Nhiều năm qua, người dân sinh sống ở gần hồ điều hòa Bàu Cả và hồ điều hoà Nghĩa Chánh, thuộc TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi bức xúc tình trạng ô nhiễm môi trường làm ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của nhiều người. Đáng nói là chưa có phương án xử lý hiệu quả.
Sáng 7/7, sau khi nhận được thông tin phản ánh của người dân về việc 2 hồ điều hòa trên bị ô nhiễm chúng tôi đã về đây để tìm hiểu sự việc. Tại đây, ông Lương Tấn Phát ở phường Lê Hồng Phong, TP Quảng Ngãi cho biết: “Tôi sinh sống gần hồ điều hòa Bàu Cả đã lâu năm, nhưng thời gian qua tình trạng nước hồ điều hòa ứ đọng nhiều loại rác thải, nước đục ngầu, bốc mùi hôi thối. Tôi lo sợ môi trường nước ở đây ô nhiễm dễ tạo môi trường thuận lợi cho ruồi, muỗi sinh trưởng phát triển gây lây lan bệnh tật. Lo thì lo đấy nhưng người dân chúng tôi biết làm thế nào được”.
Theo ông Phát, nguyên nhân thì có nhiều, trong đó hồ điều hòa Bàu Cả có diện tích khoảng 1 ha là nơi chứa nước thải sinh hoạt của TP Quảng Ngãi. Thế nhưng nhiều năm không được nạo vét, hồ bị bồi lấp, ảnh hưởng đến việc thoát nước của đô thị thành phố và dẫn đến ngập úng một số tuyến đường của thành phố vào mùa mưa bão. Lâu ngày không được xử lý càng trở nên ô nhiễm nặng nề.
“Nước thải sinh hoạt từ hồ điều hòa Bàu Cả và tuyến kênh dẫn nước thải từ hồ này có chiều dài khoảng 1km, trước khi xả thẳng ra sông Trà Khúc lại chạy dọc qua khu dân cư bốc mùi hôi, làm ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của bà con. Vì vậy, tôi mong sao các ngành chức năng quan tâm nạo vét, khơi thông dòng chảy, xử lý rác thải để nguồn nước ở hồ điều hòa đảm bảo không còn tình cảnh ứ đọng rác thải bốc mùi hôi thối. Đồng thời tạo cảnh quan môi trường trong sạch để người dân đi tập thể dục buổi sáng sớm và hít thở bầu không khí trong lành”, ông Huỳnh Văn Diệu nói.
Ông Phạm Viết Ất, Chủ tịch UBND phường Lê Hồng Phong cho biết, sau khi chính quyền địa phương nhận được các kiến nghị phản ánh của người dân về việc hồ điều hòa Bàu Cả ô nhiễm thì UBND phường Lê Hồng Phong đã báo cáo sự việc lên UBND TP Quảng Ngãi về thực trạng trên để tìm cách xử lý.
“Chúng tôi mong muốn các cấp lãnh đạo quan tâm và bố trí kinh phí nạo vét hồ điều hòa này để giảm lượng đất, cát bồi lắng, tăng dung tích khả năng chứa nước của hồ điều hòa, giải quyết vấn đề thoát nước của đô thị TP Quảng Ngãi để môi trường trong sạch”, ông Phạm Viết Ất thông tin.
Tương tự, hồ điều hòa Nghĩa Chánh, phường Nghĩa Chánh bị ô nhiễm cũng khiến người dân địa phương bức xúc. Hồ điều hòa này không được duy tu, sửa chữa và vệ sinh môi trường thường xuyên nên lượng rác thải ứ đọng, xác động vật, côn trùng chết trôi nổi bốc mùi hôi thối gây ra ô nhiễm môi trường xung quanh.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hồ điều hòa Nghĩa Chánh được thiết kế có cửa xả ra sông Trà Khúc qua cống Bàu He. Thế nhưng hướng thoát chính của hồ đã bị bồi lấp, không còn năng lực thoát nước. Hướng thoát của hồ điều hòa Nghĩa Chánh hiện đi qua cống nối vào hệ thống thoát nước Hào Thành và từ hệ thống này thoát ra sông Trà Khúc, năng lực tiêu thoát hạn chế.
Bà Trần Thị Nguyệt ở phường Nghĩa Chánh cho hay: Mỗi buổi sáng, chúng tôi thường đi tập thể dục quanh hồ điều hòa Nghĩa Chánh. Khi đi qua hồ thấy có mùi hôi rất khó chịu, còn dưới mặt nước hồ thì bèo, rêu cùng nhiều loại rác thải ứ đọng gây mất mỹ quan đô thị. Hồ ô nhiễm làm ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều hộ dân sinh sống ở đây. Thế nhưng không biết vì sao tình trạng này cứ kéo dài mà chẳng được giải quyết?
Ông Hồ Đinh Cung, Phó Chủ tịch UBND phường Nghĩa Chánh cho biết: “Bà con ở phường Nghĩa Chánh đã nhiều lần phản ánh về tình trạng ô nhiễm ở hồ điều hòa Nghĩa Chánh và họ cũng mong muốn các ngành chức năng phải có giải pháp khắc phục. Tuy nhiên sự việc này lại ngoài thẩm quyền của chính quyền địa phương, vì vậy mong lãnh đạo cấp trên quan tâm, sớm khắc phục tình trạng này để đảm bảo môi trường trong lành cho người dân ở đây”.
Ghi nhận thực tế của chúng tôi, tại hồ điều hòa Bàu Cả và hồ điều hoà Nghĩa Chánh tình trạng nguồn nước trong hồ và kênh dẫn nước ra vào hồ đục ngầu. Bên cạnh đó, nhiều loại rác thải, rêu bèo ứ đọng bốc mùi hôi thối làm ảnh hưởng đến môi trường xung quanh ở khu vực này.
Trước sự việc này, ông Bùi Đức Thuận, Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất TP Quảng Ngãi (BQL) cho biết, hồ điều hòa Bàu Cả và hồ điều hòa Nghĩa Chánh đều thuộc hạng mục của Dự án cải thiện môi trường miền Trung - Tiểu dự án Quảng Ngãi, được xây dựng hàng chục năm về trước. Các hồ có nhiệm vụ thoát nước mưa, điều hòa không khí cho thành phố, tuy nhiên lại chưa phát huy hết tác dụng và làm ô nhiễm môi trường. Trước phản ánh của người dân, đơn vị đã tiến hành khảo sát tình hình bồi lắng đất, cát ở khu vực 2 hồ điều hòa Bàu Cả và Nghĩa Chánh để có phương án xử lý.
“Việc người dân phản ánh về ô nhiễm môi trường ở 2 hồ điều hòa là có thật, tuy nhiên, trong điều kiện nguồn lực có hạn, chúng tôi đang trình xin thông qua phương án duy tu, nạo vét hồ điều hòa Nghĩa Chánh. Tại hồ này, tình trạng bồi lắng khá nghiêm trọng, khu vực đáy hồ bồi lắng lên đến hơn 1m, mặt hồ phủ kín bèo. Sau khi xử lý ở Nghĩa Chánh xong, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng phương án nạo vét, duy tu hồ điều hòa Bàu Cả”, ông Thuận chia sẻ.
Liên quan về vấn đề này, ông Trà Thanh Danh, Chủ tịch UBND TP Quảng Ngãi đã ký công văn số 2390/UBND - XD gửi BQL về chủ trương thực hiện nạo vét, xử lý mùi và cải tạo hồ điều hòa Nghĩa Chánh. Theo đó, hạng mục nạo vét hồ điều hoà Nghĩa Chánh sẽ cải tạo, nạo vét hồ điều hòa nhằm đạt sức chứa theo thiết kế với diện tích bề mặt 2,84 ha, độ sâu trung bình 5m; lượng bùn, lục bình và rác thải nạo vét được vận chuyển đến bãi rác Nghĩa Kỳ. Hạng mục cải tạo các hố ga và tuyến ống cung cấp vi sinh: Cải tạo hố ga và hệ thống cung cấp vi sinh, diệt tảo và khử mùi hôi hồ điều hòa Nghĩa Chánh. Tổng kinh phí thực hiện gần 15 tỷ đồng từ nguồn ngân sách TP Quảng Ngãi. Thời gian thực hiện trong năm 2023 - 2024.
“Mục tiêu nhằm đảm bảo sức chứa của hồ điều hòa theo đúng thiết kế, góp phần hạn chế ngập úng đô thị vào mùa mưa; ngăn chặn phát sinh mùi hôi thối ra môi trường xung quanh, đảm bảo mỹ quan đô thị và chất lượng nước trong lòng hồ, bảo vệ môi trường nguồn nước ao, hồ, kênh, rạch và tạo mỹ quan đô thị. Công trình này do BQL thực hiện”, trích công văn số 2390/UBND - XD.
Chủ tịch UBND TP Quảng Ngãi giao BQL phối hợp với các cơ quan chức năng để có phương án thực hiện hợp lý, tránh lãng phí nguồn kinh phí và không được thay đổi công năng, quy mô các hạng mục, vật kiến trúc hiện hữu trong phạm vi thực hiện công trình.
Trước tình này, ông Đặng Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, việc 2 hồ điều hòa Bàu Cả và hồ điều Nghĩa Chánh bị ô nhiễm đây là hệ lụy của việc đầu tư không đến nơi đến chốn của các cơ quan có thẩm quyền trong giai đoạn đó. Hiện nay, tỉnh đang làm dự án thoát nước thải cho TP Quảng Ngãi từ nguồn vốn ODA, trong đó có hồ điều hòa, khả năng 2025 sẽ thu xếp được.
“Riêng hồ điều hòa Bàu Cả, có 1 dự án được tỉnh cho chủ trương khai thác đổi đất, thực hiện đầu tư đường Nguyễn Bá Loan nối dài, qua đó ngầm hóa kênh đào để giảm ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên dự án này liên quan đến tài sản công, tôi đã cho rà soát toàn bộ các vướng mắc để tìm cách tháo gỡ”, ông Đặng Văn Minh thông tin.