Gửi bình luận
Thứ Sáu, 11/4/2025
Khi đề án sáp nhập tỉnh, thành phố đang được xem xét, nhiều ý kiến từ các chuyên gia và nhà quản lý cho rằng đây không chỉ là cuộc “tái cấu trúc” địa giới hành chính, mà còn là cơ hội vàng để kiến tạo những không gian phát triển mới, đặc biệt là hướng biển.
Kiến tạo không gian cho chiến lược phát triển
Tại tọa đàm "Sắp xếp tỉnh thành để kiến tạo không gian cho chiến lược phát triển trăm năm" do báo Dân trí tổ chức ngày 10/4, các chuyên gia, nhà quản lý đã cùng thảo luận từ nhiều khía cạnh, góc độ khác nhau về chủ trương đột phá trong sắp xếp tỉnh thành để mở rộng không gian phát triển đối với từng địa phương, tạo ra động lực mới cho sự phát triển đất nước, sự ổn định lâu dài của bộ máy nhà nước.
Theo ông Phan Trung Tuấn - Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ), Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã cân nhắc rất kỹ và xác định đã đến thời điểm chín muồi cho sắp xếp các đơn vị hành chính.
"Chúng tôi đã có những bước chuẩn bị căn cơ, trong thời gian dài. Còn quá trình xây dựng đề án vừa qua, chúng tôi thực hiện vừa khẩn trương nhưng cũng rất cẩn trọng, cân nhắc. Các yếu tố để bảo đảm cho phương án sáp nhập sau này khả thi đã tính toán để bảo đảm thực hiện chiến lược đến cả trăm năm, thậm chí vài trăm năm" - ông Tuấn nhấn mạnh.
Theo ông Tuấn, Việt Nam là quốc gia biển với bờ biển dài, vùng biển rộng lớn. Chính vì vậy, chiến lược phát triển hướng biển là định hướng chiến lược được thể hiện nhất quán trong các chính sách phát triển quốc gia.
Vừa qua, việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng theo chủ trương hướng biển. Điều này thể hiện qua quy hoạch tuyến đường giao thông, đường sắt trọng điểm. Các tuyến đường này có sự kết nối với những khu vực, những nơi có biển.
"Yếu tố hướng biển vô cùng quan trọng. Trong đề án trình Trung ương lần này, chúng tôi đã đề xuất phương án sáp nhập theo hướng kết nối các tỉnh, thành phố chưa có biển với các địa phương ven biển nhằm tạo không gian phát triển cho địa phương" - ông Phan Trung Tuấn cho hay.
Từ góc độ địa phương, ông Phạm Văn Hiểu - Phó Bí thư thường trực Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân TP Cần Thơ cho biết, trong 50 năm qua, địa phương này đã trải qua nhiều lần sáp nhập, chia tách và hiện là trung tâm của Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
"Cần Thơ cũng có cảng biển là cảng Cái Cui, được xem là cảng lớn nhất ĐBSCL. Đây cũng được coi là cảng biển nhưng cách cửa biển Định An cả trăm cây số. Cửa biển lại bồi lắng hàng năm, tàu lớn ra vào rất khó. Mỗi năm nạo vét tốn kém cả trăm tỷ đồng. Tàu trọng tải lớn cũng khó vào Cần Thơ. Nếu như sáp nhập Cần Thơ với một tỉnh có biển thì sẽ là lợi thế rất lớn" - ông Phạm Văn Hiểu bày tỏ.
Phù hợp với bối cảnh phát triển tích hợp
Dưới góc nhìn quy hoạch, ông Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhận định rằng định hướng kết nối các tỉnh nội địa, đặc biệt là vùng cao như Tây Nguyên, với các địa phương ven biển là tư duy quy hoạch chiến lược, phù hợp với bối cảnh phát triển tích hợp hiện nay.
Theo ông, Tây Nguyên hiện gồm 5 tỉnh với tổng diện tích trên 50.000 km² và dân số khoảng 6 triệu người. Nhưng điều quan trọng hơn là giá trị chiến lược của vùng Tây Nguyên không chỉ nằm ở quy mô dân số hay diện tích, mà còn ở bản sắc văn hóa độc đáo, khí hậu đặc thù và nguồn tài nguyên phong phú....
Ông Trần Ngọc Chính cho hay, trong quá trình nghiên cứu, hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đã có những thời điểm các chuyên gia, nhà quản lý đề xuất việc chia tách Tây Nguyên thành hai vùng riêng biệt.
Một ví dụ tiêu biểu là việc xem xét đưa tỉnh Lâm Đồng về với vùng Đông Nam Bộ, bởi Lâm Đồng có nhiều mối liên hệ về kinh tế, văn hóa, giao thương và du lịch với các tỉnh khu vực này.
Trong khi đó, các tỉnh phía bắc Tây Nguyên lại có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ, thể hiện rõ qua các tuyến giao thông chiến lược như quốc lộ 19, 25, 24, hay qua các dòng sông như Sê San, sông Ba - những huyết mạch kết nối vùng cao nguyên với các cảng biển phía Đông.
Như vậy, mối liên kết giữa Tây Nguyên và các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ là hoàn toàn rõ ràng, không chỉ về mặt địa lý mà còn về kinh tế, giao thương và phát triển không gian vùng. Theo ông Chính, cần tăng cường liên kết giữa Tây Nguyên và Nam Trung Bộ để hình thành trục kết nối Đông - Tây, kết nối giữa miền biển và miền núi, giữa đồng bằng và cao nguyên. Đây là yếu tố có ý nghĩa chiến lược trong quy hoạch phát triển vùng, cần được quan tâm sâu sắc và triển khai bài bản.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Thân - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam chia sẻ: Xưa, dân cư sống ven biển nghèo hơn ở trong. Nhưng bây giờ lại khác, tình hình đã thể hiện chiều hướng ngược lại. Điểm quan trọng nữa là chi phí về logistic, chi phí về hành trình. “Tôi có một thời kỳ dạy đại học ở đây thì tôi rất hiểu. Nếu như có giao thoa giữa vùng biển, vùng Quy Nhơn, Tuy Hòa, giao thoa lên trên Tây Nguyên thì rất tuyệt vời” - ông Thân nói, và cho rằng, trong xu thế hội nhập, việc giao thoa văn hóa là tất yếu, bây giờ không thể giữ nguyên bản nữa. Thực tế đã có sự giao thoa giữa trong nước và quốc tế, rồi việc giao thoa giữa vùng Tây Nguyên và vùng ven biển rất quan trọng, vì xã hội đã rất phát triển.