Đã nhiều năm nay các hộ dân tại thôn Vân Trình, xã Thượng Hoà, huyện Nho Quan (Ninh Bình) bức xúc khi liên tục chịu ảnh hưởng nặng nề từ hoạt động khai thác đá của Công ty TNHH Trung Nghĩa tại núi Đồ Đen.
Mỏ đá do Cty Trung Nghĩa khai thác gây ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân.
Đá bay vào nhà, bay xuống ruộng
Theo phản ánh của nhiều hộ dân tại thôn Vân Trình, xã Thượng Hoà, huyện Nho Quan cho biết: Việc Công ty TNHH Trung Nghĩa Cty Trung Nghĩa) nổ mìn khai thác đá làm ảnh hưởng đến các hộ dân sinh sống và đất canh tác gần khu vực mỏ đá đã diễn ra nhiều năm nay. Mỗi khi Cty Trung Nghĩa tiến hàng nổ mìn khai thác là đá bay vào nhà, bay xuống ruộng, làm người dân không thể yên tâm sinh sống, sản xuất.
“Phía Cty Trung Nghĩa nổ mìn khai thác đá rất tắc trách đối với môi trường và cuộc sống của người dân sinh sống cạnh mỏ đá. Cứ sau mỗi loạt tiếng nổ xảy ra là đất đá bay rào rào. Các mảnh đá lớn, bé văng mạnh vào mái nhà, sân vườn…”– bà Nguyễn Thị Teo, thôn Vân Trình cho biết.
Cùng tâm trạng như bà Teo, bà Đinh Thị Thinh bức xúc nói: Cty Trung Nghĩa nổ mìn khai thác đá bắn vào nhà, xuống ruộng, gia đình đã nhiều lần gặp công ty để bàn biện pháp xử lý, khắc phục thiệt hại nhưng chưa được giải quyết thấu đáo. Trong khi đó Cty Trung Nghĩa thì vẫn tiếp tục nổ mìn làm ảnh hưởng đến cả các hộ dân có ruộng gần mỏ.
Tìm hiểu thêm, được biết: Trước đó, ngày 27/11/2019, Đoàn liên ngành của tỉnh Ninh Bình gồm: Sở Công thương, Sở TNMT, Sở Xây dựng, Sở NN&PTNT phối hợp cùng UBND huyện Nho Quan, UBND xã Thượng Hoà cùng các hộ dân đã có buổi làm việc, kiểm tra việc nổ mìn của Cty Trung Nghĩa ảnh hưởng đến các hộ dân. Cũng trong buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Bính – Phó Chủ tịch UBND xã Thượng Hoà cho biết: Diện tích đất giao cho Công ty khai thác đá sát với đất trồng lúa của nhân dân, nhưng phương án thu hồi để làm hành lang an toàn chưa phù hợp với thực tế, dẫn đến việc nổ mìn khai thác đá rơi vào ruộng của các hộ dân xung quanh.
Trước đó, vào năm 2017, do việc nổ mìn khai thác làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân, phía Cty Trung Nghĩa đã đền bù cho mỗi hộ 700.000 đồng. Tuy nhiên đến nay, việc nổ mìn vẫn làm văng đá vào khu ruộng của một số gia đình, nhưng động thái đền bù từ phía Cty Trung Nghĩa thì không thấy.
Dừng khai thác nếu không đền bù đúng thời hạn
Trong Kết luận kiểm tra, Đoàn liên ngành khẳng định: Việc Cty Trung Nghĩa nổ mìn khai thác đá gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, tài sản, đất canh tác của gia đình bà Thinh và bà Teo là đúng với thực tế. Hộ gia đình bà Thinh và Cty Trung Nghĩa thống nhất mức hỗ trợ 700 triệu đồng để di dời nhà ở ra khỏi khu vực mỏ và bàn giao diện tích đất thầu khoán của xã cho doanh nghiệp quản lý. Thời hạn giao tiền, doanh nghiệp cam kết trong vòng 30 ngày kể từ ngày 27/11/2019. Phía Cty Trung Nghĩa sẽ giao 350 triệu đồng cho gia đình bà Thinh trong đợt 1, số tiền còn lại 350 triệu đồng sẽ giao nốt trong 30 ngày tiếp theo.
Đối với các hộ có đất 313 gần khu vực trong hành lang an toàn nổ mìn, Cty Trung Nghĩa phải hỗ trợ 3 tạ thóc/sào/năm (với ½ diện tích đất hiện có) và 2 năm/lần vào ngày cuối tháng 12. Trao đổi với báo chí, ông Đinh Đức Thọ - Trưởng phòng TNMT huyện Nho Quan cho biết: Hiện Cty Trung Nghĩa chưa tiến hành chi trả đền bù hỗ trợ cho người dân, nếu Công ty không trả tiền đúng hẹn và thực hiện đúng các cam kết về đảm bảo an toàn trong việc nổ mìn khai thác đá thì huyện sẽ báo cáo các sở, ngành liên quan, để các sở ngành có biện pháp dừng mọi hoạt động nổ mìn khai thác đá của Công ty này.