Philippines áp đặt thiết quân luật sau vụ phiến quân bắt con tin ở Marawi

Hình ảnh cho thấy phiến quân Maute trên đường phố Marawi. (Nguồn: Rappler).

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố áp đặt thiết quân luật trên đảo Midanao ở miền Nam nước này sau khi một cuộc đột kích của quân đội vào hang ổ của nhóm phiến quân Maute trong hôm 23-5 đã thất bại. Được biết đây là nhóm phiến quân đã gây ra nhiều vụ đụng độ và tình trạng hỗn loạn tại thành phố tập trung đông người Hồi giáo - Marawi.

Ông Duterte từ lâu đã cảnh báo sẽ áp đặt thiết quân luật để tiêu diệt nhóm Maute và cả phiến quân Abu Sayyaf, các tổ chức mà ông cho là đang cố gắng gây dựng sự hiện diện của IS tại Philippines. Ông nói rằng cần phải ngăn chặn các tổ chức này trước khi quá muộn.

Ông Duterte đã phải rút ngắn một chuyến thăm Nga và cảnh báo rằng sẽ đưa ra biện pháp phản ứng mạnh tay.

“Tôi đã được hỏi rằng sẽ đưa ra phản ứng thế nào đối với chủ nghĩa khủng bố, và tôi nói rằng tôi sẽ rất mạnh tay trong việc thực thi luật pháp” - Tổng thống Duterte nói sau khi trở về thủ đô Manila - “Tôi luôn nói rằng đừng buộc tôi phải làm vậy bởi nếu tôi tuyên bố thiết quân luật, tôi sẽ giải quyết mọi vấn đề ở Mindanao”.

Binh sỹ chính phủ và lực lượng nổi dậy đã thiết lập nhiều điểm chốt và chặn đường trên các tuyến đường ra khỏi Marawi, bên cạnh đó dòng người gồm đàn ông, phụ nữ và cả trẻ em vẫn tiếp tục tháo chạy khỏi thành phố này trong cả hai ngày vừa qua.

Phía quân đội Philippines hiện công bố rất ít chi tiết liên quan tới các vụ đụng độ với phiến quân hay con số thương vong. Họ cũng không thông tin cuộc đột kích vào hang ổ của những kẻ phiến quân Maute trong một tòa nhà trong hôm trước đó đã diễn ra như thế nào.

Chiến sự tiếp tục diễn biến căng thẳng trong hôm 24/5 khi quân đội Philippines cố gắng cô lập các tay súng đang chờ viện binh của chúng. Trước đó, có thông tin cho rằng 3 thành viên của lực lượng vũ trang Philippines đã thiệt mạng và 12 người khác bị thương trong các cuộc đọ súng.

Quân đội Philippines cho hay tình hình hiện nay đã nằm trong tầm kiểm soát, tuy nhiên nhiều thường dân tháo chạy khỏi thành phố Marawi lại nói rằng thành phố này đã nằm trong tay phiến quân - những kẻ cho phép thường dân được rời khỏi.

“Thành phố này vẫn đang nằm trong tầm kiểm soát của lực lượng phiến quân. Chúng tràn ngập các tuyến đường chính và các cây cầu dẫn tới Marawi” - Hãng tin Reuters dẫn lời Rabani Mautum, một sinh viên ở thị trấn Pantar, cách thành phố Marawi 16 km, cho hay.

“Tôi đang học ở trường thì nghe thấy tiếng súng. Khi chúng tôi chạy ra ngoài để xem điều gì xảy ra thì thấy vết máu trên tường nhà nhưng không thấy người nào bị thương hay bị chết gần đó” - Mautum cho hay.

Được biết, nhóm phiến quân này đã bắt giữ cha xứ Chito Suganob, một giáo sỹ nhà thờ công giáo ở thành phố Marawi, cùng một số con tin Công giáo khác, theo người đừng đầu giáo xứ địa phương.

“Chúng đã đe dọa sẽ giết hại các con tin nếu như lực lượng chính phủ không được lệnh rút lui” - Cha Socrates Villegas, người đứng đầu hội đồng giám mục Philippines, cho hay - “Chúng tôi mong muốn mỗi người dân Philippines cầu nguyện cho cha Chito và những con tin khác”.

Trong khi đó, giới phê bình cho rằng ông Duterte đã phản ứng thái quá khi tuyên bố áp đặt thiết quân luật trong vòng 2 tháng đối với đảo miền Nam Mindanao - có diện tích ngang với Hàn Quốc và là đảo lớn thứ hai ở Philippines. Hội Luật gia nhân dân nước này nói rằng quyết định trên là quá mạnh tay, và có thể gây ra tình trạng vi phạm nhân quyền.

Trước đó, vụ đột kích trong hôm 23/5 là nhằm mục tiêu bắt giữ Isnilon Hapilon, một thủ lĩnh của phiến quân Abu Sayyaf - tổ chức khét tiếng vì hành vi cướp bóc, bạo lực, bắt cóc để đòi tiền chuộc và chặt đầu các con tin phương Tây. Kẻ này cũng nằm trong danh sách truy nã của Mỹ.

Maute và Abu Sayyaf là 2 tổ chức từng tuyên bố trung thành với IS và đã chứng tỏ chúng là những nhóm phiến quân hết sức nguy hiểm.

Tổng thống Duterte từng liên tiếp cảnh báo rằng Mindanao, một khu vực bất ổn suốt nhiều thập kỷ qua do những kẻ nổi dậy ly khai, có nguy cơ bị “nhiễm độc” bởi những chiến binh IS đến từ Iraq và Syria. Người phát ngôn lực lượng vũ trang Philippines Edgard Arevalo đã kêu gọi người dân bình tĩnh và nói rằng rằng phiến quân Maute đã muốn chứng tỏ sức mạnh với IS.