Các nước thành viên Hội đồng Bảo an LHQ gồm Anh, Pháp và Mỹ đã đồng loạt chỉ trích Nga vì tình trạng bạo lực đẫm máu ở Syria, nói rằng các máy bay chiến đấu của Syria và Nga đã thực hiện các cuộc không kích dày đặc nhất từ trước đến nay ở thành phố Aleppo, gây nhiều thương vong.
Thành phố Aleppo bị tàn phá nặng nền bởi chiến sự kéo dài hơn 5 năm qua. Nguồn: Reuters.
Đại sứ Mỹ tại LHQ Samantha Power hôm 26/9 đã cáo buộc Nga có“hành động man rợ” trong một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an nhằm kêu gọi Moscow kiểm soát đồng minh của mình, Tổng thống Syria Bashar al-Assad và ngừng ngay các cuộc không kích dày đặc.
“Thay vì theo đuổi hòa bình, Nga và Assad lại tạo ra chiến tranh” - bà Power nói - “Điều mà Nga đang làm không phải là chống khủng bố. Đó là hành động man rợ”.
Theo tổ chức Quan sát nhân quyền Syria, có ít nhất 124 người, đa phần là thường dân, đã thiệt mạng trong đợt đánh bom xảy ra ở phía Đông thành phố Aleppo, sau khi quân đội chính phủ Syria tuyên bố nối lại chiến dịch.
“Các tội ác chiến tranh đang diễn ra ở Aleppo” - Đại sứ Pháp Francois Delattre, nói, kêu gọi có hành động để đảm bảo rằng các hành động diệt chủng sẽ bị trừng phạt.
Trong khi đó, đại sứ Anh nói rằng “một địa ngục mới” đang hình thành ở Syria bởi các loại bom công phá và vũ khí hiện đại được sự dụng trong các đợt không kích nhằm vào Aleppo.
Cả Anh, Pháp và Mỹ đều kêu gọi thực hiện các cuộc đàm phán khẩn cấp sau nhiều ngày nỗ lực ngoại giao nhằm cứu vãn một thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Mỹ đã hết hiệu lực từ hồi cuối tuần trước. Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã cảnh báo rằng xu hướng sử dụng các loại vũ khí hiện đại nhằm vào thường dân có thể làm nảy sinh các tội ác chiến tranh.
Ông Ban cũng kêu gọi các cường quốc thế giới “tích cực làm việc để chấm dứt cơn ác mộng” ở Syria vốn đã khiến trên 300.000 người chết và đẩy hàng triệu người đến chỗ mất nhà cửa. Trong một hành động phản ứng các cuộc tấn công ở Aleppo, Đại sứ các nước Mỹ, Pháp và Anh đã rời khỏi phòng họp Hội đồng Bảo an khi Đại sứ Syria bắt đầu bài phát biểu của mình.
Hòa bình ngoài tầm tay
Về phần mình, Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin thừa nhận rằng tình trạng bạo lực gia tăng căng thẳng trong mấy ngày qua đã khiến “phục hồi hòa bình trở thành một nhiệm vụ bất khả thi”.
Ông Churkin một lần nữa cáo nói rằng nỗ lực ngoại giao thất bại là do phía Mỹ, buộc tội Washington đã bất lực trong việc thuyết phục các phe nổi dậy ở Syria tuân thủ lệnh ngừng bắn và không thể phân biệt được các phe nổi dậy với các nhóm phiến quân như Al-Nusra. Ông cho rằng, thỏa thuận ngừng bắn dọn đường cho các vòng đàm phán hòa bình đã bị đổ bể do “sự hủy diệt mà phe nổi dậy mang lại”.
Tuy nhiên, ông Churkin nói rằng, việc vãn hồi lệnh ngừng bắn vẫn là một mục tiêu mà Moscow theo đuổi nế như nó là một phần của “nỗ lực chung” của tất cả các bên.
Trong ngày 26/9, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng lên tiếng về sự việc, nói rằng Mỹ và các đối tác phương Tây đang cố gắng kéo sự chú ý của thế giới khỏi các cuộc không kích mà họ thực hiện nhằm vào quân đội Syria bằng cách cáo buộc Nga tấn công đoàn xe viện trợ nhân đạo của LHQ bên ngoài Aleppo.
“Khi đoàn xe bị tấn công, chúng tôi đã yêu cầu điều tra về sự việc. Nhưng Ngoại trưởng Mỹ John Kerry lại tuyên bố rằng cuộc điều tra có thể diễn ra, nhưng họ đã biết ai tấn công đoàn xe, nói rằng đó chính là quân đội Syria và Nga, và rằng đó là lỗi của Nga trong mọi trường hợp” - ông Lavrov nói.
Theo AFP, nhiều người dân ở Aleppo cho hay nhiều quả bom chùm đã rơi xuống đầu họ trong đêm 24/9 vừa qua, nơi có khoảng 25.000 người dân đang sinh sống. Có ít nhất 19 trẻ em nằm trong số những người thiệt mạng sau vụ không kích và tấn công bằng tên lửa, đạn pháo.
Từng là thành phố đóng vai trò đầu tàu kinh tế của Syria, Aleppo đã bị hủy hoại bởi chiến tranh và bị chia rẽ nặng nề kể từ giữa năm 2012, do phần phía Tây dưới quyền kiểm soát của chính phủ và phía Đông bị kiểm soát bởi phe nổi dậy. Khu vực phía Đông của thành phố này đã trở thành điểm nóng chiến sự khi liên tiếp hứng chịu các đợt tấn công kể từ hồi giữa tháng 7 đến nay, gây nên tình trạng khan hiếm thực phẩm và nhiên liệu.