Thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường và đầu tư xây dựng của tỉnh Quảng Trị, Thanh tra Chính phủ (TTCP) phát hiện hàng loạt sai phạm tại địa phương này.
Theo Kết luận của TTCP, công tác quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, cho thuê và chuyển đổi mục đích sử dụng đất của tỉnh Quảng Trị chưa đúng với các quy định của pháp luật. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp được giao đất, thuê đất nhưng do thiếu năng lực, chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đất đai, dẫn đến chậm đưa vào sử dụng, gây lãng phí đất đai. Trong đó, một số doanh nghiệp được thuê đất tại các khu công nghiệp, khu kinh tế chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết được phê duyệt. Đáng chú ý, việc UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tại các khu công nghiệp Nam Đông Hà, Quán Ngang và Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo không đúng theo Nghị định của Chính phủ.
Theo TTCP, việc đầu tư cơ sở hạ tầng các khu dân cư để tổ chức bán đấu giá còn dàn trải, chưa nghiên cứu được nhu cầu thực tế của người dân, dẫn đến lãng phí khi không có người mua. Nhiều dự án được Nhà nước giao, cho thuê đất để thực hiện các dự án khai thác khoáng sản mặc dù được cấp phép khai thác nhưng lại không có hợp đồng cho thuê đất, chưa nộp tiền ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án theo quy định là vi phạm quy định của Luật Đất đai.
Đáng chú ý, trong việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật và dự án Khu đô thị Bắc Thành cổ do Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư được hưởng ưu đãi không đúng theo quy định. Bên cạnh đó, việc xác định và áp giá trị tiền sử dụng đất không đúng quy định của Luật Đất đai 2003, gây thất thoát ngân sách 14.115.418.000 đồng.
TTCP cũng nêu rõ, UBND tỉnh Quảng Trị chưa ban hành các văn bản quy định mức thu phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Việc đầu tư các công trình bảo vệ môi trường, quan trắc, kiện toàn bộ máy quản lý của UBND tỉnh và một số huyện chưa thực hiện tốt theo Nghị Quyết số 35/NĐ-CP ngày 18/3/2013 của Chính phủ và Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 2/8/2013 của Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Bảo vệ môi trường còn yếu, dẫn đến nhiều vi phạm tại nhiều dự án. Công tác cấp phép hoạt động tài nguyên chưa tốt, công tác thẩm định và phê duyệt đánh giá tác động môi trường chiếm tỷ lệ 20%, số dự án chưa lập kế hoạch bảo vệ môi trường chiếm 44,1%, số dự án chưa được xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường chiếm 53,9%.
Trong lĩnh vực quản lý đầu tư xây dựng, theo kết luận thanh tra, mặc dù có nhiều cố gắng trong hoạt động đầu tư nhưng kế hoạch đầu tư công trung hạn còn chậm triển khai, các dự án phê duyệt chủ trương đầu tư chưa đúng quy định của Luật Đầu tư công khi vẫn được phê duyệt mà lại không có văn bản thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Kết luận thanh tra cũng cho biết, việc chấp hành pháp luật về đấu thầu chưa nghiêm, hiệu quả còn hạn chế, các bên trong đấu thầu chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định, quá trình thực hiện còn xảy ra sai sót.
TTCP cũng cho rằng, việc nhiều dự án có sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng, gây thất thoát ngân sách Nhà nước là do công tác quản lý của chính quyền địa phương tỉnh Quảng Trị còn yếu kém.
Trên cơ sở kết luận thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2011 - 2016 và 2016 - 2021 có liên quan đến các sai phạm được nêu trong kết luận thanh tra. Đồng thời, TTCP kiến nghị giao Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thu hồi vào ngân sách Nhà nước số tiền 14.257.482.000 đồng từ Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn và thu phí bảo vệ môi trường của 29 chủ đầu tư các dự án khác; thu hồi số tiền 5,718 tỷ đồng đối với các đơn vị còn nợ tiền thuê và tiền sử dụng đất, thu hồi 1,586 tỷ đồng tiền ký quỹ phục hồi môi trường và 5,977 tỷ đồng tiền cấp quyền khai thác của Công ty Cổ phần Phát triển Khoáng sản 4.
Mặt khác, TTCP cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể tại các cơ quan, ban, ngành có liên quan trong việc cấp phép, ưu đãi và còn nhiều sai phạm trong việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.