Các biến thể của virus SARS-CoV-2 như biến thể Anh và biến thể Ấn Độ không chỉ lây lan nhanh mà còn cực dễ lây truyền. Tuy nhiên, vaccine dự kiến phải đến hết năm nay mới đủ để tiêm phòng cho 70% dân số thì việc phòng chống để dịch không lây lan nhanh ra cộng đồng vẫn là yếu tố quan trọng nhất. PGS. TS Thầy thuốc nhân dân Nguyễn Xuân Triều, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Lao và Bệnh phổi Bệnh viện 103, Học viện Quân Y cho rằng, mỗi người dân cần thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch theo khuyến cáo.
PV:Thưa ông, các biến thể của virus SARS-CoV-2 giờ đã có thể lây qua con đường không khí. Hiện dịch cũng xuất hiện ở 38 địa phương. Theo đánh giá của ông dịch lần này sẽ diễn biến như thế nào?
PGS. TS Nguyễn Xuân Triều: Bản chất của virus vẫn lây qua không khí theo đường giọt bắn, tức là nước bọt bắn ra và virus bay lơ lửng trong không khí. Nếu tiếp xúc trực tiếp gần, hít phải virus lơ lửng trong không khí thì rất dễ bị bệnh. Còn nếu không virus rơi xuống đất và một thời gian sau sẽ bị tiêu diệt bởi tia cực tím của ánh nắng mặt trời.
Do đó bây giờ dứt khoát mọi người dân phải thực hiện nghiêm 5K: Khẩu trang-khử khuẩn-khoảng cách-không tập trung-khai báo y tế. Bởi virus tấn công vào đường hô hấp, hít thở là có thể có vài trăm con chui ngay vào trong phổi. Sau đó nó nhân lên theo cơ chế 1 nhân thành 2, 2 nhân thành 4. Trong khi đó, cơ thể của con người có đại thực bào có thể nuốt được virus nhưng chỉ 1 sinh ra 1 chứ không theo cơ chế nhân đôi như virus. Sau một thời gian khi virus nhân lên quá nhiều, cơ thể sẽ bị tổn thương, gây ra suy hô hấp và tử vong.
Theo tôi đợt dịch lần thứ 4 này sẽ kéo dài hơn những đợt dịch trước.
Nhiều giải pháp đã được đưa ra, nhưng trong bối cảnh hiện nay theo ông chúng ta cần thêm giải pháp nào để ngăn chặn dịch hiệu quả?
Theo tôi cần thực hiện nghiêm 5K theo khuyến cáo của Bộ Y tế, nhất là đeo khẩu trang tại nơi công cộng và chủ động nâng cao sức miễn dịch, đề kháng của mỗi người dân. Ví dụ uống nước ấm thường xuyên, bổ sung Vitamin C, uống nước chanh hàng ngày. Mỗi người cần có ý thức bảo vệ và nâng cao sức đề kháng của bản thân đó mới là điều quan trọng nhất.
Vaccine là yếu tố quan trọng để nâng sức miễn dịch cho mọi người. Nhưng vì đang thiếu cho nên vấn đề quan trọng nhất vẫn là mỗi người dân phải tự phòng chống. Bên cạnh đó cần tăng cường kiểm soát chặt chẽ tại các cửa khẩu, ngăn chặn không cho nhập cảnh trái phép vào trong nước.
Ông có đưa ra sáng kiến súc họng bằng nước muối và phèn chua để phòng ngừa Covid-19. Ông có thể nói rõ hơn về sáng kiến này?
Các tài liệu của Mỹ, Anh, Trung Quốc và Nga qua nghiên cứu đã khẳng định nước muối có giá trị để diệt các loại virus nên súc miệng bằng nước muối rất tốt. Còn phèn chua có tác dụng diệt nấm và virus. Người dân có thể ngâm khẩu trang vào dung dịch nước muối và phèn chua sau đó phơi khô để đeo. Khi hơi thở đi qua khẩu trang sẽ làm cho khẩu trang ẩm lên, lúc đó muối bắt đầu phát huy tác dụng thành màng lọc khít cản các hạt lơ lửng và tiêu diệt virus.
Khi súc họng cần thực hiện 3 âm là: âm “khừ” lúc đó nước sẽ phun lên mũi; âm “khà” nước sẽ rửa giữa họng; còn âm “ò” thì nước rơi xuống thanh âm. Như vậy sẽ rửa được phần trên toàn bộ hầu họng và ngăn cản được khá nhiều virus tấn công. Chẳng may có virus rơi xuống họng thì số lượng cũng rất ít. Lúc đó đại thực bào sẽ bảo vệ, “nuốt” và giết virus.
Như vậy có lẽ trong lúc này cần đẩy mạnh tuyên truyền để mỗi người dân tự giác và nâng cao sức đề kháng của mình, thưa ông?
Chúng ta phải nghĩ ra những phương pháp hữu hiệu đỡ tốn kém nhất. Trong bối cảnh này, tôi xin nhấn mạnh, cần thực hiện nghiêm 5 K và súc họng thường xuyên. Bên cạnh đó cần tuyên truyền cho người dân tự giác chấp hành và tạo thành thói quen “có điều kiện” như việc khi đi về nhà ngoài rửa tay, sát khuẩn tay thì cần súc họng bằng nước muối.
Ở đây tôi xin khuyến cáo rằng nếu nước muối đậm có thêm phèn chua thì rất tốt. Tôi đã nghiên cứu mấy chục năm nay thấy rằng phèn chua còn diệt được cả nấm, virus, cô lập lại làm cho màng tế bào bị săn teo đi. Bên cạnh đó, người dân cũng cần tăng sức miễn dịch của mình bằng việc bổ sung thêm Vitamin C, sau đó mới đến các Vitamin: D, A, E.
Trân trọng cảm ơn ông!