Dư luận đặt ra nhiều băn khoăn khi chưa có một tổ chức hay cá nhân nào phải chịu hình thức xử lý sau hơn hai năm Thanh tra Chính phủ (TTCP) có báo cáo kết luận (số 659/BC-TTCP) và thông báo của Văn phòng Chính phủ (số 370/TB-VPCP) chỉ đạo liên quan đến việc giải quyết dứt điểm các sai phạm tại Dự án Khu công nghệ cao (KCNC) TP HCM theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình…
Một góc Khu công nghệ cao TP HCM Ảnh: Hồng Phúc.
UBND TP HCM đã tổ chức họp báo chính thức công bố tiến độ và kết quả thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ tại dự án KCNC TP mới đây, nhưng chính ông Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP cũng thừa nhận thành phố chưa chỉ đạo xử lý cá nhân hay tổ chức nào liên quan đến sai phạm tại dự án này. Theo ông Hoan, có sai phạm ở dự án là rõ rồi, và trách nhiệm của UBND TP là phải xem xét nghiêm túc, tập thể, cá nhân nào có liên quan các thời kỳ. Việc này đang được UBND TP giao Sở Nội vụ thành phố làm, sau đó tham mưu để UBND TP HCM có ý kiến.
Trong khi đó, qua 3 lần tiếp công dân với Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, đại đa số các hộ dân muốn giải quyết nhanh vụ việc ở dự án KCNC TP, nhưng kéo dài lâu nay là do vấn đề pháp lý của các quyết định thu hồi đất. Theo chia sẻ của ông Phong thì UBND TP muốn các hộ dân còn lại chưa thống nhất với các chính sách của thành phố trong giải quyết tại KCNC có thể nhận nền tái định cư, thay vì nhận tiền. Bởi vì, từ kinh nghiệm ở Q.2, bà con ảnh hưởng bởi dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm được nhận một nền đất theo giá tái định cư, nhưng giá trị thực tế của nền đất này hiện rất cao, có lợi cho người dân.
Theo kết luận của TTCP và kết luận (số 10/KL-TCQLĐĐ) của Thanh tra Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) thì hai pháp nhân là Công ty TNHH TM DV Minh Tuấn cho Công ty CP Kiến Á tham gia ký hợp đồng với BQL của KCNC TP để đầu tư hạ tầng với tư cách chủ đầu tư, nhưng lại không đúng quy định. Trái lại, Kiến Á đã lợi dụng tư cách chủ đầu tư dự án, để thực hiện chuyển nhượng khu B của dự án KCNC (4,9ha) khi mà hai bên chưa ký hợp đồng chuyển nhượng nền đất. Đáng chú ý, Kiến Á còn có tình trạng chuyển nhượng nền nhà, thay đổi diện tích 1,8ha đất phân ra 166 lô (100 nền liên kế và 66 nền biệt thự). Kết luận của TTCP đã kết luận thương vụ giữa hai đối tác này, gây thất thoát cho ngân sách TP HCM khoảng 8 tỷ đồng.
Chưa dừng lại ở đó, kết luận của TTCP xác định Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng của Q.9 và BQL của KCNC TP đã rút vốn bồi thường của dự án này để tạm chi cho các chủ đầu tư, bao gồm Kiến Á, Công ty Quản lý và Phát triển đô thị Q.9,…để xây dựng dự án khu tái định cư, là hành vi sai quy định, thậm chí TTCP cho rằng có dấu hiệu của hình thức chiếm dụng vốn ngân sách Nhà nước. UBND TP HCM còn chấp nhận đề xuất của UBND Q.9 trong điều chuyển 5.668/7.383 căn hộ và nền đất thuộc các dự án tái định cư trên để bố trí tái định cư cho “các dự án trọng điểm khác”, cũng được TTCP kết luận là trái với Luật Đất đai 2003 và chỉ đạo của Thủ tướng.
Theo kiến nghị của TTCP, UBND TP HCM đáng ra phải có trách nhiệm khẩn trương thu hồi tiền sử dụng đất, chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, và chỉ đạo chấm dứt ngay việc chi tạm ứng từ nguồn kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng của từng dự án cho chủ đầu tư, thế nhưng hơn 2 năm sau kết luận thì việc giải quyết vẫn chậm chạp, dẫn đến tố cáo, khiếu nại kéo dài. Riêng Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích Q.9 được TTCP đề nghị thu hồi 81 tỷ đồng, là tiền đã tạm ứng vốn ngân sách từ năm 2005 nhưng đến nay cũng chưa hoàn trả lại ngân sách.
Trong khi chưa có trường hợp cán bộ, tổ chức được xử lý trách nhiệm hoặc sai phạm tại dự án KCNC TP thì việc ưu tiên trước mắt được các lãnh đạo TP HCM đồng thuận là vấn đề bồi thường cho người dân chịu ảnh hưởng bởi dự án.