Tại hội thảo “Quảng cáo trên địa bàn TPHCM thực trạng, giải pháp và kinh nghiệm quốc tế”, do Hội đồng nhân dân (HĐND) TPHCM tổ chức ngày 29/9, nhiều ý kiến cho rằng, cần siết quảng cáo ngoài trời không phép.
Quảng cáo tự phát gây thất thoát ngân sách
Nói về công tác quản lý quảng cáo ngoài trời, ông Nguyễn Minh Nhựt - Phó Trưởng ban Văn hóa xã hội, HĐND thành phố cho biết, tính đến tháng 3/2023, tổng số biển hiệu, bảng quảng cáo trên địa bàn thành phố là 300.044. Mặc dù số lượng bảng hiệu quảng cáo rất lớn, song lượng lớn quảng cáo ngoài trời lại vi phạm quy định. Cụ thể, số biển hiệu, bảng quảng cáo được chính quyền địa phương kiểm tra, khảo sát là 47,8%, chiếm gần 1/2 tổng số, trong số đó có 17% vi phạm các quy định với tổng số tiền xử phạt hơn 24,3 tỷ đồng. Theo ông Nhựt, kiểm tra gần 50% nhưng có đến 17% vi phạm, như vậy có thể ước đạt số biển hiệu, bảng quảng cáo vi phạm trên địa bàn thành phố vào khoảng 34% (chiếm 1/3) tổng số biển hiệu hiện nay.
Chỉ ra những tồn tại của quảng cáo ngoài trời trên địa bàn thành phố, ông Trần Thanh Vương - Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM cho biết, từ năm 2013 đến tháng 8/2021 toàn thành phố kiểm tra và lập 89.134 lượt kiểm tra, phát hiện 31.536 biển hiệu, bảng quảng cáo sai quy định, xử phạt vi phạm hành chính lên đến trên 35,3 tỉ đồng.
Ông Vương nhận định, số liệu trên cho thấy, công tác thanh kiểm tra quảng cáo ngoài trời được thực hiện thường xuyên, liên tục với cường suất dày, số tiền xử phạt cao. Thế nhưng, các hành vi xử phạt chủ yếu là xây dựng bảng quảng cáo không có giấy phép, không thông báo nội dung quảng cáo đến cơ quan có thẩm quyền, sửa đổi nội dung quảng cáo, quảng cáo vượt diện tích, không tháo dỡ sau khi quảng cáo hết thời hạn.
Theo đánh giá của HĐND TPHCM, hệ thống bảng, biển quảng cáo ngoài trời mang tính tự phát, chưa đồng bộ, gây nhếch nhác, mất mỹ quan đô thị; công tác quy hoạch quảng cáo ngoài trời trên địa bàn thành phố chưa được thực hiện, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp trong việc tổ chức các hoạt động quảng cáo ngoài trời. Mặc dù Luật Quảng cáo (2012) đã có quy định cụ thể về việc quy hoạch quảng cáo ngoài trời, nhưng đến nay thành phố vẫn chưa thể triển khai thực hiện. Chưa xây dựng được nét đặc trưng trong văn hoá quảng cáo trên địa bàn thành phố, nhằm tạo điểm nhấn và thu hút du lịch….
Trong những năm qua, lĩnh vực quảng cáo nói chung và quảng cáo ngoài trời nói riêng đã có những đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế của thành phố. Theo số liệu của Cục Thống kê TPHCM, mỗi năm ngành quảng cáo giải quyết việc làm cho hơn 4.000 lao động. Tính đến năm 2020 thành phố có hơn 6.084 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực quảng cáo với hơn 54.000 lao động đóng góp khoảng 1,8% GRDP của thành phố. Dự kiến, thành phố đặt mục tiêu năm 2025 đóng góp 2,6% GRDP cho thành phố, khoảng 32.000 tỷ đồng.
Phải là ngành công nghiệp của thành phố
Nhiều ý kiến cho rằng, tiềm lực quảng cáo tại TPHCM là rất lớn cần đòn bẩy cho ngành này phát triển. Theo thống kê của Sở Giao thông - Vận tải TPHCM, đến cuối năm 2022, tổng chiều dài các tuyến đường trên địa bàn TPHCM là 4.734km, đường sông là 952km,... Hiện TPHCM đang quản lý 8,7 triệu xe với hơn 850 ngàn ô tô và gần 7,8 triệu xe hai bánh. Đây là cơ sở để hoạt động quảng cáo ngoài trời tại TPHCM ngày càng phát triển.
Để quảng cáo ngoài trời của thành phố phát triển lành mạnh, ông Nguyễn Quý Cáp – nguyên Chủ tịch Hội Quảng cáo TPHCM cho rằng, cần thiết phải có tiêu chí về quảng cáo của thành phố, dựa trên tiêu chí đó để cấp phép và hậu kiểm nhiều hơn trong quản lý. Ngoài ra, nhằm hiệu quả trong quản lý cần giao trách nhiệm cho một ngành chứ không nên giao cho nhiều ngành như hiện nay.
Đề cập đến quảng cáo trên địa bàn thành phố, ông Dương Anh Đức - Phó Chủ tịch UBND TPHCM trăn trở, tiềm lực về ngành quảng cáo rất lớn nhưng thành phố cảm thấy có trách nhiệm khi không tạo điều kiện đủ tốt để doanh nghiệp quảng cáo phát huy tối đa năng lực của mình.
Theo báo cáo của HĐND, hơn 21% số người không hài lòng với quảng cáo ngoài trời hiện nay, nguyên nhân chủ yếu là do lỗi của thành phố, lỗi của các quy định hiện hành. “Giá trị của quảng cáo là một trong những thước đo chính xác về “sức khỏe kinh tế”. Các doanh nghiệp đầu tư nhiều cho quảng cáo thể hiện tín hiệu quảng cáo tốt, kinh tế tốt. Bản thân quảng cáo giúp ngược lại các ngành kinh tế phát triển vì là cầu nối các sản phẩm đến người dân. Nhưng quảng cáo phải có trách nhiệm, nghiêm túc nếu không dễ làm méo mó thị trường” - ông Đức nhấn mạnh.
Lãnh đạo UBND TPHCM băn khoăn, thực tế khá nhiều doanh nghiệp đang tìm mọi cách lách thời gian, nội dung hay tìm cách này cách khác để đạt mục đích, không giữ lời hứa với thành phố. TPHCM luôn tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp quảng cáo nhưng với điều kiện làm đúng quy định pháp luật.
Còn theo bà Nguyễn Thị Lệ - Chủ tịch HĐND TPHCM, quảng cáo còn không ít bấp cập như công tác quy hoạch chưa có, xử lý vi phạm còn lỏng lẻo nên nguồn thu ngân sách bị thất thoát. “Ai cũng mong muốn quảng cáo đi vào nề nếp, vì vậy thành phố cần sớm ban hành quy chế phối hợp trong quản lý cấp phép và xử lý sai phạm. Xử lý nghiêm cạnh tranh quảng cáo không lành mạnh. Định hướng hình thành không gian quảng cáo sáng tạo.... Hiện nay còn vướng mắc liên quan đến thể chế, chính sách pháp luật, nhiều quy định còn chồng chéo. Vì vậy, nhằm nâng cao hiệu lực của Nhà nước với quảng cáo cần có giải pháp cụ thể để ngành này trở thành ngành công nghiệp của thành phố”, bà Lệ nói.