Nở rộ ‘tín dụng đen’ qua app: Chuyên gia 'bày cách' vay an toàn

Khó khăn trong phát hiện, xử lý

Như Đại Đoàn Kết Online đã phản ánh, thời gian qua, các loại hình “tín dụng đen” tiếp tục hoạt động rầm rộ núp bóng dưới hình thức vay tiền online. Theo đó, hàng loạt các ứng dụng cho vay tiền, vay nóng nở rộ trên các nền tảng di động.

Trung tá Đào Trung Hiếu nhận định, thời gian gần đây, các app cho vay online nở rộ nhưng bản chất là cho vay lãi nặng đang diễn biến rất phức tạp trên môi trường mạng. Với đặc tính lan tỏa của internet, len lỏi tới mọi miền quê chứ không chỉ ở mỗi đô thị nên rất khó kiểm soát.

“Điều này đặt ra bài toán khó trong việc quản lý của chúng ta hiện nay. Bộ Công an dù đã có nhiều khuyến cáo cho người dân cần thận trong trong việc vay tiền qua các ứng dụng hay trên mạng internet nhưng gần như chỉ là muối bỏ biển”, chuyên gia nhấn mạnh.

Theo đó, các app vay tiền này áp dụng thủ tục vay và giải ngân rất nhanh không cần tài sản thế chấp, nhưng lãi suất lại rất cao. Khi đến hạn thanh toán mà người dân không có để trả sẽ phải đối diện với rất nhiều vấn đề rắc rối xảy ra.

Có những đối tượng sẽ truy cập vào điện thoại và liên hệ, quấy rối, thậm chí đe doạ, xúc phạm với những người có trong danh bạ (dù không liên quan đến khoản vay) để gây áp lực với người vay phải trả tiền. Hay dùng mạng xã hội để quấy rối, đăng tải hình ảnh người khác với mục đích bôi nhọ, làm nhục,… Cần khẳng định đây là những hành vi vi phạm pháp luật.

Trong thời gian vừa qua, tình trạng này diễn ra thường xuyên, rất nhức nhối và bức xúc trong dư luận, được báo chí phản ánh rất nhiều.

Bộ Công an đã có nhiều chuyên đề tiến hành kiểm tra và đã bắt giữ nhiều ổ nhóm cho vay qua ứng dụng điện thoại và sử dụng hình ảnh người vay để gây rối. Mới đây cơ quan điều tra của Công an TP HCM và Hà Nội đã bóc gỡ nhiều băng nhóm thường xuyên tổ chức cho vay nặng lãi qua ứng dụng điện thoại; sử dụng hình ảnh của người vay để bêu rếu, lăng mạ trên mạng xã hội…

Tuy nhiên, trong công tác điều tra, xử lý vấn đề này cũng đang gặp phải rất nhiều khó khăn. Theo đó, những người vay và cho vay đều không hề biết nhau vì mọi giao dịch đều diễn ra trên môi trường mạng.

Các đối tượng dùng ẩn danh, ký danh giả, sim rác không đăng ký, các tài khoản chuyển tiền cũng là tài khoản ảo mà đối tượng có thể mua từ nhiều người. Do vậy, việc điều tra và kiểm soát dòng tiền cũng gặp nhiều trở ngại. Với số lượng hàng ngàn giao dịch mỗi ngày thông qua hàng ngàn tài khoản ảo từ rất nhiều trang cũng như ứng dụng vay tiền online đặt ra nhiều thách thức với cơ quan chức năng khi phải tổ chức, bố trí con người để xử lý.

Chuyên gia cũng đánh giá, khung pháp lý của chúng ta để xử lý đã có, cơ quan chức năng cũng rất tích cực trong triển khai nhưng cách thức, phương tiện, con người và biện pháp thì còn một số hạn chế nhất định.

Người dân phải tỉnh táo

Trao đổi về các giải pháp cho tình trạng này, Trung tá Đào Trung Hiếu cho rằng, trước hết, mỗi người dân cần nâng cao ý thức về chuyện vay mượn, như cổ nhân có nói “dễ vay dày nợ”, tiền đẻ ra tiền. Trước khi có ý định vay tiền trên các ứng dụng trên mạng thì cần lường trước các nguy cơ và cố gắng không tham gia vào các giao dịch quan mạng.

Nhiều người nghĩ không cần có tài sản thế chấp thì cứ vay đại nhưng không ý thức rằng mức lãi suất bị “bóp cổ” có thể lên đến hơn 1.000%/năm chưa kèm các loại phí phạt khác. Do vậy, người dân cần hết sức cảnh giác trước những quan hệ vay mượn trên mạng.

Trong trường hợp buộc phải sử dụng loại hình vay tiền qua mạng, cần kiểm tra thật kĩ các thông tin, từ các doanh nghiệp uy tín, có lãi suất ổn định. Đặc biệt, không để bên cho vay truy cập tài khoản và danh bạ điện thoại cá nhân. Nếu các doanh nghiệp nào đòi hỏi các yêu cầu này thì chúng ta cần đặt dấu hỏi ngay.

Theo quy định, lãi suất cho vay không được quá 20% so với lãi suất ngân hàng. Khi gặp phải tình trạng bị đe dọa, quấy rối hoặc phát sinh các vấn đề khác thì cần báo cáo ngay với cơ quan chức năng để cung cấp các thông tin liên quan xem xét, xử lý.

Bên cạnh đó, với đề cập của PV Đại Đoàn Kết Online về các diễn đàn ngầm hướng dẫn cách bùng tiền từ app vay trực tuyến, chuyên gia khẳng định, đây đều là những đó là vi phạm pháp luật, có dấu hiệu của tội lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, thậm chí là lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đây cũng là một trong những hiện tượng tiêu cực trong hoạt động cho vay tín dụng nhức nhối thời gian qua.

Do đó, chuyên gia nhấn mạnh, người dân cần hết sức cảnh giác, không để sập bẫy những dạng tín dụng đen qua mạng.