Phát triển du lịch cộng đồng góp phần giảm nghèo bền vững ở vùng cao xứ Huế
Việc phát triển du lịch cộng đồng bên cạnh bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời giúp người dân tại khu vực vùng cao A Lưới (thành phố Huế) phát triển kinh tế, hướng đến mục tiêu góp phần vào công tác giảm nghèo bền vững.
Làng du lịch sinh thái cộng đồng A Nôr thuộc xã A Lưới 1 (thành phố Huế), là một điểm du lịch sinh thái nổi tiếng của địa phương. Với cảnh quan thiên nhiên và núi rừng hùng vĩ, hệ thống suối - thác trong mát, đặc biệt là bản sắc văn hóa của đồng bào Pa Cô, đã trở thành điểm đến hấp dẫn thu hút đông đảo du khách.

Hiện nay, tại Làng Du lịch sinh thái cộng đồng A Nôr đã có đến 10 cơ sở lưu trú theo kiểu homestay, đáp ứng nhu cầu lưu trú và trải nghiệm của du khách ở các lứa tuổi khác nhau. Điều ấn tượng ở A Nôr là các homestay kết hợp thêm những dịch vụ trải nghiệm văn hóa đặc trưng của đồng bào Pa Cô.
Theo UBND xã A Lưới 1, thời gian gần đây, địa phương tập trung khai thác các tiềm năng và lợi thế sẵn có để phát triển du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng. Các điểm suối - thác, cảnh quan tự nhiên và không gian văn hóa của đồng bào Pa Cô đang trở thành nền tảng quan trọng để hình thành các sản phẩm du lịch đặc trưng.
Cùng với phát triển du lịch, địa phương luôn chú trọng công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Nhiều lễ hội, nghề thủ công được duy trì, phục dựng và từng bước đưa vào hoạt động phục vụ du khách. Việc lồng ghép các yếu tố văn hóa bản địa trong sản phẩm du lịch, không chỉ góp phần giữ gìn di sản, mà còn tạo nên sức hấp dẫn riêng cho mô hình du lịch cộng đồng.
Theo UBND xã A Lưới 1, lượng khách đến với địa phương trung bình mỗi năm khoảng 10.000 - 15.000 lượt du khách. Du lịch đã tạo nguồn thu ổn định cho nhiều hộ dân, đóng góp tích cực cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế của xã.

Xã A Lưới 5 được thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 xã Hương Nguyên và Hồng Hạ (thuộc huyện A Lưới cũ). Đây là địa phương có nhiều dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó phần lớn là đồng bào Cơ Tu.
Những năm gần đây, hoạt động du lịch được địa phương quan tâm và đưa vào khai thác bài bản hơn. Trong đó, suối Pâr-Le, thác Pa Ring mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ và thơ mộng của núi rừng, cánh đồng lúa, nhà Gươl truyền thống, nhà sàn cổ… trở thành điểm đến không thể chối từ.
Đặc biệt, nét đẹp của những bản làng đồng bào Cơ Tu, từ kiến trúc, nghề truyền thống đến những điệu dân ca, dân vũ, dân nhạc và ẩm thực đặc trưng của người dân bản địa mang lại cho du khách những trải nghiệm, khám phá thú vị.
Theo UBND xã A Lưới 5, thời gian qua, địa phương tổ chức hoạt động du lịch cộng đồng, kết hợp du lịch sinh thái suối Pâr-Le, kết hợp du lịch trải nghiệm với phong tục “Nhà chòi sim” nằm dọc suối Pâr-Le.
Mục tiêu chính đón khách du lịch lưu trú và phục vụ ẩm thực truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây. Đặc biệt là bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá các dân tộc tại xã, bên cạnh đó tăng thu nhập cho bà con làm du lịch, góp phần nâng cao thu nhập.
Thời gian tới, địa phương này tiếp tục triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia liên quan về đầu tư phát triển du lịch cộng đồng. Bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hoá dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn. Đồng thời, phối hợp nhiều địa phương, đơn vị liên quan để liên kết vùng trong du lịch theo chuỗi.
Theo Sở Du lịch thành phố Huế, vừa qua, đơn vị đã phối hợp với 9 công ty lữ hành tổ chức khảo sát du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng trên địa bàn các xã từ A Lưới 1 đến A Lưới 5. Đoàn khảo sát đã đưa ra một số ý kiến đóng góp trực tiếp đến các hộ kinh doanh cũng như kiến nghị và đề xuất một số nội dung để có thể kết nối khai thác phát triển du lịch cộng đồng tại các địa phương vùng cao A Lưới theo hướng bền vững. Trong đó, đề xuất các xã vùng cao A Lưới cần có một đầu mối để tạo thuận lợi cho các công ty lữ hành trong việc thiết kế tour.
Đại diện Sở Du lịch thành phố Huế cho biết, đơn vị cũng sẽ phối hợp và hỗ trợ các xã quảng bá du lịch và quy hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2026-2030. Đồng thời, hỗ trợ đào tạo thuyết minh viên, tư vấn và xây dựng homestay đạt chuẩn, số hóa ẩm thực; hỗ trợ các xã liên kết phát triển sản phẩm; sản phẩm phải đặc trưng, tránh trùng lặp.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế chia sẻ, vùng cao A Lưới có tiềm năng lớn với khí hậu mát mẻ trong lành, có nhiều suối thác đẹp, văn hóa cộng đồng bản sắc và là vùng đất anh hùng trong thời kỳ cách mạng; bởi vậy phát triển du lịch là hướng đi tiềm năng góp phần phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương.