Quản lý biểu diễn: Trong tháng 7 liệu có thẻ hành nghề?

Cấp thẻ hành nghề người mẫu sẽ được thực hiện

Trám “kẽ hở” Nghị định 79

Theo lộ trình, kế hoạch triển khai xây dựng dự án Luật Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) sẽ được triển khai từ tháng 3-2015 đến tháng 5-2018 bước đầu nhằm rà soát, đánh giá các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành so với yêu cầu của thực tiễn và quy chiếu các văn bản pháp luật có liên quan để tìm ra những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của hạn chế, bất cập đó; tổ chức hội thảo tại khu vực phía Bắc và phía Nam nhằm đánh giá những mặt tích cực và hạn chế của văn bản quy phạm pháp luật đang có hiệu lực thi hành; dự báo xu thế phát triển của hoạt động nghệ thuật biểu diễn trong thời kỳ mới... trước khi đưa ra từng chương, điều cụ thể. Nếu thuận lợi có lẽ phải 5 năm nữa khung của bộ luật này mới được hình thành.

Ở thời điểm này, Bộ chủ quản nhấn mạnh việc tiếp tục sửa đổi Nghị định 79, tránh tình trạng khi ban hành Luật mà các điều không theo kịp đời sống. Ông Nguyễn Đăng Chương – Cục trưởng Cục NTBD thừa nhận, trong Thông tư và Nghị định còn nhiều điều chúng ta chưa đưa vào. Cũng cần nhìn thẳng vào thực tế là khả năng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật còn hạn chế. Hơn nữa, trong quá trình xây dựng văn bản, những người soạn thảo chưa dự báo được những diễn biến mới, các trào lưu nghệ thuật du nhập vào đời sống nên chỉ một thời gian là bắt buộc phải sửa đổi.

Cụ thể, còn không ít kẽ hở Nghị định 79: Một số điều, khoản thông tư chưa phù hợp thực tế như chưa có hướng dẫn thời hạn nhận hồ sơ các cuộc thi người đẹp, chưa có quy định chi tiết đối với việc xử lý người đẹp, người mẫu vi phạm quy định chung, vi phạm chuẩn mực đạo đức sau khi đạt danh hiệu và trách nhiệm của người được nhận giải thưởng, danh hiệu đối với xã hội… Trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, tại một số địa phương vẫn xảy ra tình trạng cấp giấy phép biểu diễn chỉ dựa trên hồ sơ, không thực hiện việc thẩm định trực tiếp nội dung chương trình nên để xảy ra nhiều sai phạm như quảng cáo một đằng biểu diễn một nẻo; sự phối hợp giữa Sở VHTT&DL chưa chặt chẽ trong quá trình cấp giấy phép, tiếp nhận hồ sơ tổ chức biểu diễn nghệ thuật nên nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng kẽ hở này để giả mạo giấy tờ…

Theo ông Phạm Xuân Phúc – Phó chánh Thanh tra Bộ VH-TT&DL, sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ nên quá trình cấp giấy phép và tiếp nhận hồ sơ tổ chức biểu diễn còn nhiều kẽ hở, tạo điều kiện để người khác trục lợi. Nghị định 79 hiện nay cho thấy sự bất cập là việc thành lập doanh nghiệp tổ chức biểu diễn quá dễ dàng, đồng thời việc quản lý nội dung các gameshow trên truyền hình còn chưa được đưa vào khung. Tại các khung xử phạt hành chính đối với những vi phạm hiện nay chưa đủ sức răn đe với hành vi vi phạm và thu nhập của cá nhân, tổ chức đó. Nhiều người cho rằng, đây là một nguyên nhân để nhiều trường hợp đã từng vi phạm lại tiếp tục “thách thức” luật pháp khi vi phạm ở các lần tiếp theo. Bên cạnh đó, giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật cấp cho các doanh nghiệp kèm theo nội dung chương trình có quá nhiều tiết mục và nghệ sĩ biểu diễn, nhưng lại không quy định cụ thể số tiết mục, số nghệ sĩ tham gia trong một đêm diễn. Tình trạng một số đoàn nghệ thuật đến các cơ quan, xí nghiệp, trường học thường xuyên nài ép, vận động mua vé xem biểu diễn gây bức xúc. Một số quán cà phê mời ca sỹ về hát dưới hình thức giao lưu với khán giả không bán vé nhưng thực chất phụ thu vào tiền nước của khách với giá cao và khi tổ chức thường không thông báo…

Bùng nhùng quản lý biểu diễn

Đặc biệt là vấn đề cấp thẻ hành nghề cho người mẫu ca sĩ theo dự kiến sẽ thực hiện từ tháng 7-2015. Cả nước có khoảng gần 2.000 doanh nghiệp có chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, có khoảng gần 10.000 nghệ sĩ, người mẫu, trong đó có khoảng 1/3 ngoài công lập. Con số nghệ sĩ đông đảo, sự bùng nổ tự phát của nhiều thành phần tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật dẫn đến tình trạng cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn toàn quốc không nắm được số lượng, nhân thân của các cá nhân tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang trên địa bàn được giao quản lý. Và tấm thẻ hành nghề được xem là giải pháp hiệu quả.

Trước đó, thời hạn cấp thẻ cũng đã bị lui lại nhiều lần. Gần đây nhất theo kế hoạch ngày 1-4-2014 việc cấp thẻ hành nghề cho ca sĩ, người mẫu lẽ ra đã phải hoàn tất. Trên thực tế cho đế nay, việc cấp thẻ hành nghề vẫn khá mông lung với nhiều tranh cãi xung quanh các vấn đề sẽ triển khai ra sao trong thực tế. Cụ thể, với việc cấp thẻ hành nghề người mẫu, hiện nay, ở nước ta chưa có trường đào tạo nghề người mẫu, việc đào tạo chủ yếu là theo cách nghề truyền nghề, chưa có giáo trình đào tạo chính thức, cơ sở đào tạo chủ yếu dựa theo một số giáo trình của nước ngoài và mạnh ai nấy dạy. Vậy khi thẩm định để cấp thẻ, sẽ theo tiêu chí nào? Ngay cơ quan xây dựng dự thảo đề án vẫn còn băn khoăn: Nên cấp phép thẻ có thời hạn 5 năm đối với những người được đào tạo chuyên nghiệp và 3 năm với những người còn lại, hay sẽ cấp thẻ một lần và có hiệu lực vĩnh viễn. Một vấn đề khác là trình tự thủ tục thu hồi giấy phép và việc cấp thẻ hành nghề cho trẻ em dưới 15 tuổi, thiếu nhi tham gia biểu diễn có cần thêm quy định về số giờ lao động tối thiểu mỗi ngày hoặc các quy định khác để tránh tình trạng vi phạm quy định pháp luật về lao động trẻ em hay không?...