chú ý, tại trạm dừng nghỉ Km171 + 500 xuất hiện dãy nhà xưởng sửa chữa bảo dưỡng xe ô tô. Vậy nhưng dãy nhà xưởng này không có đủ hệ thống thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải nguy hại như dầu mỡ, ắc quy hỏng thải, săm lốp cũ, linh kiện điện tử... theo đúng quy định. Chưa hết, nhiều du khách còn tỏ ý lo ngại khi mà trạm dừng nghỉ Km171 + 500 tồn tại xưởng bảo dưỡng, nhưng lại không hề có biện pháp giảm thiểu bụi khí thải, hạn chế tiếng ồn… ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Yêu cầu các nhà đầu tư tháo dỡ và hoàn trả mặt bằng
Thông tin tới PV Báo Đại đoàn kết, đại diện VEC thừa nhận thực trạng, cùng những vụ việc nêu trên xảy ra tại các trạm dừng nghỉ là đúng. Vị đại diện này cho biết thêm, phía Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam đã ban hành rất nhiều văn bản gửi các nhà đầu tư của trạm dừng nghỉ, trong đó nêu rõ: việc xây dựng các công trình không có trong hồ sơ đã thống nhất với VEC là vi phạm hợp đồng đã ký giữa VEC với nhà đầu tư. Yêu cầu các nhà đầu tư tự tháo dỡ và hoàn trả mặt bằng các công trình xây dựng không tuân thủ theo bản vẽ mặt bằng đã thống nhất và hợp đồng; không tự ý sử dụng đất ngoài phạm vi đất đã thỏa thuận trong hợp đồng và bản vẽ mặt bằng đã thống nhất.
Về những lối mở thông ra đường dẫn phía sau trạm dừng nghỉ, vị đại diện này cho biết, phía VEC cũng đã làm việc với nhà đầu tư và khẳng định trong trường hợp lối mở tự phát gây thất thoát doanh thu thu phí, nhà đầu tư sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Mặc dù VEC đã yêu cầu nhà đầu tư thực hiện ngay việc đóng lối mở để đảm bảo an ninh trật tự khu vực và theo quy định của hợp đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm này nhà đầu tư vẫn chưa thực hiện.
Còn tại trạm dừng nghỉ Km171 + 500, địa điểm mà nhà đầu tư tự ý xây dựng siêu thị có diện tích khoảng 1.500m2, trong các ngày 20/12/2023 và 03/04/2024, VEC lần lượt ban hành 2 văn bản gửi tới nhà đầu tư, nội dung nêu rõ “Phải đảm bảo lắp đặt các thiết bị phòng chống cháy nổ theo quy định, đặc biệt đối với siêu thị có diện tích rất lớn và lối đi bố trí rất dài, ngăn cách bằng các kệ hàng cố định, từ cửa vào đến cửa ra hàng trăm mét, nhiều hàng hóa dễ cháy. VEC sẽ báo cáo cơ quan chức năng, cấp có thẩm quyền để đề nghị xem xét, kiểm tra, xử lý các vi phạm”.
Trong khi đó, cũng liên quan tới những vi phạm đang xảy ra tại các trạm dừng nghỉ thuộc tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, ông Bùi Đình Tuấn, Giám đốc Ban Quản lý khai thác của VEC cho hay “trong các văn bản gửi đến nhà đầu tư, chúng tôi đánh giá, đây là vi phạm nghiêm trọng hợp đồng đã ký giữa VEC và nhà đầu tư. Ngoài ra, VEC đã thực hiện thủ tục khởi kiện các nhà đầu tư trạm dừng nghỉ. Việc xử lý vi phạm nghĩa vụ trong hợp đồng giữa VEC và các nhà đầu tư sẽ căn cứ theo phán quyết của tòa án đối với từng vụ việc cụ thể”.
Liên quan tới hoạt động tại các trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai nêu trên, ông Triệu Văn Thao, Giám đốc Công ty TNHH Phú Thịnh Phú Thọ, nhà đầu tư trạm dừng nghỉ Km117+500, cho hay, đã nhận được một số công văn phía VEC gửi và hiện phía công ty cũng đã có văn bản trả lời. Theo ông Triệu Văn Thao, những hạng mục phát sinh ngoài hợp đồng mà được phía nhà đầu tư xây dựng lên, thì chỉ mang tính chất làm đẹp thêm, ý nghĩa thêm cho trạm dừng nghỉ, cũng như tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Trong khi đó, làm việc với PV Báo Đại đoàn kết, ông Lê Văn Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Phước An, nhà đầu tư trạm dừng nghỉ Km22+900, khẳng định rằng: mục đích của phía nhà đầu tư khi đào ao, thả cá thuộc phần diện tích đất trạm dừng nghỉ, là để tạo cảnh quan, điều hòa không khí, cũng như tạo ra nguồn nước, nhằm đề phòng trường hợp chữa cháy, khi xảy ra hỏa hoạn.
Còn về nội dung công văn số 777/VEC-QLKT, ngày 03/4/2024, gửi các nhà đầu tư trạm, ghi rõ “chưa hàn kín đường dẫn phía sau khu nhà trạm mặc dù đã được nhắc nhở và cảnh cáo nhiều lần. Trong trường hợp gây thất thoát doanh thu phí, nhà đầu tư phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”, ông Thắng nói, đây chỉ là lối mở, để người cũng như phương tiện thoát đi trong trường hợp cấp bách.
Liên quan tới vụ việc nêu trên, ông Thắng cho biết thêm, phía Công ty TNHH Phước An cũng đã gửi văn bản hồi đáp về VEC.