Ô nhiễm không khí: Đâu là nguyên nhân

Những bất cập trong hệ thống giao thông và quy hoạch đô thị khiến ô nhiễm không khí trầm trọng hơn.

Trước đó, trong nhiều ngày liên tiếp, mức độ ô nhiễm không khí tại Hà Nội đo được ở mức ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ của tất cả mọi người. Cá biệt, có những thời điểm CLKK được cảnh báo ở mức tím - ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ tất cả mọi người.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, ô nhiễm không khí đe dọa sức khỏe của người dân ở khắp mọi nơi trên thế giới. Ước tính khoảng 9/10 người dân phải hít thở không khí chứa hàm lượng các chất gây ô nhiễm cao. Ô nhiễm không khí cả ở bên ngoài và trong nhà gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong hàng năm trên toàn cầu; chỉ tính riêng khu vực Tây Thái Bình Dương, khoảng 2,2 triệu người tử vong mỗi năm. Ở Việt Nam, khoảng 60.000 người chết mỗi năm có liên quan đến ô nhiễm không khí.

GS Phạm Duy Hiển - Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Bộ KHCN) cho biết, nồng độ bụi mịn ở Hà Nội đang vượt quá nhiều lần chuẩn CLKK của nước ta. Nồng độ bụi ở Hà Nội gia tăng theo đà phát triển kinh tế và tốc độ tăng trưởng các phương tiện giao thông cơ giới hơn 15%/năm.

Theo các chuyên gia, các nguồn bụi mịn chính thường xuyên tác động đến CLKK tại các khu đô thị Hà Nội gồm bụi do giao thông, bụi đất lơ lửng, tro bay từ các bếp than tổ ong và đốt sinh khối, bụi có nguồn gốc từ chất thải... Bụi từ những vùng ô nhiễm ở các nước lân cận cũng lan đến Hà Nội theo các khối khí tác động đến thời tiết hằng ngày ở miền bắc.

Nhưng áp đảo vẫn là nguồn phát thải từ hơn 7 triệu phương tiện giao thông, đa phần là xe máy.

GS Phạm Duy Hiển cho rằng, những bất cập trong hệ thống giao thông và quy hoạch đô thị khiến ô nhiễm trầm trọng hơn. Xe máy chiếm 81% phương thức lưu thông so với 11% từ xe buýt, do đó lượng phát thải tính trên đầu người rất cao. Mặt đường chỉ chiếm 1,9% diện tích trong khu vực nội thành, vào loại thấp nhất thế giới. Mặt đường, vỉa hè không sạch, bụi đất do xe cộ tốc lên quá nhiều, chiếm đến gần 20% khối lượng bụi mịn.

Để góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, Sở TNMT Hà Nội khuyến cáo người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe trước tình trạng ô nhiễm không khí đồng thời nên tham gia các phương tiện công cộng như xe bus, xe điện, hạn chế sử dụng các phương tiện cá nhân...

Mặt khác, để chủ động bảo vệ sức khỏe của mình, người dân nên thường xuyên theo dõi và cập nhật tình hình CLKK tại các trang công bố CLKK của cơ quan nhà nước, để biết được mức độ ảnh hưởng và có các biện pháp bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Người dân có thể theo dõi Chỉ số CLKK AQI trong những ngày tiếp theo tại website “moitruongthudo.vn”.