Sau dịch Covid-19: Khó khăn mở rộng chính sách BHXH

Gia tăng số người đăng ký BHXH một lần

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020 mới đây, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2020, toàn ngành đã kịp thời tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội.

Trong đó, BHXH Việt Nam cũng đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Tính đến tháng 6/2020, toàn ngành đã giải quyết 60.523 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng (tăng 7,4% so với cùng kỳ năm 2019); 454.209 người hưởng trợ cấp 1 lần (tăng 9,2%); 4.589.884 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe (giảm 11,4%).

Phối hợp với ngành LĐTB&XH giải quyết cho 474.622 người hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp (tăng 11,5%). Thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT cho 77,657 triệu lượt người. Mặc dù vậy trong 6 tháng đầu năm, do những khó khăn chung của nền kinh tế đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

Đơn cử như nhiều đơn vị, doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất kinh doanh hoặc tạm ngừng hoạt động, khiến NLĐ không có việc làm phải nghỉ việc. Các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, thanh tra, kiểm tra phải hạn chế do thực hiện giãn cách xã hội. Đáng chú ý thu nhập của người dân giảm do dịch bệnh nên không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình...

“Theo thống kê của BHXH các địa phương, tính đến hết tháng 6, cả nước có khoảng 15,144 triệu người tham gia BHXH; 85,521 triệu người tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ 88,3% dân số). Có thể thấy, số người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT, BH thất nghiệp đều sụt giảm so với cuối năm 2019. Chỉ có số người tham gia BHXH tự nguyện tăng 96,8 nghìn người, nâng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện trong cả nước lên 670,8 nghìn người, đạt 55,9% kế hoạch”, Phó Tổng giám đốc Đào Việt Ánh cho biết.

Bên cạnh đó, tình trạng nợ đọng, chậm đóng BHXH, BHYT vẫn còn phổ biến; tỷ lệ nợ còn cao, trong đó nợ do ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng có xu hướng tăng. Tổng số tiền nợ BHXH phải tính lãi (từ 1 tháng trở lên) khoảng 21.231 tỷ đồng (bằng 5,3% số phải thu).

Trong khi đó, việc xử lý nợ đối với doanh nghiệp phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn… vẫn chưa có văn bản hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BH thất nghiệp vẫn còn xảy ra tại một số nơi, nhất là có xu hướng gia tăng do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19...

Tăng tốc phát triển mở rộng đối tượng

Từ những khó khăn, thách thức nêu trên, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020 được ngành BHXH Việt Nam đặt ra là tập trung tăng tốc trở lại công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT; trong đó, tăng cường phối hợp với các hệ thống đại lý tổ chức các hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp; tổ chức các lễ ra quân phát triển BHXH, BHYT; tập trung rà soát dữ liệu từ ngành thuế, phục vụ công tác thu, phát triển đối tượng... và tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức đoàn thể, xã hội, cơ quan thông tấn, báo chí đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, phù hợp với đặc điểm, tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, vùng miền; tập trung vào các nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

“Bằng mọi giải pháp, ngành BHXH phải đạt được tỷ lệ 90,7% dân số tham gia BHYT theo Quyết định số 1167/QĐ-TTg. Mặc dù việc phát triển BHXH bắt buộc sẽ gặp khó khăn hơn do tình trạng chung của nền kinh tế, tuy nhiên BHXH tự nguyện có sự gia tăng đáng kể đối tượng tham gia, nên sẽ là một nhiệm vụ trọng tâm trong nửa cuối năm 2020.

Do đó, BHXH các địa phương cần thường xuyên trao đổi với các ban chuyên môn, tháo gỡ nhanh các khó khăn, vướng mắc, sử dụng linh hoạt các giải pháp để cố gắng đạt kế hoạch của năm”, Phó Tổng giám đốc Đào Việt Ánh nhấn mạnh.

Để đạt được mục tiêu đề ra trong 6 tháng cuối năm, BHXH Việt Nam đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, triển khai hiệu quả hệ thống tương tác đa phương tiện giữa người dân và doanh nghiệp; mở rộng cung cấp các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4, tích hợp kết nối liên thông để cung cấp các dịnh vụ công thuộc thẩm quyền giải quyết của ngành trên Cổng Dịch vụ công quốc gia theo lộ trình; đẩy mạnh việc giao dịch điện tử; quản lý, sử dụng văn bản điện tử trong hệ thống cơ quan BHXH và trên trục liên thông của Chính phủ.