Quy hoạch quốc gia - bước cụ thể hóa khát vọng
Kỳ họp thứ 10 đã khép lại nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Nhưng với việc chỉ trong một kỳ họp Quốc hội thông qua 51 luật, 39 nghị quyết, trong đó có 8 nghị quyết quy phạm pháp luật, chiếm gần 30% số văn bản được ban hành trong cả nhiệm kỳ cho thấy một nỗ lực lập pháp chưa từng có tiền lệ. Cũng cho thấy, không phải chỉ ở số lượng đồ sộ mà một tinh thần trách nhiệm trước khi chuyển giao sang nhiệm kỳ mới.
Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 81 về Quy hoạch tổng thể quốc gia, với tầm nhìn đến năm 2050, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, đã đánh dấu một bước chuyển lớn trong tư duy phát triển.
Lần đầu tiên, mục tiêu “quốc gia hùng cường, hưng thịnh, hạnh phúc” được ấn định rõ ràng trong một văn kiện pháp lý tầm quốc gia, khẳng định khát vọng vươn lên mạnh mẽ và minh định con đường phát triển dài hạn của Việt Nam trong bối cảnh thế giới đang thay đổi sâu sắc. Điều này không chỉ là sự thay đổi về mặt ngôn ngữ, mà là sự xác lập một lộ trình phát triển rõ ràng, minh bạch cho nhiều thập kỷ tới.
Mục tiêu chiến lược là đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao, với công nghiệp hiện đại vào năm 2045. Điều này đòi hỏi phải duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao và ổn định, hướng tới mức tăng trưởng trung bình 10% mỗi năm trong thập kỷ tới. Đây là một con số đầy khát vọng, chỉ có thể đạt được thông qua đổi mới mô hình tăng trưởng và nâng cao năng suất lao động.
Để hiện thực hóa khát vọng này, hệ thống pháp luật đã và đang được tái cấu trúc mạnh mẽ. Gần 90 văn bản pháp lý quan trọng được ban hành gần đây là bằng chứng cho tinh thần lập pháp dẫn dắt sự phát triển.
Các luật như Luật Trí tuệ nhân tạo, Luật Thương mại điện tử không chỉ là công cụ quản lý mà là cơ chế mở đường, tạo hành lang pháp lý an toàn và linh hoạt cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào kinh tế số toàn cầu. Việc sửa đổi các luật về Đầu tư, Đất đai nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, loại bỏ thủ tục rườm rà và các rào cản chi phí không chính thức, tạo sân chơi bình đẳng, minh bạch cho mọi thành phần kinh tế.
Khát vọng hùng cường được xây dựng trên bốn trụ cột then chốt, đòi hỏi sự chuyển đổi sâu sắc và toàn diện.
Thứ nhất là khu vực kinh tế tư nhân, một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Để khu vực tư nhân phát huy vai trò dẫn dắt, hệ thống quản lý nhà nước phải chuyển từ "quản lý" sang "kiến tạo phát triển". Điều này bao gồm việc bảo vệ quyền tài sản vững chắc, giảm thiểu sự can thiệp hành chính và tạo điều kiện để các doanh nghiệp Việt Nam đủ sức vươn tầm khu vực và thế giới.
Thứ hai là trụ cột công nghệ và đổi mới sáng tạo. Một quốc gia hùng cường không thể dựa vào lao động giá rẻ mà phải dựa trên tri thức và công nghệ. Khát vọng Việt Nam gắn liền với sự bùng nổ của công nghệ "make in Vietnam".
Việc phát triển các trung tâm công nghệ quốc gia, xây dựng hệ sinh thái thu hút nhà khoa học giỏi trong và ngoài nước, và tăng cường kết nối giữa đại học - doanh nghiệp – viện nghiên cứu là yêu cầu sống còn. Chính sách phải tạo ra các cơ chế đặc thù để trọng dụng nhân tài và chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu, phát triển.
Thứ ba là cải cách thể chế hiệu quả và liêm chính. Năng lực chuyển đổi của quốc gia phụ thuộc vào chất lượng thể chế. Mục tiêu là xây dựng một hệ thống quản trị nhà nước tinh gọn, hiệu quả và hướng đến phục vụ. Điều này đòi hỏi phải đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong quản lý hành chính, nâng cao tính minh bạch, và kiên quyết phòng chống tham nhũng, giữ vững sự liêm chính của bộ máy công quyền.
Thứ tư là nâng chất lượng giáo dục, nguồn nhân lực. Khát vọng Việt Nam không phải là câu chuyện GDP mà là nguồn lực. Mục tiêu có đội ngũ trí thức "đứng đầu khu vực, thuộc tốp đầu thế giới" đòi hỏi một cuộc cải cách giáo dục triệt để: xây dựng các đại học nghiên cứu tầm cỡ, tự chủ mạnh mẽ, và áp dụng chuẩn quốc tế để sản sinh ra nhân tài có khả năng cạnh tranh toàn cầu.
Khát vọng đã được định hình, chiến lược đã được vạch ra. Phần còn lại thuộc về việc thực hiện, biến khát vọng thành hành động cụ thể. Khát vọng hùng cường đang là khát vọng của cả dân tộc. Đòi hỏi sự đoàn kết, đồng lòng của toàn bộ hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân, cùng nhìn về một hướng. Chỉ có những cuộc cải cách mạnh mẽ, nhất quán và bền bỉ mới giúp Việt Nam vượt lên, hiện thực hóa giấc mơ hùng cường.