Quốc hội bấm nút thông qua quyết định lịch sử: Cả nước còn 34 tỉnh, thành

34 đơn vị hành chính cấp tỉnh

Các cơ quan theo thẩm quyền khẩn trương thực hiện công tác chuẩn bị cần thiết bảo đảm để chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành phố hình thành sau sắp xếp quy định tại Điều 1 của Nghị quyết này chính thức hoạt động từ ngày 1/7/2025. Chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành phố trước sắp xếp tiếp tục hoạt động cho đến khi chính quyền địa phương ở tỉnh, thành phố hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động.

Nghị quyết quyết nghị kể từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố; 11 tỉnh, thành phố không thực hiện sắp xếp là các tỉnh: Cao Bằng, Điện Biên, Hà Tĩnh, Lai Châu, Lạng Sơn, Nghệ An, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Sơn La và TP Hà Nội, TP Huế.

Nghị quyết giao Chính phủ, HĐND, UBND tỉnh, thành phố quy định tại Điều 1 của Nghị quyết này và các cơ quan, tổ chức có liên quan có trách nhiệm tổ chức thi hành; sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương; hỗ trợ, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động, ảnh hưởng của việc thực hiện sắp xếp; bảo đảm an sinh xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trên địa bàn.

Chính phủ có trách nhiệm tổ chức việc xác định chính xác diện tích tự nhiên, phạm vi ranh giới trên bản đồ hành chính, trên thực địa. Trường hợp sau khi rà soát, đối chiếu trên thực địa mà số liệu về diện tích tự nhiên của đơn vị hành chính khác với số liệu ghi trong Nghị quyết thì Chính phủ tiến hành cập nhật, điều chỉnh và thực hiện công bố công khai các thông tin này bằng hình thức thích hợp mà không phải báo cáo lại Quốc hội.

Chính phủ, các bộ, ngành ở trung ương có trách nhiệm hướng dẫn, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương các cấp để thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, ĐBQH, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm giám sát việc thực hiện Nghị quyết này.

Sớm giải quyết chế độ chính sách đối với cán bộ, trụ sở dôi dư

Trước khi biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về việc sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh năm 2025, Quốc hội đã thảo luận về việc sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh năm 2025.

ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Bình Thuận) bày tỏ sự ủng hộ rất cao đối với đề án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh, đề án thể hiện quyết tâm đổi mới tư duy, tinh gọn bộ máy và kiến tạo không gian phát triển cho các địa phương và quốc gia trong thời kỳ mới.

Ông Thông kiến nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần sớm hoàn thiện thể chế pháp luật phù hợp với mô hình địa phương 2 cấp, có cơ chế tổ chức bộ máy đặc thù cho các tỉnh mới trong giai đoạn chuyển tiếp. Bên cạnh đó, sớm giải quyết chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nghỉ việc theo quy định, có chính sách đào tạo lại, hỗ trợ ổn định nơi làm việc và sinh hoạt cho cán bộ, công chức, người lao động phải di chuyển nơi làm việc đến trụ sở mới sau sáp nhập.

Ông Thông cũng kiến nghị, ưu tiên kết nối hạ tầng giao thông, đặc biệt đối với những địa phương sau sắp xếp. Tận dụng, bố trí lại tài sản công sử dụng một cách hiệu quả, tránh lãng phí và phát huy giá trị sử dụng tại các khu vực dôi dư sau sáp nhập.

ĐBQH Trần Hoàng Ngân (Đoàn TPHCM) cũng đề nghị đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương, theo phương châm: địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Phải ưu tiên nguồn lực cho các địa phương đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội một cách đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và hạ tầng số để phát huy được Chính phủ số trong quản lý, quản trị địa phương hiện nay.

Còn ĐBQH Nguyễn Thị Thu Hà (Đoàn Quảng Ninh) cho rằng, quá trình triển khai đối diện không ít khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải có sự chỉ đạo sát sao, phối hợp đồng bộ và có cơ chế, chính sách phù hợp, trước hết là vấn đề xử lý trụ sở hành chính dôi dư. Theo bà Hà, báo cáo của Chính phủ cho biết tổng số trụ sở công tại cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành phố thực hiện sau sắp xếp là 38.182 trụ sở, dự kiến còn 4.226 trụ sở dôi dư. Việc xử lý các trụ sở này cần sớm được quy định rõ ràng về thẩm quyền, phương án sử dụng lại, chuyển đổi công năng hoặc đấu giá, tránh gây lãng phí.

Bà Hà đề nghị, Chính phủ sớm ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn cụ thể về tổ chức bộ máy quản lý tài sản công, điều chuyển, bố trí nhân sự sử dụng, kế hoạch sắp xếp nhà ở công vụ. “Bên cạnh đó là thách thức trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Hiện nay tổng biên chế của 52 tỉnh, thành phố thuộc diện sắp xếp là 447.657 người, trong đó có 2.321 cán bộ, 79.118 công chức và 366.218 viên chức. Đây là lực lượng rất lớn, việc điều chuyển, phân công lại phải đảm bảo đúng quy định, phù hợp với tình hình, hợp lý, hợp tình, tạo sự đồng thuận, bảo đảm chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách” – bà Hà nói và đề nghị quan tâm đẩy nhanh tiến độ cải cách chính sách tiền lương sau sáp nhập. Khối lượng công việc tăng, phạm vi quản lý rộng lớn hơn, trách nhiệm lớn hơn đối với lực lượng cán bộ, công chức cấp xã, đội ngũ người hoạt động không chuyên trách cấp xã chịu tác động trực tiếp từ sau sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính rất cần có chính sách rõ ràng, ổn định và có lộ trình chuyển tiếp phù hợp, thể hiện sự quan tâm và nhân văn trong quá trình thực hiện cải cách.

Hướng tới tương lai tốt đẹp của đất nước

Phát biểu giải trình trước các ý kiến ĐBQH đặt ra, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh: Trong tiến trình đổi mới, cải cách và phát triển đất nước chúng ta có những dấu mốc mang ý nghĩa thể chế, có những quyết định không chỉ điều chỉnh và tái cấu trúc không gian hành chính lãnh thổ để thúc đẩy quản trị quốc gia, quản trị địa phương mà còn là một quyết định có ý nghĩa lịch sử với tầm vóc chiến lược đặc biệt lớn lao để thiết kế cho tương lai, kiến tạo mô hình không gian phát triển dài hạn cho đất nước.

“Việc Quốc hội xem xét, quyết định sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh, trong đó UBTVQH xem xét sắp xếp ĐVHC cấp xã. Quốc hội sẽ thông qua Nghị quyết sửa đổi một số vấn đề Hiến pháp cũng như Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) tại kỳ họp này là một quyết định có ý nghĩa lịch sử rất lớn, hội tụ sức mạnh cả về lịch sử hiện tại và hướng tới tương lai tốt đẹp của đất nước” – bà Trà nêu rõ.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Quốc hội sẽ thông qua dự thảo Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương vào ngày 16/6. Ngay sau khi biểu quyết, Nghị quyết và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sẽ có hiệu lực thi hành ngay và các cơ quan sẽ đồng loạt thực hiện vào ngày 1/7/2025. Ngay trong ngày 16/6, Chủ tịch Quốc hội sẽ thay mặt UBTVQH ký 34 nghị quyết về sắp xếp các ĐVHC cấp xã của 34 tỉnh, thành phố sau sáp nhập và cũng có hiệu lực ngay để công tác chuẩn bị, chính quyền cấp xã mới sẽ thực hiện hoạt động đồng bộ trong cả nước từ ngày 1/7/2025.

Ông Định thông tin, thời gian tới UBTVQH sẽ phân công các thành viên của UBTVQH theo dõi, giám sát, hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương để thực hiện tốt các nghị quyết của Quốc hội và UBTVQH.

Về vấn đề chuyển tiếp đồng bộ giấy tờ của nhân dân và doanh nghiệp, ông Nguyễn Khắc Định nói: “Tại Nghị quyết 76 của UBTVQH về sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh, cấp xã năm 2025 và Nghị quyết 190 của Quốc hội ban hành tại kỳ họp bất thường lần thứ 9 đã có quy định cụ thể. Người dân và doanh nghiệp yên tâm sử dụng các giấy tờ đã được cấp cho đến khi hết thời hạn ghi trong giấy tờ đó. Nếu có nguyện vọng cấp lại giấy tờ theo địa chỉ mới thì các cơ quan quản lý nhà nước sẽ hỗ trợ với thủ tục hành chính đơn giản, không thu phí”.

ĐBQH Nguyễn Thị Thu Hà (Đoàn Quảng Ninh):

“Hôm nay tâm trạng của tôi cũng như các ĐBQH được làm một việc rất thiêng liêng là bấm nút thông qua Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Nghị quyết mà tôi tin là nhiều đời sau vẫn ghi nhận việc làm của chúng ta ngày hôm nay”.

ĐBQH Tô Thị Bích Châu (Đoàn TPHCM):

Tôi cũng giống như các ĐBQH đă bấm nút thông qua Nghị quyết. Đã bấm nút thì phải cùng nhau giám sát để bộ máy phục vụ người dân tốt nhất, sát nhất. Bước vào kỷ nguyên mới phải bằng sự nỗ lực, kiến thức mới sánh vai với được các cường quốc năm châu. Muốn vậy cán bộ phải học tập rất nhiều để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, góp phần xây dựng đất nước để người dân tin lần này chúng ta làm là để phục vụ nhân dân tốt nhất.