Tinh hoa Việt

Bây giờ hoa cúc vàng mê nắng chiều...

NHẬT ĐĂNG 05/03/2024 10:47

Đã 18 năm nhà thơ Đồng Đức Bốn đi xa (2/2006-2/2024) khi ở tuổi 58, nhưng thơ ông vẫn được nhắc tới, nhất là những vần thơ lục bát:

img-7347.jpg
Minh họa: Công Quốc Hà.

“Chăn trâu đốt lửa trên đồng/ Rạ rơm thì ít, gió đông thì nhiều/ Mải mê đuổi một con diều/ Củ khoai nướng để cả chiều thành tro”. Và: “Chợ buồn bán nhớ cho quên/ Bán mưa cho nắng, bán đêm cho ngày…”

Sinh thời, thi sĩ Phạm Tiến Duật nhận xét: “Cái tên người làm thơ thì củ mỉ cù mì thật thà một niềm tin sắp đặt mà thơ thì lãng đãng

anh-bo-sung-trang-19.jpg
Nhà thơ Đồng Đức Bốn. Ảnh tư liệu.

phiêu du. Ý tưởng thơ của Đồng Đức Bốn giống như tiếng chim kêu khuất sau đám sương mù một buổi sớm không rõ ngày nào tháng nào. Chỉ có một điều này là rõ rệt: Đó là một cây bút tài hoa, một cá tính mạnh mẽ. Cần ném thì ném, cần giữ thì giữ. Đau đáu theo đuổi cái đẹp và bên những câu chữ rạn vỡ vẫn ẩn chứa một dòng nhạc dân gian”.

Nhân Ngày thơ Việt Nam năm nay, cùng đọc lại thơ Đồng Đức Bốn để nhớ về một “thi sĩ đồng quê” ấn tượng.

Hội Lim

Tôi về đây với Hội Lim

Nghe câu xe chỉ luồn kim thuở nào.

Ai người đội nón quai thao

Ngực che thêm dải yếm đào làm duyên.

Ở đây trên bến dưới thuyền

Hoa thơm bướm lượn đến nghiêng mái chèo.

Người ơi để lá ngừng reo

Bướm bay lên núi xuống đèo ngẩn ngơ.

Người ơi em vẫn đợi chờ

Sông sâu đã nhện nhả tơ bắc cầu.

Nhớ một dòng sông

Tôi còn nhớ một dòng sông

Mẹ đi cắt cỏ mưa không kịp về.

Dấu chân còn ở trên đê

Bây giờ hoa cúc vàng mê nắng chiều.

Tôi còn nhớ một cánh diều

Mẹ đi cất vó lội xiêu gió đồng.

Bây giờ sắp về cõi không

Thương mẹ ở phía cơn dông một mình.

Thư mùa xuân

Có điều gì quan trọng lắm không em

Khi ngõ nhỏ đường đèn khuya đã tắt

Em mang nỗi buồn bỏ ngoài cửa sắt

Anh đem về làm thơ.

Có điều gì quan trọng lắm anh chờ

Em vẫn hát say sưa trước cuộc đời quá đẹp

Giữa nỗi buồn và ô cửa khép

Là nụ cười em có biết không.

Có điều gì xin em chớ làm giông

Có điều gì xin em đừng làm bão

Dù có phải đói cơm rách áo

Anh vẫn tin mọi sự tốt lành.

Nên chẳng có điều gì quan trọng lắm đâu em

Khi biết sống mộng mơ và tự tin mãnh liệt

Em vẫn bảo yêu anh đến tận cùng cái chết

Như mùa xuân về anh biết và tin.

Chợ buồn

Chợ buồn đem bán những vui

Đã mua được cái ngậm ngùi chưa em.

Chợ buồn bán nhớ cho quên

Bán mưa cho nắng, bán đêm cho ngày.

Chợ buồn bán tỉnh cho say

Bán thương suốt một đời này cho yêu.

Tôi giờ xa cách bao nhiêu

Đem thơ đổi lấy những chiều tương tư.

Cái đêm em ở với chồng

I

Cái đêm em ở với chồng

Ðể ai hóa đá bên sông đợi đò

Cái đêm hôm ấy gió mùa

Tơ nhện giăng đến cổng chùa thì tan.

II

Cái đêm lành lạnh gió mùa

Em trong chăn ấm có đùa với ai

Ngang trời tiếng vạc mảnh mai

Chém trăng đã đứt thành hai mảnh rồi

Mảnh nào em để cho tôi

Khi buồn chỉ đặt ngang môi làm kèn.

Đêm sông Cầu

I

Sao rơi cháy cả đôi bờ

Mà anh thì cứ bơ vơ giữa trời

Sông sâu nước cả em ơi

Từ trong câu hát ai người biết cho.

Rút trăng buộc lại con đò

Thu lời em hát chỉ cho riêng mình

II

Chưa về đò đã nhẹ sang

Anh nghe tiếng sóng biết bàn tay em

Bồi hồi những giọt mưa đêm

Sáng như nến thắp ở bên mái chèo

Một hôm bến bỗng vắng teo

Anh xa đò cũng xa theo mất rồi.

III

Anh xa để lạnh đôi bờ

Đò em cứ chảy lơ thơ giữa dòng

Đừng buông giọt mắt xuống sông

Anh về dẫu chỉ đò không cũng chìm.

NHẬT ĐĂNG