Nông nghiệp trước tác động của nCoV: Chủ động ứng phó trong tình huống xấu nhất

Đoàn xe container chở thanh long, dưa hấu ùn ứ ở cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn).

Nông nghiệp là ngành tổn hại nặng nhất

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, bệnh viêm phổi cấp do biến chủng virus corona vô cùng nguy hiểm, đe dọa tính mạng người dân và nền kinh tế toàn cầu. Đặc biệt, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu nhiều hàng hóa nông sản của Việt Nam, do đó, những diễn biến của dịch viêm phổi cấp do virus corona sẽ có những tác động tiêu cực đến thương mại nông lâm thủy sản giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Việt Nam có thế mạnh về xuất khẩu nông lâm thủy sản, dịch nCoV đang khiến cho nhiều ngành thế mạnh gặp khó. Theo Bộ NNPTNT, trong và sau Tết Nguyên đán, thanh long, dưa hấu chiếm tỷ trọng lớn phục vụ thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, tính đến tối 2/2, có khoảng 175 xe thanh long loại 20 tấn/xe đang ùn ứ tại Lạng Sơn.

Tương tự, đối với các sản phẩm từ chăn nuôi, việc xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ gặp khó khăn khi thông thương nội địa và quốc tế của Trung Quốc bị đình trệ. Nhiều nhà nhập khẩu Trung Quốc cũng đã thông báo tới các DN xuất khẩu thủy sản Việt Nam tạm dừng giao hàng đến hết ngày 9/2 hoặc đến khi có thông tin bình thường hóa các hoạt động trở lại từ Chính phủ Trung Quốc. Bên cạnh đó, việc tạm dừng đường bay, khó khăn trong giao thông giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ gây cản trở hoạt động giao dịch, trao đổi, làm việc giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý hai bên trong lĩnh vực thương mại nông sản.

Nêu rõ những khó khăn do việc Trung Quốc đóng cửa giao thương, ông Nguyễn Hoài Nam- Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) cho hay, hiện một số DN cá tra, cá ngừ, tôm đang bị chậm hợp đồng do ngân hàng phía Trung Quốc chưa mở cửa. “Dự kiến 16/2 phía nước bạn mới có thể thanh toán các đơn hàng vận chuyển theo đường biển. Đây là điều chúng tôi lo ngại nhất”- ông Nam băn khoăn. Vấn đề thứ hai, theo ông Nam, một số hãng tàu biển lớn đã ngưng nhận hàng đi Trung Quốc. Bên cạnh đó, các khách hàng lớn về thủy sản như Nhật Bản đã đề nghị không đi qua ngả Trung Quốc... “Đáng chú ý, thông thường phía châu Âu, Hoa Kỳ có chương trình sẽ sang Việt Nam đánh giá, xem xét hàng hóa vào đầu năm. Song, đầu năm nay họ không sang nữa có thể do virus corona. Một số khách hàng đã chuyển sang giám sát từ xa. Chúng tôi tiên lượng rằng số lượng hợp đồng mới sẽ giảm trong thời gian tới”- ông Nam nói.

Nhận định về tình hình hiện nay, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường rằng, nông nghiệp chính là ngành tổn hại nặng nhất bởi dịch virus corona.

Chủ động đối phó trong tình huống xấu nhất

Trước những khó khăn do dịch nCoV gây ra đối với ngành nông nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, cần nhận dạng kỹ tác động của virus corona, nhất là thị trường Trung Quốc đối với nông nghiệp của Việt Nam, với tinh thần hết sức khẩn trương, quyết liệt nhưng vẫn phải bình tĩnh. “Chúng ta cần biến thách thức thành thời cơ, chẳng hạn một cái chợ cũ bị cháy thì cần xây mới chứ không phải ngồi đó mà khóc. Tuy nhiên, chúng ta không phải chờ rủi ro mới bàn cách, mà cần phải nghĩ xa hơn và quan trọng là nắm bắt xu hướng bên kia (Trung Quốc) để đối phó”- Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

Bộ NNPTNT cho rằng sau dịp nghỉ Tết Nguyên đán Canh Tý đến ngày 9/2, nếu dịch viêm phổi cấp nCoV không được kiểm soát hiệu quả, lây lan trên diện rộng, không loại trừ Chính phủ Trung Quốc sẽ tiếp tục hạn chế, thắt chặt đi lại, di chuyển của người dân giữa các địa phương của Trung Quốc.

Bên cạnh đó, kéo dài việc hạn chế hoạt động của các điểm giao dịch, chợ đầu mối, trung tâm phân phối hàng hóa nông sản tại nhiều địa phương của Trung Quốc nhằm tránh để tập trung đông người tạo điều kiện cho dịch bệnh lây lan; kéo dài việc đóng cửa giao dịch mua bán tại các cặp chợ thuộc địa bàn giáp biên.

Bộ NNPTNT cho biết sẽ triển khai thực hiện việc phòng, chống dịch dịch viêm phổi cấp, tiếp tục cập nhật, bám sát các chỉ đạo của Trung ương và Chính phủ để triển khai có hiệu quả công tác phòng chống dịch viêm phổi cấp. Đồng thời, Cục Bảo vệ thực vật, Cục Thú y phối hợp các lực lượng chức năng tại biên giới tăng cường công tác kiểm dịch động thực vật, phòng chống H5N1, cấm nhập khẩu động vật hoang dã vào Việt Nam…

Theo Bộ này, nếu dịch bùng phát nhiều tháng, Bộ sẽ phối hợp các hiệp hội ngành hàng, DN, đơn vị ngành Công thương các địa phương đẩy mạnh tổ chức xúc tiến thương mại, đưa hàng hóa nông sản vào tiêu thụ trong các hệ thống, chuỗi siêu thị lớn; ưu tiên thị trường nội địa; khuyến khích các DN đẩy mạnh nâng cao chất lượng bảo quản, chế biến nông sản. Ngoài ra, tập trung chỉ đạo phối hợp với các địa phương, nghiên cứu điều chỉnh một số đối tượng cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với nhu cầu của thị trường tiêu thụ và lợi thế so sánh của từng địa phương.

“Chúng tôi để nghị bà con thay đổi tiến độ sản xuất vì tình hình dịch bệnh còn diễn biến rất phức tạp, khó lường và có khả năng còn kéo dài. Bên cạnh đó, cần tổ chức kết nối chuỗi cung ứng với một số vựa trái cây lớn như Bình Thuận, Long An”- Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khuyến cáo.

Theo Bộ NNPTNT, nếu dịch bùng phát nhiều tháng, Bộ sẽ phối hợp các hiệp hội ngành hàng, DN, đơn vị ngành công thương các địa phương đẩy mạnh tổ chức xúc tiến thương mại, đưa hàng hóa nông sản vào tiêu thụ trong các hệ thống, chuỗi siêu thị lớn; ưu tiên thị trường nội địa; khuyến khích các DN đẩy mạnh nâng cao chất lượng bảo quản, chế biến nông sản; phối hợp với các địa phương nghiên cứu điều chỉnh một số đối tượng cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với nhu cầu của thị trường tiêu thụ và lợi thế so sánh của từng địa phương.