Nhằm đảm bảo quyền lợi người lao động (NLĐ), đảm bảo an sinh xã hội Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La đã có nhiều giải pháp nhằm quyết tâm giảm tỷ lệ chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp xuống mức thấp nhất.
Thống kê của BHXH tỉnh Sơn La cho biết, tính đến hết tháng 7/2023, tổng số tiền thu BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh Sơn La là 1.410 tỷ đồng, đạt 56% so với kế hoạch năm 2023; tổng số tiền chậm đóng là 43,6 tỷ đồng, tỷ lệ tổng nợ 1,74%.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp theo ông Thiều Quang Ngãi - Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La, do nhiều đơn vị, doanh nghiệp bị tác động nặng nề sau đại dịch Covid-19 nhưng vẫn chưa thể phục hồi sản xuất; kinh tế thế giới suy thoái tác động giá nguyên liệu đầu vào tăng; một số thị trường xuất khẩu trước đây dần bị thu hẹp khiến doanh nghiệp không huy động được nguồn tài chính dẫn đến chậm đóng BHXH, BHYT…
Tuy nhiên, tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp đã làm ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chế độ chính sách đối với người lao động, nhất là khi họ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động… không được thanh toán chế độ; một số lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ BHXH để giải quyết chế độ BHXH. Do đó, nhằm giảm thiểu tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN thời gian qua, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp như: Tham mưu với UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo các đơn vị thực hiện công tác thu, nộp đồng thời tăng cường tuyên truyền, vận động, đôn đốc thu hồi tiền chậm đóng; lập danh sách các doanh nghiệp chậm đóng theo từng nhóm, trên cơ sở đó áp dụng biện pháp đôn đốc, thu hồi tiền chậm đóng phù hợp.
Đối với đơn vị chậm đóng BHXH trên 3 tháng công khai thông tin đơn vị nợ trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức thanh tra đột xuất hoặc chuyển hồ sơ sang Công an tỉnh; đơn vị chậm đóng dưới 3 tháng giao cho các chuyên quản thu hàng tháng trực tiếp đến đơn vị đôn đốc nộp tiền, lập biên bản đối chiếu số thu, số nợ, thông báo dừng giá trị thẻ BHYT…
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị, doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật về đóng, chậm đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, đóng không đủ số người so với thực tế, ảnh hưởng quyền lợi của người lao động…
Theo thống kê trong 7 tháng đầu năm 2023, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 93 đơn vị, doanh nghiệp liên quan về thực hiện chế độ pháp luật BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, trong đó thanh tra chuyên ngành tại 74 đơn vị sử dụng lao động. Qua đó phát hiện 24 lượt lao động ở các đơn vị chưa đóng, đóng thiếu thời gian BHXH, bắt buộc truy thu số tiền 153 triệu đồng. Sau thanh tra, kiểm tra, các đơn vị đã chủ động khắc phục được 99 triệu đồng tiền chậm đóng; lập biên bản vi phạm hành chính với 01 đơn vị vi phạm pháp luật lao động, xử phạt với số tiền 33 triệu đồng.
Ngoài ra, Bảo hiểm xã hội tỉnh còn phối hợp với Sở, ngành thực hiện các cuộc thanh tra liên ngành tại các đơn vị có dấu hiệu vi phạm trong việc thực hiện chính sách pháp luật BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.
Hiện nay, Bảo hiểm xã hội tỉnh và công an tỉnh đã ký kết quy chế phối hợp trong công tác phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Do vậy, những đơn vị chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp của NLĐ, cơ quan BHXH sẽ lập danh sách gửi sang công an tỉnh để xử lý theo Bộ luật Hình sự.
Từ nay đến cuối năm 2023, Bảo hiểm xã hội tỉnh sẽ tập trung thu hồi tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, nhất là tại các đơn vị chậm đóng trên 3 tháng. Phấn đấu đạt kế hoạch thu và giảm tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh xuống mức thấp nhất theo chỉ tiêu Bảo hiểm xã hội Việt Nam giao, Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La Thiều Quang Ngãi cho biết.
“Tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp tại các đơn vị không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ mà còn sẽ tác động đến công tác an sinh xã hội tại địa phương. Nhằm tiếp tục tăng cường công tác thu, thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp tại các đơn vị, bên cạnh sự nỗ lực, quyết liệt của Bảo hiểm xã hội tỉnh, rất cần có sự vào cuộc mạnh mẽ, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương nhằm nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm chấp hành đóng BHXH, BHYT đúng quy định của các doanh nghiệp”, ông Thiều Quang Ngãi nhấn mạnh.