Nhu cầu du lịch dịp Tết tăng nguy cơ bùng phát dịch Covid-19

Trước chính sách mở cửa của các nước cùng dịp Tết đến gần, Bộ Y tế nhận định số ca mắc mới sẽ gia tăng, dịch Covid chưa ổn định, khuyến cáo người dân cẩn trọng.

"Với chính sách mới của các quốc gia trong khu vực, thời gian tới, số trường hợp mắc Covid-19 từ nước ngoài vào nước ta sẽ gia tăng", ông Nguyễn Lương Tâm, Cục phó Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, thông tin hôm 6/1. Ông Tâm cho biết thêm miễn dịch (do mắc bệnh hoặc tiêm chủng) giảm dần theo thời gian, trong khi đó virus liên tục biến đổi với các biến chủng mới, biến chủng phụ tiềm ẩn khả năng lây lan nhanh, né tránh miễn dịch. Do đó, diễn tiến dịch thời gian tới chưa ổn định và khó dự đoán.

Đặc biệt, đại diện Bộ Y tế nói hiện là giai đoạn giao mùa đông xuân, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp, có thể dẫn đến "dịch chồng dịch". Một yếu tố khác thúc đẩy số ca Covid tăng là dịp Tết đang tới gần, nhu cầu giao thương du lịch tăng cao, các lễ hội đầu năm. Trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền sẽ là nhóm dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.

Biến thể phụ XBB.1.5 là một nhóm phụ của XBB đang lưu hành tại Mỹ từ tháng 10/2022. Hiện chưa có bằng chứng cho thấy biến thể phụ XBB và XBB.1.5 gây bệnh nặng hơn so với các biến thể khác của Omicron. Theo công bố mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), biến thể phụ XBB.1.5 đã xuất hiện tại 25 quốc gia trên Thế giới (Mỹ, các nước Châu Âu, Hàn Quốc,…).

Đánh giá về chủng Omicron XBB vừa được TP HCM ghi nhận, ông Tâm nói các biến chủng phụ có khả năng lây lan nhanh hơn nhưng vaccine hiện tại vẫn có thể dự phòng chuyển bệnh nặng, tử vong. "Do đó, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp dự phòng cá nhân như đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, tiêm chủng vaccine đủ liều, đúng lịch", ông khuyến nghị.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng Khoa Y tế công cộng, Trường ĐH Y dược TP HCM cho hay XBB thuộc biến thể Omicron xuất hiện từ việc tái tổ hợp của các biến thể phụ BA.2.10.1 và BA.2.75. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy biến thể phụ này không làm tăng độc lực của virus nhưng có khả năng lẩn tránh miễn dịch một phần. Vì vậy, các biến thể phụ này làm tăng nguy cơ tái nhiễm Covid-19 ở người đã từng nhiễm với các biến chủng Covid-19 cũ. Tuy nhiên, có thể sẽ không gia tăng nguy cơ tái nhiễm ở người đã bị nhiễm các biến chủng Omicron. Các vaccine Covid-19 hiện nay vẫn có khả năng bảo vệ không bị chuyển nặng hay tử vong ở các bệnh nhân bị nhiễm biến chủng XBB. Dù các biến chủng XBB có hiện tượng lẩn tránh miễn dịch nhưng khả năng xâm nhập vào tế bào bị kém hơn nên khả năng lây lan của biến chủng XBB bị giảm hơn so với các biến chủng Omicron khác.

Để phòng ngừa Covid-19 bùng phát, Bộ Y tế nói đã lên kế hoạch ứng phó bằng cách giám sát chặt chẽ dịch bệnh tại các cửa khẩu, đặc biệt với các trường hợp nhập cảnh đến từ những khu vực đang bùng dịch, từ các nơi xuất hiện biến chủng mới, nguy hiểm.

Ngoài ra, Việt Nam sẽ đẩy mạnh giám sát tại cộng đồng, tại các cơ sở khám, chữa bệnh; tăng cường lấy mẫu trường hợp nghi ngờ để xét nghiệm, giải trình tự gene nhằm phát hiện sớm trường hợp mắc bệnh, các biến chủng, biến thể mới.

Các địa phương tiếp tục thúc đẩy tiêm vaccine phòng Covid-19, đặc biệt với nhóm nguy cơ cao, trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi, nhất là ở các tỉnh, thành lớn, khu vực trọng điểm du lịch, có lượng khách quốc tế cao. Các cơ sở y tế đảm bảo công tác phân luồng, thu dung, điều trị bệnh nhân, chuẩn bị sẵn sàng tình huống ca mắc tăng cao.

Trước đó, tại Chỉ thị 06/CT-BYT về tăng cường công tác y tế dịp Tết Nguyên Đán Quý Mão 2023, Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu thủ trưởng đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ Y tế, Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác trước dịch bệnh.

Chỉ thị nêu rõ: "Phòng, chống dịch Covid-19 vẫn là ưu tiên hàng đầu. Tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch, nhất là sự xuất hiện của các biến chủng mới; tiêm vaccine theo hướng dẫn của Bộ Y tế".

Đồng thời yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố chủ động công tác giám sát các bệnh truyền nhiễm; tăng cường giám sát tại cửa khẩu, các chuyến bay, đoàn tàu, các khu dịch vụ của cảng hàng không, nhà ga, bến xe, khu vực công cộng khác và trong các cơ sở y tế; để phát hiện sớm, điều trị kịp thời, hạn chế tối đa các trường hợp chuyển nặng, tử vong.

Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur theo dõi, phân tích, đánh giá tình hình dịch bệnh; chỉ đạo, hỗ trợ, hướng dẫn các đơn vị, địa phương tăng cường giám sát, phát hiện sớm ca bệnh và xử lý ổ dịch kịp thời, triệt để; chủ động triển khai các biện pháp kiểm soát yếu tố nguy cơ gây dịch.

Các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế nâng cao năng lực thu dung, điều trị; rà soát cơ sở vật chất, xây dựng và triển khai phương án bảo đảm đủ nhân lực, thuốc, máu, dịch truyền, vật tư, thiết bị, oxy y tế, phương tiện cấp cứu để chủ động đáp ứng nhanh, kịp thời các tình huống điều trị người bệnh Covid-19.