Phát triển nhân lực - điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế số

Tại hội thảo, các diễn giả đều thống nhất trong bối cảnh số hóa, xanh hóa và phát triển bền vững, người lao động phải được định vị là lực lượng trung tâm, từ vai trò thực thi sang vai trò kiến tạo giá trị và năng lực cạnh tranh.
PGS.TS Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội (ILSSA) nhấn mạnh, đã đến lúc phải thay đổi tư duy: “Nhân lực không còn là chi phí cần kiểm soát, mà là nguồn giá trị cần đầu tư".

"Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế số và tăng trưởng xanh, đầu tư vào nhân lực không thể là trách nhiệm riêng của doanh nghiệp hay tổ chức công đoàn. Chính phủ cần đóng vai trò “kiến trúc sư trưởng”, xây dựng nền tảng pháp lý, định hướng chiến lược và kết nối hệ sinh thái nhân lực quốc gia” - bà Lan Hương nói.

Ông Nguyễn Khánh Long - Phó Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Nội vụ) cũng khẳng định, nguồn nhân lực trở thành yếu tố nội sinh quan trọng nhất thúc đẩy tăng trưởng. Không có nguồn nhân lực chất lượng, mọi chính sách, công nghệ và vốn đều không thể phát huy hiệu quả tối đa.

Tuy nhiên, ông Long cũng cảnh báo khoảng cách đáng kể giữa chương trình đào tạo và nhu cầu thực tiễn, với khoảng 38 triệu lao động chưa qua đào tạo từ sơ cấp trở lên. Nguy cơ bị bỏ lại phía sau đặc biệt lớn với nhóm lao động phổ thông, tuổi trung niên và lao động nữ tại các khu công nghiệp nếu không kịp thời tái đào tạo.

Ông Lại Hoàng Dũng, Chủ tịch Công đoàn Công ty Samsung Electronics Việt Nam cho biết, doanh nghiệp coi đào tạo là nền tảng chiến lược gắn chặt với tiến trình đổi mới công nghệ để mỗi lao động đều bắt kịp nhịp thay đổi, không ai bị bỏ lại phía sau.

Kết luận hội thảo, bà Thái Thu Xương - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam khẳng định, đầu tư cho người lao động hôm nay là cách tiết kiệm lớn nhất cho tương lai. Chúng ta không thể nói đến tăng trưởng xanh hay chuyển đổi số nếu không đồng thời chuyển đổi cách nhìn nhận và đầu tư nguồn lực con người.

"Tổng LĐLĐ sẽ xem xét, cụ thể hóa tinh thần hội thảo thành các chương trình hành động, thúc đẩy đào tạo kỹ năng mới, kỹ năng số, kỹ năng xanh và mở rộng liên kết giữa Công đoàn, doanh nghiệp, cơ sở giáo dục nghề nghiệp" - bà Xương nhấn mạnh.

Cũng từ các nội dung thảo luận, hội thảo đã thống nhất khuyến nghị ba hướng hành động cấp thiết. Trong đó, ở tầm chính sách, cần sớm hoàn thiện Đề án Chiến lược phát triển nguồn nhân lực đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, trong đó gắn kết chặt chẽ phát triển nhân lực với chuyển đổi số và tăng trưởng xanh; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về nhân lực số và nhân lực xanh để phục vụ hoạch định chính sách.

Về phía doanh nghiệp cần xem việc đầu tư dài hạn và có hệ thống cho đào tạo nội bộ là chiến lược kinh doanh. Đầu tư hơn vào chất lượng đào tạo, gắn nâng cấp kỹ năng với lộ trình nghề nghiệp, tối ưu thời gian đào tạo phù hợp và tiến trình đổi mới công nghệ, giúp người lao động không bị tụt lại phía sau.