Hàng trăm hecta đất trồng lạc của nông dân huyện Nghi Xuân đã được cày xới tơi xốp chỉ chờ giống nảy mầm để gieo trỉa. Nào ngờ, khi kiểm tra lạc giống, người dân mới nhận thấy tỷ lệ nảy mầm rất thấp.
Huyện Nghi Xuân có phương án thu mua hoặc đổi lại số lạc giống kém chất lượng cho bà con nông dân.
Tìm cách “chữa cháy”
Có mặt tại xã Xuân Viên (huyện Nghi Xuân) đúng thời điểm nông dân đang hoàn tất việc xuống giống cho vụ lạc xuân 2017. Tuy nhiên, việc lạc giống nảy mầm ít khiến hàng trăm người lo lắng, tìm cách chữa “cháy”.
Trò chuyện với chúng tôi, nông dân Lê Thị Thịnh (xóm Xuân Áng, xã Xuân Viên) chia sẻ, trong vòng 10 năm trở lại đây, chưa bao giờ tỷ lệ nảy mầm của lạc giống lại kém như năm nay. “Trước đây, với 5 yến lạc giống, tôi có thể trỉa được 5 sào ruộng (một sào tương đương 500 m2) nhưng năm nay chỉ gieo được hơn 2 sào. Tỷ lệ nảy mầm chỉ đạt khoảng 60-70%”, bà Thịnh so sánh.
Theo ông Ngụy Khắc Phúc, Chủ tịch UBND xã Xuân Viên, vụ xuân năm nay, xã Xuân Viên có 276 ha trồng lạc tương đương phải cần 54 tấn lạc giống, chủ yếu là giống L14. Tuy nhiên, những ngày gần đây, xã nhận được rất nhiều phản ánh của người dân về việc lạc giống nảy mầm kém. Qua kiểm tra, có khoảng 5 tấn độ nảy mầm chỉ đạt 40 – 50%, số lượng này chủ yếu do người dân mua loại giống không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không riêng gì xã Xuân Viên mà các xã khác như Xuân Mỹ, Tiên Điền, Xuân Yên… của huyện Nghi Xuân, tỷ lệ lạc giống nảy mầm cũng rất thấp, chỉ đạt khoảng 50 – 60%. Điều này đã khiến người dân ở đây hết sức băn khoăn, lo lắng. Bởi với tỷ lệ nảy mầm thấp như thế này vừa ảnh hưởng đến diện tích gieo trỉa lại vừa làm giảm năng suất, chất lượng của lạc khi đến kỳ thu hoạch.
Xác định nguyên nhân
Khi được hỏi về nguyên nhân lạc giống nảy mầm kém, ông Ngụy Khắc Phúc nhận định, năm nay người dân mua lạc giống sớm (từ giữa tháng Chạp 2016) đưa về thử độ nảy mầm đạt chất lượng rất tốt. Tuy nhiên, do thời tiết không thuận lợi nên qua Tết Nguyên đán mới bắt đầu đưa ra ủ để gieo trỉa thì lạc đã đổi màu.
“Chúng tôi đang cho kiểm tra lại toàn bộ số giống được bán cho người dân, nếu lấy giống tại các cơ sở có đăng ký kinh doanh chúng tôi sẽ yêu cầu cơ sở đó hỗ trợ để giảm bớt gánh nặng cho bà con. Nếu lấy giống không rõ nguồn gốc xuất xứ tại quầy hàng tư thương hoặc những hộ bán rong dọc đường thì rất khó quản lý”, ông Phúc nói.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Trần Văn Trình - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Nghi Xuân cho biết, huyện đã nhận được báo cáo từ cơ sở về tình trạng lạc giống nảy mầm kém. Kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy Xuân Viên có 5 tấn, xã Xuân Mỹ có 7 tấn tỷ lệ nảy mầm chỉ đạt từ 40 – 60% với hàng trăm hộ dân bị ảnh hưởng.
“Giống lạc nảy mầm kém chủ yếu là giống lạc Trung Quốc mà các tư thương trên địa bàn trong và ngoài huyện cung ứng. Huyện đã yêu cầu các xã rà soát, thống kê để có phương án phối hợp với các cơ sở cung cấp giống hỗ trợ cho người dân. Phương án tối ưu là thu mua hoặc đổi lại số lạc giống kém chất lượng cho bà con. Đồng thời yêu cầu cấp cơ sở chỉ đạo, động viên nhân dân chủ động mua giống mới để khắc phục hậu quả”, ông Trình khẳng định.