Ngày 14/4/1912, sau khi con tàu đâm phải tảng băng trôi ban nhạc trên tàu Titanic vẫn tiếp tục chơi nhạc nhằm trấn an hành khách trong quá trình sơ tán. Họ vẫn chơi nhạc cho đến khi con tàu chìm xuống Bắc Đại Tây Dương.
Sau này, trang allthatsinteresting.com, mô tả, giữa hỗn loạn và bi kịch khi Titanic chìm vào ngày 15/4/1912, nhiều người sống sót vẫn nhớ lại rằng ban nhạc trên con tàu khổng lồ và sang trọng xấu số vẫn đã tiếp tục chơi nhạc khi nó đã nghiêng sang một bên và tàu chìm dần.
Hiểu theo cách nào đó thì cả 8 người họ đều là những người phi thường. Một số nhân chứng sau này kể lại rằng bài nhạc cuối cùng họ chơi là “Nearer, My God, to Thee” (tạm dịch: Lạy Chúa, xin cho con gần Ngài hơn), trong khi người khác cho rằng đó là bản “Autumn” (Mùa thu). Dù là bản nhạc nào, thì ban nhạc cũng đã mang đến niềm an ủi cho hành khách và thủy thủ đoàn trên tàu Titanic.
Cho đến nay, ban nhạc Titanic vẫn là biểu tượng của lòng dũng cảm, sự tận tụy vô vị lợi và phẩm cách khi đối diện với thảm họa hàng hải kinh hoàng bậc nhất thế giới.
Ngày 10/4/1912, nhóm 8nhạc công được Công ty C.W & F.N Black tại Liverpool thuê biểu diễn đã lên tàu RMS Titanic tại Southampton (Anh). Cũng như mọi người lúc ấy, họ đã bị thu hút bởi kích thước và sự xa hoa của con tàu trong chuyến đi đầu tiên tới New York (Mỹ).
Các nhạc công gồm có: Wallace Hartley (violin), 33 tuổi, sống ở Lancashire (Anh), là trưởng ban nhạc. Một tuần trước chuyến đi, anh ở bên vị hôn thê tại Yorkshire và tin rằng công việc này sẽ là chuyến lưu diễn đặc biệt nhất đời mình.
Lần lượt những thành viên khác của ban nhạc là Brailey, 24 tuổi, sống ở Walthamstow (Anh), anh cũng có vị hôn thê Mary Costin đang mang thai. Clarke, 28 tuổi, sống ở Manchester (Anh), người từng là nhân viên bảo hiểm trước khi theo đuổi âm nhạc và từng anh biểu diễn cùng Dàn nhạc Giao hưởng Liverpool danh tiếng. Bricoux, 20 tuổi, thành viên trẻ nhất, sinh tại Cosne-Cours-sur-Loire (Pháp), từng biểu diễn trên một con tàu tàu có tên RMS Carpathia. Krins, 23 tuổi, đến từ Spa (Bỉ), theo học Nhạc viện Hoàng gia Liège từ năm 13 tuổi. Taylor, 40 tuổi, thành viên lớn tuổi nhất, sinh ra ở London, từng là nhân viên văn phòng trước khi chuyển sang chơi cello. Woodward, 32 tuổi, đến từ Stafford-shire (Anh), người đã biểu diễn tại Dàn nhạc thành phố Eastbourne và với Titanic là chuyến đi biển cuối cùng của anh trước khi về an cư tại Anh.
Ban nhạc 8 người lên tàu Titanic tại Southampton vào ngày 10/4/1912, cùng sử dụng vé số 250654. Ngày biểu diễn đầu tiên là 11/4/1912, khi tàu cập cảng Queenstown (Ireland) để đón thêm hành khách. Trước buổi biểu diễn lúc 10 giờ sáng, Hartley đã viết thư về cho cha mẹ: “… Ban nhạc rất tuyệt và các anh em rất dễ chịu. Con có lẽ sẽ về nhà vào sáng chủ nhật. Yêu bố mẹ. Con Wallace”.
Con với trưởng nhóm Hartley, anh đã phải huy động một số thành viên trong ban nhạc lập danh nhạc gồm 352 bài để khách có thể lựa chọn.
Tuy nhiên, mọi sự đã thay đổi: Vào 23 giờ 40 phút đêm 14/4, Titanic đâm vào tảng băng trôi cho dù Thuyền trưởng Edward Smith vẫn duy trì tốc độ cao dù có cảnh báo về băng và con tàu bắt đầu chìm. Tàu chỉ có đủ thuyền cứu sinh cho khoảng một nửa số hành khách và thủy thủ đoàn. Dù phụ nữ và trẻ em được ưu tiên, nhưng rõ ràng không phải ai cũng sống sót. Trong bi kịch ấy, ban nhạc Titanic đã đưa ra quyết định: tiếp tục chơi nhạc. Trong sự hỗn loạn tột cùng nhiều người sống sót kể rằng họ nghe thấy tiếng nhạc vang lên. Archibald Gracie, một người sống sót, viết: “Ban nhạc vẫn chơi khi các xuồng cứu sinh được hạ xuống. Ngay cả khi con tàu đang chìm dần, họ vẫn chơi nhạc”.
Một người sống sót khác, ông Garcie, kể lại: những âm điệu thanh bình hoà cùng tiếng kêu thảm thiết của người sắp chết, tạo nên bản giao hưởng bi ai.
Cuối cùng, 706 người sống sót, 1.517 người thiệt mạng.
Sau thảm kịch, thi thể của Hartley, Clarke và Hume được tàu CS Mackay-Bennett vớt lên. 5 người còn lại mãi mãi mất tích trên biển. Con tàu CS Mackay-Bennett cũng thu được đồng hồ vàng, sổ tay, ví và nhẫn vàng khắc chữ “J.F.P.C.” của Clarke; violin vẫn đeo trên thi thể Hartley; hộp đựng thuốc, đồng hồ và con dao có tay cầm đính ngọc trai của Hume.
Hartley là người duy nhất trong ban nhạc được đưa về quê hương mai táng tại Lancashire, trong một đám tang được công chúng chú ý rộng rãi. Hume và Clarke được an táng tại nghĩa trang Fairview ở Halifax (Nova Scotia thuộc Canada) - nơi yên nghỉ của nhiều nạn nhân Titanic.
Đã có một số tượng đài ghi nhớ họ đã được dựng lên ở Southampton, Nova Scotia và Australia và lòng dũng cảm của họ cũng được thể hiện qua những cảnh phim nổi tiếng trong Titanic (1997) của đạo diễn James Cameron. Và rồi, người ta sẽ nhớ mãi câu nói của trưởng nhóm Hartley trước thảm họa: “Tôi luôn cảm thấy rằng, khi con người bất ngờ đối mặt với cái chết, âm nhạc mang lại sức mạnh nhiều hơn mọi khẩu súng trên đời”.