Những ngày qua, người trồng tràm ở huyện Mỹ Tú (tỉnh Sóc Trăng) rất hoang mang trước tình trạng hàng ngàn con sâu lạ đang tấn công, phá hoạt hàng trăm hec-ta rừng tràm Úc ở địa phương mà chưa có loại thuốc nào trị được.
Hàng trăm ha rừng tràm Úc đang bị sâu lạ phá hại.
Ông Hồ Văn Ngon (69 tuổi, ngụ ấp Phương Bình 2, xã Hưng Phú, huyện Mỹ Tú) cho biết: Ông có 3.000 m2 rừng tràm Úc 1 năm tuổi đã bị sâu lạ tấn công, ăn sạch lá non. Loại sâu lạ xuất hiện từ hơn 1 tháng trước, chúng có chiều dài khoảng một ngón tay, có con nhỏ như cây tăm nhưng cũng có con lớn gần bằng đầu đũa, mình trơn không có lông, màu xanh, chỉ bò lên ngọn tràm ăn khi trời tối. Còn khi nắng lên, những con sâu này “bỗng dưng biến mất”, không ai có thể tìm thấy.
Chỉ trong một đêm, sâu ăn sạch phần lá non ở ngọn cây. Trước thực trạng đó, ông Ngon mua thuốc về phun nhưng không thể diệt được triệt để như loại sâu khác. Đặc biệt, loại sâu này thường tấn công vào cây tràm từ 1 - 1,5 tuổi, vì đây là giai đoạn cây đang phát triển, có nhiều lá non.
Được biết, ông Ngon đã có thâm niên hơn 20 năm trồng tràm nhưng chưa bao giờ ông gặp trường hợp bị sâu tàn phá như thế này. Mỗi nhánh cây có cả chục con sâu. Khi phun thuốc, những con sâu lạ này bò tứ tung, không nằm yên như những loại sâu khác. Khi trúng thuốc, sâu nằm chết la liệt dưới đất nhưng không thể triệt hết được.
Ông Lê Văn Đáng - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Mỹ Tú cho biết, sâu này có kích thước to bằng đầu đũa, mình trơn không có lông, sọc đen xanh, không gây ngứa, sinh sản rất nhanh.
Loại sâu này đã xuất hiện trên địa bàn cách đây khoảng một năm, nhưng 2 - 3 tháng trở lại đây chúng tấn công mạnh và đặc biệt chỉ ăn lá non của cây tràm Úc và cơ quan chuyên môn vẫn chưa xác định được đây là loại sâu gì. Đến nay đã có trên 150 hec-ta rừng tràm bị thiệt hại.
Hiện nay, phòng NN&PTNT huyện cho lấy mẫu sâu đem đi để xác định nguồn gốc, nguyên nhân và cách phòng trị. Lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật, Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam đã có đến tìm hiểu nhưng chưa có kết quả.
Theo ông Nguyễn Văn Đầy, Trưởng trạm Bảo vệ thực vật huyện Mỹ Tú, hiện nay, trên địa phương đang xuất hiện đàn sâu lạ màu xanh, tấn công các vườn tràm Úc của người dân hai xã Long Hưng và Hưng Phú. Hai xã này có 800 ha tràm Úc nhưng có đến 150 ha bị thiệt hại do sâu lạ tấn công.
Được biết, Mỹ Tú là nơi có nhiều vùng trũng, thấp, thường bị ngập nước và nhiễm phèn nặng nên người dân chủ yếu trồng giống tràm rừng ở địa phương.
Tuy nhiên, những năm sau này, trồng tràm rừng truyền thống hiệu quả kinh tế thấp, nên khoảng 10 năm nay, người dân chuyển sang trồng cây tràm Úc thay thế với khoảng 700 ha.
So với cây tràm rừng truyền thống thì tràm Úc cho hiệu quả kinh tế gấp đôi, thời gian sinh trưởng ngắn hơn, chỉ từ 2,5 - 3 năm là cho thu hoạch và được thương lái thu mua với giá khoảng từ 100 triệu đến gần 200 triệu đồng/ha, lợi nhuận cao hơn nhiều lần so với tràm rừng truyền thống.
Theo ông Lê Văn Đáng, khi phun thuốc hoá học, sâu chết thì các loại thiên địch cũng chết theo. Vì vậy, khi đợt sâu non mới xuất hiện, không còn thiên địch ăn chúng, chúng sẽ dễ phán tán hơn. Vườn tràm càng phun thuốc hoá học nhiều thì thiệt hại càng nặng.
Với thông tin “Sâu lạ biết rung cây hù người”, ông Nguyễn Thành Phước, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật (trực thuộc Sở NN&PTNT) Sóc Trăng cho biết, đó là thông tin không có cơ sở khoa học, gây hoang mang cho bà con nông dân.
Để có cơ sở khoa học, chúng tôi đã lấy mẫu gởi Trung tâm bảo vệ thực vật phía Nam và Trường Đại học Cần Thơ để phân loại, xem đây là loại sâu gì, có tác nhân gây hại thành dịch hoặc bộc phát hay không?