Quảng Ninh có hơn 80% diện tích là đồi núi, nhiều khu vực dân cư ở vùng biên giới, hải đảo còn rất khó khăn về giao thông, hạ tầng dân sinh. Do đó, Quảng Ninh luôn chú trọng việc đảm bảo an ninh nguồn nước là một trong những yếu tố quan trọng nhằm góp phần an sinh xã hội và phát triển kinh tế.
Khơi nguồn nước sạch, mang vị ngọt đến hàng nghìn hộ dân
Nhiều năm qua, nước sạch là một trong những chủ đề luôn được Đảng bộ tỉnh quảng Ninh quan tâm chỉ đạo đảm bảo chính sách an sinh xã hội, đặc biệt trong điều kiện hơn 80% diện tích là đồi núi, nhiều khu vực dân cư ở vùng biên giới, hải đảo còn rất khó khăn về giao thông, hạ tầng.
Trước năm 2020, hơn 1.000 hộ dân ở phường Cộng Hòa (TX Quảng Yên) vẫn sống trong tình trạng "khát" nước sạch. Khi mùa hè tới, người dân luôn gặp nhiều khó khăn về nguồn nước sinh hoạt.
Ông Vũ Văn Ngân (trú tại khu Hợp Thành, phường Cộng Hòa, TX Quảng Yên) cho biết: “Trước đây sinh hoạt của gia đình là nguồn nước giếng khoan và nước mưa dự trữ. Tuy nhiên, vào mùa hè nước giếng, nước mưa bị cạn kiệt, không đủ phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất”.
Cùng tình cảnh trên, hàng nghìn hộ dân ở 2 xã Vĩnh Trung, Vĩnh Thực (TP Móng Cái) phải sống trong cảnh khó khăn vì thiếu nước sạch ảnh hưởng trực tiếp tới sinh hoạt và sản xuất kinh doanh. Nhiều hộ dân của 2 xã đã phải sử dụng nguồn nước từ các giếng đào, giếng khoan không đảm bảo vệ sinh do nhiễm phèn, nhiễm mặn.
Theo như người dân phản ánh, nước giếng ở đây phải lọc 2 đến 3 lần nhưng vẫn đục, vàng như màu nghệ, chỉ dùng để rửa, tắm giặt. Quần áo mới mua giặt qua vài nước là chuyển sang ố vàng ngay. Các vật dụng sinh hoạt như bình nóng lạnh, máy giặt cũng bám từng lớp phèn nên nhanh hư hỏng. Bên cạnh đó, mặc dù tốn kém nhưng vì lo cho sức khỏe nên phần lớn người dân ở đây đều bỏ tiền mua nước bình đóng sẵn để dùng trong ăn uống.
Để giải quyết vấn đề này, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh (là đơn vị cung cấp nước sạch lớn nhất tỉnh Quảng Ninh) đã đầu tư mới, nâng cấp, mở rộng nhiều công trình cấp nước sạch không chỉ ở vùng đô thị mà còn cả ở vùng nông thôn.
Cụ thể, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh đã đầu tư hơn 4,2 tỷ đồng lắp đặt hệ thống cấp nước để hoàn thành việc đưa nước sạch đến với tất cả các hộ dân phường Cộng Hòa (TX Quảng Yên) trước tháng 9/2021 với mục tiêu phát triển hơn 2.000 hộ dân được tiếp cận nước sạch, đặc biệt ưu tiên một số địa bàn vùng nông thôn.
Vĩnh Thực là một xã đảo, nhiều năm thiếu thốn nước sạch. Cuối năm 2020, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh chính thức được khởi công đầu tư trên 3,1 tỷ đồng triển khai các hạng mục bao gồm: tuyến ống truyền tải trục chính HDPE D160 dài gần 3.200 m và các tuyến ống phân phối dài gần 6.000 m. Không quản ngại khó khăn, đơn vị đã huy động tối đa nhân lực, vật lực, thi công 2 ca/ngày để sớm đưa được dòng nước sạch về với mọi người dân trên đảo trong dịp Tết Tân Sửu vừa qua. Vì vậy, các hộ gia đình ở xã đảo Vĩnh Thực sẽ không bao giờ quên hương vị và cảm giác của mùa xuân đầu tiên được đón dóng nước sạch về nhà trong niềm hạnh phúc, hân hoan.
Để nguồn nước sạch luôn dồi dào bền vững
Ngoài 2 dự án giải “cơn khát” nước sạch của các xã, phường kể trên, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh còn đầu tư nhiều công trình nước sạch giúp hàng nghìn hộ dân ở khu vực nông thôn được hưởng lợi, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Theo đó, giai đoạn 2021-2025, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh phấn đấu đưa nước sạch đến hơn 80.000 hộ dân, riêng năm 2021, phấn đấu có khoảng 12.000 hộ dân được tiếp cận với nguồn nước sạch thay thế nguồn nước giếng, nước mưa dùng trong sinh hoạt.
Theo thống kê, hiện nay, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh thực hiện nhiệm vụ sản xuất, cung cấp nước sạch ở 11/13 địa phương trong tỉnh (trừ huyện Bình Liêu và huyện Cô Tô) với gần 250.000 khách hàng. Đến thời điểm hiện tại, độ phủ mạng lưới cấp nước của Công ty đạt gần 84%, trong đó, riêng khu vực nông thôn đạt 49,3%. Với trách nhiệm to lớn trong việc đảm bảo nguồn nước sạch cho gần như toàn tỉnh, lãnh đạo Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh cũng có nhiều trăn trở về việc bảo vệ nguồn nước sạch.
“Trước những khó khăn, thách thức, nguy cơ thiếu hụt nguồn nước trên toàn tỉnh, nhất là tại các khu vực như TP Uông Bí, phía Tây TP Hạ Long và các huyện Vân Đồn, Hải Hà trong giai đoạn 2021-2030, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh cũng đã có các nghiên cứu cụ thể và đề xuất với tỉnh một số giải pháp như xây dựng các hồ chứa mới có dung tích lớn trong giai đoạn 2021-2030 như hồ 12 khe (TP Uông Bí); hồ Lưỡng Kì, hồ Cà, hồ Dân Chủ (phía Tây TP Hạ Long); hồ Khe Giữa (phía Đông TP Hạ Long); hồ Đồng Rộng (huyện Vân Đồn),… để tích trữ và cung cấp nguồn nước đảm bảo cho nhu cầu sử dụng sinh hoạt và sản xuất của các địa phương”, ông Hoàng Ngọc Hà, Tổng Giám đốc Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh chia sẻ.
Bên cạnh đó, công ty cũng có nhiều kiến nghị với các đơn vị bảo vệ rừng đầu nguồn, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng trong các lưu vực hồ chứa từ rừng sản xuất sang rừng phòng hộ để tạo các thảm thực vật, tăng khả năng giữ nước, kéo dài khả năng sinh thủy.
Song song với các biện pháp khai thác nước mặt tự nhiên công ty cũng đã có sự phối hợp với Tập đoàn Than – Khoáng sản nghiên cứu khai thác nguồn nước thải mỏ đã qua xử lý lên đến hàng trăm triệu m3/năm. Việc này giúp tận dụng được nguồn nước thô tự nhiên, đồng thời tăng cường đảm bảo an ninh nguồn nước.
Có thể khẳng định, an ninh nguồn nước của tỉnh Quảng Ninh sẽ phụ thuộc vào việc giải quyết một loạt những vấn đề về tình trạng căng thẳng về nước, suy giảm nhanh chất lượng nước và những rủi ro thiên tai liên quan đến nước. Do vậy trong thời gian tới, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp kịp thời tạo nguồn nước và lưu trữ nguồn nước hợp lý, sử dụng nước hiệu quả và tiết kiệm.